-
مقاله
1 - اثر بهینه سازی مصرف کودهای شیمیایی بر الگوی کشت در قالب برنامه ریزی ریاضی مثبت (مطالعه موردی گهرباران ساری)فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی , شماره 2 , سال 11 , تابستان 1398در دهه گذشته مصرف کودهای شیمیایی، اثرات و پیامدهای زیستمحیطی نامطلوبی نظیر آلودگی آب و خاک و بروز مشکلاتی در خصوص وضعیت سلامت انسانها را به همراه داشته است. به دلیل اینکه استفاده غیربهینه کودهای شیمیایی میتواند خطرات جدی برای محیط و سلامت جامعه ایجاد نماید، در مطالعه چکیده کاملدر دهه گذشته مصرف کودهای شیمیایی، اثرات و پیامدهای زیستمحیطی نامطلوبی نظیر آلودگی آب و خاک و بروز مشکلاتی در خصوص وضعیت سلامت انسانها را به همراه داشته است. به دلیل اینکه استفاده غیربهینه کودهای شیمیایی میتواند خطرات جدی برای محیط و سلامت جامعه ایجاد نماید، در مطالعه حاضر ترکیب بهینه کودهای مصرف شده در تولید محصولات کشت شده در منطقه گهرباران شهرستان ساری با استفاده از مدل برنامهریزی آرمانی و تئوری بازیها تعیین، و با استفاده از برنامهریزی ریاضی مثبت، الگوی کشت در شرایط مصرف کود در سطح بهینه و فعلی برای محصولات مختلف مورد بررسی قرار گرفت. دادههای مطالعه حاضر از طریق تکمیل پرسشنامه با 250 کشاورز منطقه گهرباران در سال 1394-1393 جمعآوری شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که مصرف کود برای محصولات در بین کشاورزان نماینده، بهینه نبوده بهطوریکه مصرف کود در شرایط فعلی به طور متوسط بیشتر از حد بهینه میباشد. برمبنای نتایج الگوی برنامهریزی ریاضی مثبت، علیرغم ثابت بودن سطح کشت کل، سود در حالت مصرف کود بهینه نسبت به مصرف فعلی، 3 درصد افزایش یافته است. پرونده مقاله -
مقاله
2 - به کارگیری الگوریتم ژنتیک در تعیین الگوی بهینه بهره برداری اراضی زراعی همسو با کشاورزی پایدار: مطالعه موردی گهرباران ساریفصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی , شماره 4 , سال 13 , پاییز 1400مقدمه و هدف: کشاورزی به عنوان یکی از محورهای اساسی رشد و توسعه، نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشورها دارد. بر همین اساس بهینهسازی الگوی کشت محصولات زراعی، یک راهکار مناسب جهت توسعه بخش کشاورزی است. به همین جهت در این مطالعه، الگوی کشت بهینه در منطقه گهربار چکیده کاملمقدمه و هدف: کشاورزی به عنوان یکی از محورهای اساسی رشد و توسعه، نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشورها دارد. بر همین اساس بهینهسازی الگوی کشت محصولات زراعی، یک راهکار مناسب جهت توسعه بخش کشاورزی است. به همین جهت در این مطالعه، الگوی کشت بهینه در منطقه گهرباران شهرستان ساری در قالب برنامهریزی ریاضی چندهدفه پایدار شامل هدف بیشترین بازدهی ناخالص و تولید محصولات، کمترین ریسک و کمترین مصرف کود، با استفاده از مدل برنامهریزی غیرخطی معمولی و الگوریتم ژنتیک تعیین و با یکدیگر مقایسه شده است.
مواد و روشها: دادههای این مطالعه از راه تکمیل پرسشنامه و مصاحبه حضوری با 250 کشاورز منطقه گهرباران ساری در سال زراعی 1394-1393 گردآوری شده است.
یافتهها: مقایسه نتایج این مطالعه نشان دادند که الگوی بهینه الگوریتم ژنتیک غیرخطی نسبت به مدل غیرخطی معمولی برتری دارد. چرا که سود الگوریتم ژنتیک نسبت به برنامهریزی غیرخطی معمولی حدود 2/0 درصد افزایش داشته و ریسک حدود 6 درصد کم شده است. همچنین، مقدار تولید در الگوریتم ژنتیک حدود 18 درصد افزایش و مصرف کود شیمیایی 7 درصد کاهش را نسبت به برنامهریزی غیرخطی معمولی نشان میدهد.
بحث و نتیجهگیری: با توجه به اینکه استفاده از الگوی کشت پیشنهادی الگوریتم ژنتیک موجب دستیابی بهتری به اهداف بهرهبرداران نسبت به الگوی برنامهریزی غیرخطی معمولی میشود، لذا تشویق و حمایت دولت از کشاورزان در زمینه بکارگیری نتایج چنین الگوهایی میتواند موجب ارتقاء بهرهوری اراضی زراعی شود. پرونده مقاله -
مقاله
3 - بهینهسازی یارانه صادراتی پرتقال و اثر آن بر رفاه عرضهکنندگان این محصول در ایرانفصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی , شماره 4 , سال 14 , پاییز 1401بهمنظور توسعه صادرات بخش کشاورزی و با وجود اهمیتی که تولید مرکبات در این بخش دارا میباشد، لازم است جهت استفاده از ظرفیتهای تولید این محصولات در ایران و کسب درآمد از طریق آنها در بازارهای جهانی، حمایتهای لازم از تولیدکنندگان در زمینه صادرات صورت گیرد. در این راستا در چکیده کاملبهمنظور توسعه صادرات بخش کشاورزی و با وجود اهمیتی که تولید مرکبات در این بخش دارا میباشد، لازم است جهت استفاده از ظرفیتهای تولید این محصولات در ایران و کسب درآمد از طریق آنها در بازارهای جهانی، حمایتهای لازم از تولیدکنندگان در زمینه صادرات صورت گیرد. در این راستا در مطالعه حاضر با استفاده از یک مدل برنامهریزی ریاضی، نرخ بهینه یارانه صادرات پرتقال محاسبه و اثر آن بر رفاه عرضهکنندگان داخلی پرتقال سنجیده شده است. اطلاعات مورد نیاز در این مطالعه مبتنی بر دادههای سال 1396 بوده که بهصورت کتابخانهای جمعآوری گشته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که یارانه صادرات وضع شده برای پرتقال در سال 1396 بهینه نبوده و برای بهینهسازی بایستی از 5000 ریال به 7918 ریال به ازای هر کیلوگرم صادرات پرتقال افزایش یابد. با پرداخت این میزان یارانه، میزان صادرات و عرضه پرتقال بهترتیب حدود 73/06 و 0/41 درصد افزایش یافته و میزان تقاضا حدود 0/66 درصد کاهش مییابد. افزایش عرضه در کنار افزایش قیمتهای داخلی منجر به افزایش 0/82 درصدی در رفاه عرضهکنندگان این محصول میشود. پرونده مقاله -
مقاله
4 - بهینهسازی جیره دام با تأکید بر کاهش انتشار گازهای گلخانهای: مطالعه موردی یک واحد پرورش صنعتی گاوهای شیری هلشتاین در ساریفصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی , شماره 5 , سال 15 , زمستان 1402مقدمه و هدف: گرمایش زمین و نقش گازهای گلخانهای در ایجاد آن، یکی از موضوعات مهم مورد بررسی در بسیاری از مطالعات داخلی و خارجی میباشد. از جمله عوامل ایجاد کننده این گازها، فعالیتهای دامپروری است. دو روش عمده انتشار این گازها از دام از طریق دفع مد چکیده کاملمقدمه و هدف: گرمایش زمین و نقش گازهای گلخانهای در ایجاد آن، یکی از موضوعات مهم مورد بررسی در بسیاری از مطالعات داخلی و خارجی میباشد. از جمله عوامل ایجاد کننده این گازها، فعالیتهای دامپروری است. دو روش عمده انتشار این گازها از دام از طریق دفع مدفوع و نیز دفع گازهای رودهای میباشد. در مطالعه حاضر، علاوه بر تعیین جیره بهینه گاوهای شیری مبتنی بر هدف حداقلسازی هزینه جیره، جیرهی بهینهای در راستای کاهش انتشار گازهای گلخانهای نیز تعیین و نتایج آنها مورد مقایسه قرار میگیرد. مواد و روشها: در این مطالعه، بهمنظور تعیین جیره بهینه سازگار با اهداف زیستمحیطی برای گاوهای شیری نژاد هلشتاین با وزن 600 کیلوگرم و تولید متوسط 30 کیلوگرم شیر در روز در یک واحد گاوداری صنعتی در ساری و مقایسه آن با جیره بهینه حاصل از الگوهای متعارف تعیین جیره که مبتنی بر کمینهسازی هزینه جیره بوده اند، دو الگوی برنامهریزی ریاضی حل شد. یافتهها: طبق نتایج به دست آمده در شرایط تعیین جیره بهینه مبتنی بر هدف بر کمینهسازی هزینههای جیره، تفاله چغندر، سبوس گندم، کاه گندم و جو به ترتیب با مقادیر (825/15)، (912/7)، (912/7) و (723/7) کیلوگرم در روز، بیشترین سهم را از آن خود میکنند. بهمنظور کاهش انتشار گازهای گلخانهای در سناریوهای مختلف هزینه، موادی مانند سیلوی ذرت، تفاله چغندر و سبوس گندم سهم بالاتری نسبت به سایر مواد دارند. جو و کاه گندم نیز از موادی بوده که برای کاهش بیشتر گازهای گلخانهای در جیره کاهش مییابند. برمبنای نتایج، بهمنظور کاهش 6/26 درصدی در انتشار گازهای گلخانهای لازم است هزینهای در حدود 20 درصد بالاتر از هزینه حاصل از مدلهای متعارف صرف نمود. بحث و نتیجهگیری: در مجموع میتوان گفت استفاده از مدلهای متعارف تعیین جیره که مبتنی بر کمینهسازی هزینه جیره هستند و عدم توجه به کاهش تبعات زیستمحیطی نظیر انتشار گازهای گلخانهای، منجر به انتخاب جیرهای نامناسب از بعد زیستمحیطی میشود. پرونده مقاله