ادبیات پایداری، فریادِ رسای ملتهای مظلوم در برابر استعمار و حاکمان ظالم است. این نوع شعر هرچند در ادبیّات فارسی سابقه هزارساله دارد؛ ولی سرایش آن از زمان مشروطه به طور جدّی و هدفمند آغاز شد. شاعرانی چون فرخی در عصر مشروطیت و بهجتی در عصر انقلاب اسلامی از طلایه داران ا چکیده کامل
ادبیات پایداری، فریادِ رسای ملتهای مظلوم در برابر استعمار و حاکمان ظالم است. این نوع شعر هرچند در ادبیّات فارسی سابقه هزارساله دارد؛ ولی سرایش آن از زمان مشروطه به طور جدّی و هدفمند آغاز شد. شاعرانی چون فرخی در عصر مشروطیت و بهجتی در عصر انقلاب اسلامی از طلایه داران این عرصه بودند. با بررسی اجمالی سروده های شاعران مورد نظر می توان دریافت که این دو نسل از شاعران انقلابی از حیث اندیشه های سیاسی و اجتماعی نقاط اشتراک زیادی با هم دارند و مضامین ادبیات پایداری در سروده های آنها به وضوح مشاهده می شود. بنابراین، تحقیق در مضامین شعر این دو شاعر اهمیت دارد و بسیار ضروری می نماید. در این پژوهش تلاش شده است با روش توصیفی- تحلیلی، جلوه های پایداری را در اشعار این دو شاعر بررسی و به این سؤالات پاسخ داده شود؛ در حوزه مقاومت و پایداری چه مضامین و مؤلفههای مشترکی در اشعار فرخی و بهجتی میتوان مشاهده کرد؟ ویژگی های شعری این دو شاعر در حوزه پایداری چیست؟
پرونده مقاله
ادبیات و زبان های محلی ایران زمین
,
شماره36,سال
12
,
تابستان
1401
زبان یزدی از کهنترین و غنیترین زبانهای مرکزی ایران به شمار میرود که در مقایسه با گویش معیار فارسی، غالباً از نظر ویژگیهای آوایی و کاربرد واژگان بومی و تاریخی متفاوت است؛ اما در برخی موارد نیز از مختصات صرفی و نحوی برخوردار است. در این جستار بهشیوۀ توصیفی- تحلیلی و چکیده کامل
زبان یزدی از کهنترین و غنیترین زبانهای مرکزی ایران به شمار میرود که در مقایسه با گویش معیار فارسی، غالباً از نظر ویژگیهای آوایی و کاربرد واژگان بومی و تاریخی متفاوت است؛ اما در برخی موارد نیز از مختصات صرفی و نحوی برخوردار است. در این جستار بهشیوۀ توصیفی- تحلیلی و استشهادی، به بررسی اصلیترین قواعد و ویژگیهای آوایی، صرفی و نحوی؛ مثل فرایندهای واجی، انواع فعل، زمانها و وجوه افعال، ساختمان و اقسام اسم، انواع ضمایر شخصی و غیر شخصی، صفتها، قیدها، حروف، وندهای تصریفی و اشتقاقی و اعداد زبان یزدی پرداخته میشود. در تجزیه و تحلیل قواعد یادشده، از روشهای دستور توصیفی و منابع معتبر زبانشناسی و دستورزبان استفاده شده است. در کاربرد اقسام کلمه، علاوه بر تفاوتهای ناشی از ویژگیهای آوایی لهجۀ بومی، بهلحاظ کاربرد، تعدادی از فعلها؛ مانند آیسوندن/?isundæn/ هشتن //heštæn، خسبیدن/xosbidæn/، اسمها و صفتها نیز پربسامد است. در استفاده از پسوند تصغیر (اُک:ok) تفاوتهایی در مقایسۀ لهجۀ یزدی با گویش معیار دیده میشود. در لهجۀ یزدی، غالباً عدد کسری از تکرار دو عدد اصلی بهدست میآید؛ بهطوریکه عدد بزرگتر، اوّل و عدد کوچکتر بعد از آن ذکر میشود.
پرونده مقاله
ادبیات و زبان های محلی ایران زمین
,
شماره1,سال
8
,
بهار
1397
مطالعات زبانی نشانگر آن است که گویش یزدی دربردارندۀ واژههای غنی و کهن ایرانی است که روزگاری دراز در پهنۀ گستردهای و در بین شمار زیادی از مردم کاربرد داشتهاست و متأسفانه امروزه با گسترش فارسی معیار، گسترۀ آن در حال محدودشدن است. یکی از ویژگیهای مهم در بحث گویشها، چکیده کامل
مطالعات زبانی نشانگر آن است که گویش یزدی دربردارندۀ واژههای غنی و کهن ایرانی است که روزگاری دراز در پهنۀ گستردهای و در بین شمار زیادی از مردم کاربرد داشتهاست و متأسفانه امروزه با گسترش فارسی معیار، گسترۀ آن در حال محدودشدن است. یکی از ویژگیهای مهم در بحث گویشها، وجود بسیاری از واژههایی است که با حفظ لفظ و معنا یا پذیرش تغییراتی اندک، از زبانهای کهن بر جای ماندهاند و از نظر ریشهشناسی و زبانشناختی قابل اهمّیت هستند. این ویژگی در گویشهای گروه مرکزی، از جمله گویش یزدی بیشتر قابل مشاهده است. این پژوهش سعی دارد، پس از بررسی آوایی و معنایی برخی واژههای کهن در محله زردشتینشین خرّمشاه یزد، با مقایسۀ مهمترین واژههای گویش یزدی با زبانهای باستانی، به اثبات اصالت زبانی این منطقه و غنای فرهنگی آن بپردازد و نیز خاطر نشان سازد که تحقیق دربارۀ گویشها، زبانها و تنوع گونهای آنها، ارزش شناختی، هویّتی و حتی آموزشی دارد که با آگاهی دقیق در ساختار آوایی، معنایی و دستوری به جا مانده در این گویشها، میتوان در یک نظام قانونمند، آنها را در جریان پویای زبان وارد کرد و سرانجام بسیاری از آسیبهای زبانی را برطرف ساخت.
(این مقاله مستخرج از رسالۀ دکتری پژوهش محور رشتۀ زبان و ادبیات فارسی با عنوان تحلیل و بررسی لغات و تعبیرات زبان یزدی است.)
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد