فهرست مقالات فرح حبیب


  • مقاله

    1 - فهم مولفه های محیطی مؤثر بر شکل‌گیری حس تعلق مکانی در بازار سنتی ایران و مقایسه آن با مجتمع‌های تجاری مدرن (نمونه موردی بازار سنتی کاشان و مجتمع تجاری صفویه کاشان)
    هویت شهر , شماره 2 , سال 17 , تابستان 1402
    بازار یکی از عناصر تأثیرگذار در شهرهای تاریخی مسلمانان است. در طول شکل‌گیری این شهرها، بازارها همواره دارای عملکردهای متعدد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و فرهنگی بوده‌اند. این مقاله بر آن است تا بامطالعه روی بازار سنتی به ارزیابی نقش فضای معماری در کیفیت محیط بپردازد؛ و این چکیده کامل
    بازار یکی از عناصر تأثیرگذار در شهرهای تاریخی مسلمانان است. در طول شکل‌گیری این شهرها، بازارها همواره دارای عملکردهای متعدد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و فرهنگی بوده‌اند. این مقاله بر آن است تا بامطالعه روی بازار سنتی به ارزیابی نقش فضای معماری در کیفیت محیط بپردازد؛ و اینکه چگونه بازار سنتی ایرانی با در نظر گرفتن فرایند ادراکی به نیازهای انسانی پاسخ داده و منجر به خلق خاطره جمعی و حس تعلق به مکان شده است. لذا شناخت مؤلفه‌های اثرگذار در القا حس مکان و ارزیابی چگونگی پاسخ فضاهای سنتی و مدرن به نیازهای انسانی، مدنظر تحقیق است تا بتوان با شناسایی عوامل مؤثر به ارتقا کیفیت فضاهای مشابه معاصر کمک کند.با تهیه پرسشنامه و بررسی پیمایشی اطلاعات، جمع‌آوری و در نرم‌افزار spss داده‌ها تجزیه‌وتحلیل گردید. بر اساس نتایج، وجود مؤلفه‌های حس مکان در بازار سنتی ایرانی تأیید شد و مدل و پیشنهادهای کاربردی برای فضای مشابه معاصر ارائه گردید. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - پرسمان تبعی در گفتمان کالبد شهر و هویت (کالبد شهر تابع هویت یا هویت تابع کالبد شهر؟)
    هویت شهر , شماره 5 , سال 2 , زمستان 1387
    در اتصاف مفهوم هویت به شهر، آنچه بحثی مستقل و مستوفایی را طلب می کند، پرسمانی تبعی از کالبد شهر و هویت است، چنانچه طرح مساله ای را بوجود می آورد که هویت شهر تابع کالبد است یا کالبد تابع هویت شهر ؟ مقاله با اشاره مختصری به تعاریف در ارتباط با هویت، به واکاوی این پرسش بنی چکیده کامل
    در اتصاف مفهوم هویت به شهر، آنچه بحثی مستقل و مستوفایی را طلب می کند، پرسمانی تبعی از کالبد شهر و هویت است، چنانچه طرح مساله ای را بوجود می آورد که هویت شهر تابع کالبد است یا کالبد تابع هویت شهر ؟ مقاله با اشاره مختصری به تعاریف در ارتباط با هویت، به واکاوی این پرسش بنیادین با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی پرداخته و با رویکردی استدلالی، استنتاجی مقوله بیان شده را واکاوی می کند. نتایج مقاله نشان از آن دارد که هویت شهر، حالتی ذاتی و دروندادی داشته که بر کالبد شهر تاثیر می گذارد، لذا سیمای کالبدی شهرهای وابسته به یک فرهنگ و جهان بینی خاص را از فرهنگ و ساختار اجتماعی دیگر متمایز می کند. در واقع در بستر جریانی دوسویه هویت کالبد شهر شکل می گیرد و پس از شکل گیری، کالبد شهر موجود، باعث استمرار تحولات و بالتبع تغییراتی پویا در مفاهیم و مولفه های هویتی یک سرزمین در بستر تعاملاتی دوسویه می شود. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - تحلیلی بر خوانش مخاطبان از فضای شهری (مطالعه موردی: ساکنان قدیمی محله تجریش)
    هویت شهر , شماره 2 , سال 14 , تابستان 1399
    فضای شهری را می‌توان متنی حامل معانی تصور کرد که خوانندگان، کاربران آن هستند. از میان نظرات مطرح در برخورد با مقوله معنا در متن، علم هرمنوتیک و خصوصاً رویکرد مخاطب محور در این مقاله مورداستفاده قرارگرفته است. هدف از این مقاله خوانشی بر میدان تجریش از دیدگاه یک گروه از م چکیده کامل
    فضای شهری را می‌توان متنی حامل معانی تصور کرد که خوانندگان، کاربران آن هستند. از میان نظرات مطرح در برخورد با مقوله معنا در متن، علم هرمنوتیک و خصوصاً رویکرد مخاطب محور در این مقاله مورداستفاده قرارگرفته است. هدف از این مقاله خوانشی بر میدان تجریش از دیدگاه یک گروه از مخاطبان آن (ساکنان قدیمی محله تجریش) است. در پی این خوانش معیارهایی برای ایجاد فضای شهری مطلوب متکی بر شناخت مخاطبان به دست می آید. روش تحقیق این پژوهش، روش کیفی با استفاده از تئوری زمینه‌ای است. در این روش با استفاده از اطلاعات به‌دست‌آمده از مصاحبه عمیق و رمزگشایی آن‌ها، به تحلیل این اطلاعات می‌پردازد که درنتیجه به دو شریان اصلی هویتی و زندگی دست می یابیم و در جمع‌بندی با روش تئوری تعادل نکات مثبت و منفی شناسایی و با دسته‌بندی آن‌ها به معرفی دقیق مشکلات و ارائه راهکارهای پیشنهادی می‌رسد. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - تدوین معیارهای طراحی اکوپارک
    هویت شهر , شماره 5 , سال 14 , زمستان 1399
    اکوپارک فضایی تفریحی است که هدف از طراحی آن علاوه بر حمایت از محیط‌زیست، خلق مکان تحقیقاتی به‌منظور بالا بردن دانش محیط زیستی افراد است. با توجه به روند توسعه کشور و مشکلات محیط زیستى موجود و تأثیرات ازدیاد و رشد پرشتاب جمعیت و در پى آن افزایش مصرف و تولید زباله های خان چکیده کامل
    اکوپارک فضایی تفریحی است که هدف از طراحی آن علاوه بر حمایت از محیط‌زیست، خلق مکان تحقیقاتی به‌منظور بالا بردن دانش محیط زیستی افراد است. با توجه به روند توسعه کشور و مشکلات محیط زیستى موجود و تأثیرات ازدیاد و رشد پرشتاب جمعیت و در پى آن افزایش مصرف و تولید زباله های خانگى و صنعتى، ضرورت طراحى و اجراى اکوپارک اجتناب‌ناپذیر است.از نخستین الزامات در طراحی اکوپارک، معیارهایی است که این‌گونه پارک ها را از سایر پارک ها متمایز می سازد. در این بحث با اتکا به روش های توصیفی- تحلیلی و با انجام مطالعات کتابخانه ای و روش تحلیل محتوای متن، فرآیند دستیابی به این معیارها از طریق تحلیل نمونه های موردی موفق و بررسی دیدگاه نظریه پردازان در ارتباط با ویژگی های اکوپارک ارائه گردیده است. در نهایت جمع بندی در رابطه با معیارهای طراحی در چهاراصل پایداری محیط زیستی، پایداری اجتماعی اقتصادی، ارتقاء سطح فرهنگی و آموزشی و پایداری کالبدی و طراحی اکولوژیکی ارائه‌شده است. پرونده مقاله

  • مقاله

    5 - Navigation in Determining the Physical Factors Affecting Creativity of Children's in Urban Parks
    International Journal of Architecture and Urban Development , شماره 1 , سال 7 , زمستان 2017
    Despite the availability of extensive facilities for children, the effect of environment on creativityof children is often ignored. It is a fact that children can attend the playgrounds in city parks, independently, from age6, therefore they become exposed to influence چکیده کامل
    Despite the availability of extensive facilities for children, the effect of environment on creativityof children is often ignored. It is a fact that children can attend the playgrounds in city parks, independently, from age6, therefore they become exposed to influence of the environment during this age period. It is necessary to designplaygrounds for children to improve their creativity. The objective here is to assess the effects of physical componentsof the playgrounds in city parks on creativity of children of ages 6 to 12. A descriptive- analytic method is adopted inthis study. This method is adopted to achieve the theoretical perspectives and correlations between the variables andindices, through analysis. At this stage, the data are collected from a selected statistical population through field researchand closed response researcher designed questionnaire and the effective variables are determined by factor analysis andcorrelation. By applying path analysis method using of Smart PLS1 software program based on the relations betweenthe variables, the study model is provided. The results indicate that there exists a significant correlation between theenvironmental factors and creativity and regarding the rate of effectiveness of the physical factors on creativity, thevariety factor is more effective, followed by physical liveliness and flexibility factors, respectively. پرونده مقاله

  • مقاله

    6 - Vernacular houses in Yazd: Natural elements
    International Journal of Architecture and Urban Development , شماره 2 , سال 7 , بهار 2017
    Given more than seven thousand years of urbanization and highly diverse topographic andgeographical conditions, Iran is one of the treasures through the world's architectural history. Climatic diversity,on the one hand, and long history of living, on the other hand, has چکیده کامل
    Given more than seven thousand years of urbanization and highly diverse topographic andgeographical conditions, Iran is one of the treasures through the world's architectural history. Climatic diversity,on the one hand, and long history of living, on the other hand, has led to noteworthy and valuable achievement inarchitecture and urbanization within this country. However, these elements are less utilized in today architecture. Urbanlife, technological advances and excessive economical demands have extremely made people apart from the natureand formed their mind within an iterative mechanized order. Furthermore, human being is a part of nature and his/her close relationship to the nature provides him/her with survival and longevity. In Iranian houses, a space indicatingrelationship between human and nature is courtyard. Central courtyards within vernacular houses in Yazd providedinhabitants with terrific living conditions and enhanced their living quality by utilizing natural elements such as water,wind, light, and plants. Today, due to providing more houses regardless of their quality, not only are natural elementsignored in human life; but also in many cases, buildings do not have essential features of living. This paper attemptsto explore how to create and enter natural elements in apartments. This paper aims to investigate natural elements onvernacular houses in Yazd. A descriptive, analytic methodology along with a case study (vernacular houses in Yazd)were employed and data was collected through library and field research. پرونده مقاله

  • مقاله

    7 - Developmental and Structural Analysis of the Social and Cultural Changes and Its Effects on Local House in Turkmen, Gomishan and Gorgan
    International Journal of Architecture and Urban Development , شماره 5 , سال 6 , پاییز 2016
    The Clarification of the field-oriented thought in Iranian contemporary architecture through the sociological knowledge model can be studied and analyzed as a comparative model as well as the location of the phenomena of Iranian contemporary society, especially architec چکیده کامل
    The Clarification of the field-oriented thought in Iranian contemporary architecture through the sociological knowledge model can be studied and analyzed as a comparative model as well as the location of the phenomena of Iranian contemporary society, especially architecture. Although sociology of knowledge must be able to control the cause of social and historical deviation in the context of Iranian architecture and identify ways by correct standards of human thought to guide the social phenomenon, such as Architectural. In this article, structural and evolutionary analysis methods and data collection tools such as in-depth interviews, observation and local navigation, documents analysis, photographs and fieldwork to observe and analyze the social behavior and cultural changes in the design of the house were used. At the end of this study, the concept of approach, methodology and understanding the operational range were mentioned, and then the impact and influence of culture on the architecture in native housing areas and vice versa in the cases of surveys area were analyzed. پرونده مقاله

  • مقاله

    8 - Pedestrian Area Design to Promote Social Interaction (Case study: Isfahan Khajoo Neighborhood)
    International Journal of Architecture and Urban Development , شماره 2 , سال 5 , بهار 2015
    Pedestrian areas are a type of urban public space, nowadays because of the serious consequencesof car-dependency and ignoring pedestrian needs, a consensus on the importance of walking and the necessity forplanning for pedestrians movement has been formed among urban de چکیده کامل
    Pedestrian areas are a type of urban public space, nowadays because of the serious consequencesof car-dependency and ignoring pedestrian needs, a consensus on the importance of walking and the necessity forplanning for pedestrians movement has been formed among urban designers, planners and people. The concernsabout human health and movement in city create a new trend in contemporary urbanism, entitled “pedestrianizationmovement”. So far, walking in the streets has been defined under the influence of cars and they have always been givena priority over pedestrians. As a result, cars gradually conquer urban spaces, retreat pedestrians from their essentialrights to use public spaces. If it is accepted that the quality of urban public areas has a considerable influence oncitizens’ everyday social activities, this influence can be seen much greater in car free zones than anywhere else in thecity. The main attention of the present study is enhancing social interactions in urban spaces, so the main purpose ofthe study is finding solutions and providing a model and design criteria to promote social interaction of citizens. Theresearch methodology is qualitative which is based on reviewing literature of pedestrian areas and social interactions.The case of study is Khajoo Neighborhood, one of the oldest and historical neighbors of Isfahan1. The result shows thatdesign of pedestrian zones invite people and residents to spend their time in urban space and have social interactions. پرونده مقاله

  • مقاله

    9 - Analyzing and Specifying the Mechanism of Temporary Landscape
    International Journal of Architecture and Urban Development , شماره 5 , سال 7 , پاییز 2017
    Although it has physical effects, temporary landscape as a new issue provides various potentialas a place events that can’t be ignored because of wide range effects on promoting and upgrading the quality ofspace. The purpose of this study is to analyze the status چکیده کامل
    Although it has physical effects, temporary landscape as a new issue provides various potentialas a place events that can’t be ignored because of wide range effects on promoting and upgrading the quality ofspace. The purpose of this study is to analyze the status and mechanism of temporary landscape. As a basic andpractical research, it is done by using the correlation method and descriptive-analytic approach using documentsand the researcher’s studies. The mechanism of temporary landscape is specified by logical reasoning. The resultsof the research show that the components of temporary landscapes include fixed, semifixed and nonfixed (moving)components. Temporary landscapes in various range types as events, disasters and second elevations, by theirenriched or corrosive functions can create a new experience, as a stimulus. Therefore they leads to consciousand unconscious social actions. So they can affect people's perception of the space. On the other hand temporarylandscapes can create the meaning of space and affects the quality of space. Therefore they can cause a spacedistinction that lead to create a unique space. پرونده مقاله

  • مقاله

    10 - Classroom Lighting Control Systems and Level of Energy Consumption, Tehran, Iran
    International Journal of Architecture and Urban Development , شماره 2 , سال 6 , بهار 2016
    Buildings play an important role in the energy demand sector. Due to the increase of environmentalconcerns and renewable energy sources restriction, lighting control systems will play an important role in the reductionof energy consumption of the lighting without impedi چکیده کامل
    Buildings play an important role in the energy demand sector. Due to the increase of environmentalconcerns and renewable energy sources restriction, lighting control systems will play an important role in the reductionof energy consumption of the lighting without impeding comfort goals. Lighting control systems can control lightingconsumption according to the type of building, adequate luminance, occupation time, scheduled time etc. Better lightingnot only can reduce the energy consumption of a room, it can improve the quality of work from its occupants. Themain aim of the project is to determine the energy saved by using different artificial lighting control systems and findthe best one. Honeybee plug-in for grasshopper in a space as a classroom simulated six different systems in this articleand electricity, cooling and heating energy consumption for these systems were compared. Results show that “Autodimming with switch off occupancy sensor” has the best annual operation and it saves eight times more electricityenergy than the worst system which is the traditional “Always on during active occupancy sensor”. Considering thermalenergy consumption also proves the priority of occupancy and daylight dimming system. Selecting a suitable lightingcontrol system in initial steps of design or after construction is very affordable and increases environment quality. پرونده مقاله

  • مقاله

    11 - The Relationship between Artist and Audience in the Architectural Work as a the Creator of Cognition Factor
    International Journal of Architecture and Urban Development , شماره 4 , سال 6 , تابستان 2016
    The question from the mission of architecture and its relationship with human as the artist or theaudience, without addressing to the reality issue and the manner of cognition is not possible. As a human phenomenon,architecture is a product of human awareness on various چکیده کامل
    The question from the mission of architecture and its relationship with human as the artist or theaudience, without addressing to the reality issue and the manner of cognition is not possible. As a human phenomenon,architecture is a product of human awareness on various aspects such as scientific, engineering, and artistic aspects.Therefore, clarifying the nature and the manner of awareness, cognition and the methods and tools, can contribute tounderstand the art work. In continue the manner of advent and perception of wisdom in the Islamic architectural workwould be analyzed. The research method is logical reasoning. Therefore, initially the Islamic worldview is posed basedon the transcendental philosophy as the last and most important and major Islamic philosophy evolution, this approachis a strong system with logical method and has a strong theoretical transparency in order to understand the definitionof components such as ontology, anthropology, epistemology and cosmology. After explaining principles of mentalstructures according to proposed Islamic worldview, the manner of emergence of the architectural work by creator ofthe work and how it is perceived by the audience and the work relationship with reality, based on the quad and quintetcauses, ultimate and in instance, nominative, substantial, formal which have been considered in the formal position ofdiscussion. The manner of Islamic architecture as nominative cause and the advent of thought and imagination, as theultimate and in instance cause and actuality of the mass and the space, as substantial causes in the form of the face ofplace as formal cause is the purpose of this research. The manner of creation and perception of the work and the mannerof presence and the advent of reality in architecture are examined by determining nature and the manner of emotions,perceptions and cognition. The most important result of this study is to address the main mission of architecture as thecreator of the cognition factor. پرونده مقاله

  • مقاله

    12 - Criteria and Indicators of Presence Quality Improvement in Urban Spaces (Case Study: Historical Texture of Kashan city)
    International Journal of Architecture and Urban Development , شماره 4 , سال 5 , تابستان 2015
    Urban space has been formed in historical texture of cities under the influence of meaning and shape on the onehand and qualities related to human behaviors on the other hand. Among these points, neighborhood centers as themost important areas of social life in urban op چکیده کامل
    Urban space has been formed in historical texture of cities under the influence of meaning and shape on the onehand and qualities related to human behaviors on the other hand. Among these points, neighborhood centers as themost important areas of social life in urban open space play a critical role in attracting people and improving qualityand vitality of environment. This study presents the related literature in an analytical approach and expresses therelationship between neighborhood centers and human presence by structure analysis; it focuses on rules governingpresence quality and formed behaviors in this places. In this survey, human and his presence in neighborhood centersare evaluated and urban spaces concept is formed by composing space location characteristics and human behavior.At least, it is sated that people`spresence in urban space of neighborhood centers expresses their thoughts and culturalinteractions whose form shows its function and meaning. Therefore, humans would appear in urban space in a way thatneighborhood centers quality depends on activity kind and their user's behavioral patterns. پرونده مقاله

  • مقاله

    13 - تجلی هندسه و تناسبات در بناهای سنتی معماری ایران در محدوده جغرافیایی آذربایجان
    جغرافیایی سرزمین , شماره 2 , سال 14 , تابستان 1396
    محدوده جغرافیایی آذربایجان یکی از مراکز پر قدرت معماری ایران است که در قرون هفـتم و هشـتم هجـری قمـری عصـر شـکوفایی معمـاری را تجربه کرده و سبکی به نام "آذری" را به وجود آورده است. بسیاری از آثار این دوره بر اثر زلزله و جنگ از بین رفته‌ اند. از جمله آثار به جا مانده در چکیده کامل
    محدوده جغرافیایی آذربایجان یکی از مراکز پر قدرت معماری ایران است که در قرون هفـتم و هشـتم هجـری قمـری عصـر شـکوفایی معمـاری را تجربه کرده و سبکی به نام "آذری" را به وجود آورده است. بسیاری از آثار این دوره بر اثر زلزله و جنگ از بین رفته‌ اند. از جمله آثار به جا مانده در محدوده آذربایجان، بنای مسجد کبود می باشد که می تواند اطلاعات مفیدی در خصوص هندسه‌ و تناسبات‌ وابسته‌ به معماری‌ مربوط به آن دوره را ارائه ‌نماید. لذا این پژوهش با استفاده از روش تحقیق تحلیلی- توصیفی و با هدف بررسی هندسه و تناسبات موجود در بناهای سنتی مربوط به سبک آذری در آذربایجان، تلاشی است برای تذکر مجدد بر جایگاه ممتاز هندسه در طراحی معماری قدیم که علاوه بر امکان فهم صحیح تر معماری سنتی می تواند راهگشایی باشد برای ساماندهی به وضعیت نامطلوب فعلی طراحی معاصر بگونه ای خلاقانه پرونده مقاله

  • مقاله

    14 - پارادایم پر و خالی در معماری بومی ایران: ابعاد شکلی – کالبدی
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , شماره 2 , سال 22 , بهار 1399
    زمینه و هدف: به دلیل ادراک محدود و نادرست انسان معاصر از مفهوم خالی، در شهرها و معماری امروز، فضاهای تهی و بی هویت جایگزین فضاهای خالی ‌شده‌اند، درنتیجه خالی‌ها به‌اندازه قسمت‌های پر، اهمیت و اعتبار ندارند. بنا بر فرضیه این تحقیق؛ در معماری بومی محوریت و اصالت با خالی‌ چکیده کامل
    زمینه و هدف: به دلیل ادراک محدود و نادرست انسان معاصر از مفهوم خالی، در شهرها و معماری امروز، فضاهای تهی و بی هویت جایگزین فضاهای خالی ‌شده‌اند، درنتیجه خالی‌ها به‌اندازه قسمت‌های پر، اهمیت و اعتبار ندارند. بنا بر فرضیه این تحقیق؛ در معماری بومی محوریت و اصالت با خالی‌هاست. بر همین مبنا تحقیق پیش رو باهدف استمرار ارزش‌های معماری بومی در جهت ارتقا معماری معاصر، درصدد درک مفهوم خالی و تبیین نقش آن در معماری بومی است. لذا مدار این تحقیق بر حول پاسخگویی به این مساله می‌چرخد که فضای خالی چه نقشی در شکل و کالبد معماری بومی ایران و به‌طور خاص در معماری خانه‌های یزد دارد؟ روش بررسی: تحقیق در ابتدا پیرامون چیستی مفهوم خالی کنکاش می‌کند و به تدوین ارکانی برای مفهوم خالی می‌پردازد. پس‌ازآن کیفیت تحقق این ارکان را در ابعاد کالبدی - شکلی، در پنج‌خانه بومی یزد مورد آزمون قرار می‌دهد. تحقیق بامطالعه کیفی صورت گرفته و ابزار گرداوری داده ها، مشاهدات عینی و مطالعه منابع مکتوب می باشد. یافته‌ها: تجلی مفهوم خالی مقارن باوجود دو عنصر یا کیفیت متضاد است به‌گونه‌ای که دو امر متضاد را بی آن که یکی بر دیگری فرو بکاهد به یکدیگر بپیوندد. بر اساس یافته های نظری تحقیق، تجلی مفهوم خالی مشروط به وجود سه رکن است. رکن اول: تضاد (همبود دو عنصر متضاد)، رکن دوم: تعامل، رکن سوم: تعادل. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان می‌دهد خالی به‌عنوان مفهومی تعالی بخش ماحصل وجود عناصر متضاد، همزیستی و تعامل آن‌ها و در پی آن به تعادل و وحدت رسیدن آن‌هاست. معماران خانه‌های یزد، با ادراک ضرورت هم‌نشینی زوج های متضاد و با شناخت مؤلفه‌هایی چون هندسه، رنگ، نور و محصوریت موجبات تعامل ازواج متضاد و در پی آن تعادل آن‌ها را فراهم کرده اند و مفهوم تأثیرگذار خالی را در ابعاد شکلی و کالبدی این خانه‌ها متبلور ساخته اند به‌نحوی‌که در این معماری اصالت و محوریت با خالی‌هاست. پرونده مقاله

  • مقاله

    15 - ارزیابی پایداری اجتماعی محلات با بهره‌گیری از شاخص های مشار کت (مورد مطالعه: محله حصارک همجوار با دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات)
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , شماره 1 , سال 23 , بهار 1400
    < p dir="RTL">زمینه و هدف: دانشگاه ها از جهات مختلفی در توسعه پایدار به خصوص توسعه پایدار اجتماعی محلی نقش پررنگی دارند. از این جهت، هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر دانشگاه همجوار بر پایداری اجتماعی محله با بهره گیری از شاخص های مشارکت است.< p dir="RTL">روش بررس چکیده کامل
    < p dir="RTL">زمینه و هدف: دانشگاه ها از جهات مختلفی در توسعه پایدار به خصوص توسعه پایدار اجتماعی محلی نقش پررنگی دارند. از این جهت، هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر دانشگاه همجوار بر پایداری اجتماعی محله با بهره گیری از شاخص های مشارکت است.< p dir="RTL">روش بررسی: این پژوهش به روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه محقق ساخته ای با 29 گویه که مخاطبین پرسش نامه، ساکنان 18 تا 75 سال محله حصارک است، صورت پذیرفت. جامعه آماری این پژوهش، ساکنان محله، حدود 7090 نفر برآورد شده بود که از 400 نفر به عنوان نمونه آماری، اطلاعات مورد نیاز در سال 1397جمع آوری گردید. روایی سوالات با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفت و برای تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها از آزمون t یک طرفه و در نهایت به منظور وزن کردن شاخص های پژوهش از آزمون رتبه بندی فریدمن استفاده گردید.< p dir="RTL">یافته ها: تجزیه و تحلیل شاخص های پایداری اجتماعی نشان می دهد که بر خلاف انتظار، بزرگترین مشکل این محله مربوط به ناپایداری اجتماعی به واسطه ضعف در سطح مشارکت حاصل گردیده است. بنابراین از قوی ترین ابزارهای ایجاد زمینه مشارکت در ساکنان محله، افزایش مشارکتهای گروهی محلی و فرهنگی و تفریحی و نظارت انعطاف پذیر بر فعالیت های جمعی و گروهی با ایجاد حس اعتماد بین دانشگاه و ساکنان محله است.< p dir="RTL">بحث و نتیجه گیری: تجزیه و تحلیل تاثیرات اجتماعی دانشگاه آزاد بر محله پیرامونی، ‌نشان از آن دارد که دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات در مجموع تاثیرات مثبتی هم بر محله همجوار(محله حصارک) داشته است. براساس مطالعات این تحقیق، تاثیر بر مشارکت اجتماعی در سطح بالا و تاثیر بر پیوستگی اجتماعی در رده بعدی و در نهایت،‌ معماری اجتماعی و پشتیبانی کمترین سطح را داراست که آن را می توان در عدم وجود یک نگرش جامع و همه جانبه از سوی مسئولان دانشگاه نسبت به رابطه دانشگاه و ساختار فضایی، اجتماعی و فرهنگی محله پیرامونی دانست. پرونده مقاله

  • مقاله

    16 - رویـکردی تحلیلی به نیازهای روانی و رفتاری زنان و تاثیر آن در بهبود کیفیت فـضا (نمونه مورد مطالعه: فضای عمومی پارک)
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , شماره 10 , سال 16 , زمستان 1393
    چکیده با وجود این که زنان بیش از نیمی از جمعیت را تشکیل می دهند اما اغلب در طراحی و ساخت محیط کمتر مورد توجه بوده و به میزان ضعیفی در طراحی های شهری مورد مشورت واقع می شوند و عمدتا شیوه زندگی والگوی حرکتی در شهرها از مردان گرفته می شود این در حالیست که الگوی زندگی زنا چکیده کامل
    چکیده با وجود این که زنان بیش از نیمی از جمعیت را تشکیل می دهند اما اغلب در طراحی و ساخت محیط کمتر مورد توجه بوده و به میزان ضعیفی در طراحی های شهری مورد مشورت واقع می شوند و عمدتا شیوه زندگی والگوی حرکتی در شهرها از مردان گرفته می شود این در حالیست که الگوی زندگی زنان ترکیب پیچیده ای از مسئولیت های خانه داری، نگه داری بچه، اشتغال و...می باشد در نتیجه این امر فضاهای تولید شده در تطبیق با نیازهای خاص این قشر ناموفق عمل کرده ویا راه حل های ارایه شده برای مشکلات مــوجود نـاکارآمد می باشند لذا زنان در محیط های طراحی شده به طور مکرر ناسازگاری و محدویت هایی را تجربه می کنند. این مقاله تحقیقی درخصوص بررسی نیازهای روانی ورفتاری متفاوت زنان - متاثراز تفاوت های جنسیتی آنان- در فضای عمومی با تاکید بر فضای پارک است که به استخراج شاخص هایی نظیر تامین حس تسلط فضایی، سهولت دسترسی و تفکیک فضایی قلمروها منجرگردید به طوری که رعایت آن ها در طراحی فضای پارک ها باعث بهبود کیفیت وافزایش مطلوبیت فضا با توجه به گروه هدف(زنان)خواهدشد.روش تحقیق بکار رفته از نوع پیمایشی وگردآوری داده ها بصورت میدانی و مصاحبه با زنان بالای 12 سال در پارک های انتخابی در شهر تبریز بوده است. پرونده مقاله

  • مقاله

    17 - بررسی نقش سرمایه اجتماعی در افزایش پایداری محله ای (نمونه موردی: محله حصارک تهران)
    انسان و محیط زیست , شماره 2 , سال 19 , تابستان 1400
    زمینه و هدف: رشد فزاینده شهرنشینی و تغییر در ماهیت و پیچیدگی مسائل، موجب ناکارامدی برنامه ریزی و مدیریت در مقیاس کلان شده است. این امر ضرورت توجه به سطوح پایین تر و داشتن نگاه از پایین به بالا را به منظور حل پایدار مسائل شهری، بیش از پیش آشکار ساخته است؛ زیرا در خردترین چکیده کامل
    زمینه و هدف: رشد فزاینده شهرنشینی و تغییر در ماهیت و پیچیدگی مسائل، موجب ناکارامدی برنامه ریزی و مدیریت در مقیاس کلان شده است. این امر ضرورت توجه به سطوح پایین تر و داشتن نگاه از پایین به بالا را به منظور حل پایدار مسائل شهری، بیش از پیش آشکار ساخته است؛ زیرا در خردترین واحد شهری یعنی محله، ابعاد زندگی ملموس تر بوده و توجه همه جانبه و جامع نگر، گریزناپذیر به نظر می رسد. در این راستا توجه به سرمایه های محلی در برنامه ریزی و طراحی شهری جایگاه ویژه ای یافته است. بنابراین، درک مکانیزم و نقش سرمایه اجتماعی برای تحقق هدف کوچک سازی وظایف و واگذاری مسئولیت ها به نهادها، فراهم نمودن زمینه برای گسترش سرمایه اجتماعی در راستای افزایش تعاملات و ارتباطات اجتماعی و فرهنگی در سطح محله ای به منظور کمک گرفتن از شهروندان در رسیدن به توسعه پایدار، از اهم اهداف تحقیق حاضر است.روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است. در این راستا تجزیه تحلیل داده ها با تکمیل پرسشنامه توسط 380 نفر از اهالی محله حصارک، جهت سنجش میزان سرمایه اجتماعی و پایداری محله ای انجام گرفته است. به این منظور ابتدا با استفاده از ادبیات نظری تحقیق، شاخص های سرمایه اجتماعی و پایداری محله تعیین شده، سپس جهت تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسن و رگرسیون برای آزمون فرضیات تحقیق استفاده شده است.یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که ارتباط معنادار و مثبتی بین پایداری محله و سرمایه اجتماعی وجود دارد. به بیان دیگر اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی و مشارکت اجتماعی در محله موجب افزایش پایداری محله می شود.بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق بیانگر آن است که رابطه ای مستقیم و معناداری بین متغیر سرمایه اجتماعی و پایداری محله ای وجود دارد. که به این منظور باید از نیروهای مستعد و جوان برای پیشبرد اهداف توسعه نهایت بهره را برد و با شبکه ها و تشکل های متفاوت و سازمان های دولتی و آحاد مردم روابط متقابل برقرار کرد. پرونده مقاله

  • مقاله

    18 - بررسی تطبیقی پایداری محلات شهری با تأکید بر کیفیت محیط شهری در جغرافیای شهر تهران مطالعه موردی: محلات سنگلج و هفت حوض
    نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 4 , سال 10 , پاییز 1397
    چکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در چکیده کامل
    چکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در مقیاس کلان پیشرفت و پایداری توسعه شهرها است که می‌تواند موفقیت یا شکست جامعه را در مسیر حل مشکلات اقتصادی، زیست‌محیطی، اجتماعی و کالبدی و غیره مشخص نماید. به منظور بررسی وضعیت پایداری شهرها، از دیدگاه های مختلفی نظیر توسعه پایدار محله ای و برنامه های توسعه ای محله- محوربر پایه استفاده از ظرفیت های درونی محلات استفاده می شود. هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه بین مؤلفه‌های پایداری و میزان تأثیرگذاری این مؤلفه‌ها بر پایداری محلات در جغرافیای شهر تهران به ویژه قدمت محلات با تأکید بر محلات سنگلج و هفت حوض است. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی - پیمایشی است. در مقاله حاضر از روش نمونه‌گیری احتمالی و مرحله‌ای استفاده شده است. در مرحله اول، محلات سنگلج و هفت حوض بر اساس نمونه‌گیری طبقه‌ای احتمالی از بین محلات تهران انتخاب سپس در مرحله بعد انتخاب پاسخگویان در این محلات، به‌صورت تصادفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه محلات قدیم و جدید تهران است. به منظور تحلیل داده‌ها از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار اسمارت پی آل اس استفاده شده است. حداقل تعداد نمونه مورد نیاز در این پژوهش برای استفاده از روش حداقل مربعات جزئی 200 نفر بوده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با در نظر گرفتن قدمت متفاوت محلات، میانگین مؤلفه‌های تبیین کننده پایداری همچنین سهم هر یک از این مؤلفه‌ها در تبیین پایداری محلات سنگلج و هفت حوض متفاوت است. پرونده مقاله

  • مقاله

    19 - سنجش محور دید گردشگر از درک کیفیت کالبد فضایی شهرها با تأکید بر خوانایی در سراهای بازار ایرانی (مورد پژوهی: سراهای بازار شهر اصفهان
    برنامه ریزی و توسعه محیط شهری , شماره 5 , سال 2 , زمستان 1401
    بررسی فضاهای معماری گذشته و فرآیند طراحی مبتنی بر شاهد، امکان درک و کشف ویژگی های کالبدی آن را فراهم می کند. میدان دید به دلیل ایجاد ارتباط بصری به تقویت رابطه ادراکی میان انسان و کالبد در بازارهای تاریخی و عرصه ایجاد محیطی دعوت کننده و فعال را فراهم می کند. از این رو پ چکیده کامل
    بررسی فضاهای معماری گذشته و فرآیند طراحی مبتنی بر شاهد، امکان درک و کشف ویژگی های کالبدی آن را فراهم می کند. میدان دید به دلیل ایجاد ارتباط بصری به تقویت رابطه ادراکی میان انسان و کالبد در بازارهای تاریخی و عرصه ایجاد محیطی دعوت کننده و فعال را فراهم می کند. از این رو پژوهش حاضر، ورودی سراهای بازار اصفهان را با هدف بررسی میدان دید و میزان جذابیت بصری، به عنوان مکانی که در اولین نگاه گردشگر با آن مواجه می شود، مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد و به ارزیابی مولفه های کیفیت کالبدی با تاکید برخوانایی در سنجش میدان دید و عمق زاویه نگاه گردشگر می پردازد. سؤال اصلی پژوهش این است که چه رابطه ای میان محوردید گردشگر و مؤلفه های کیفیت کالبد فضایی در جهت خوانایی در ورودی سراهای بازار تاریخی اصفهان وجود دارد؟ در این پژوهش از آنالیز آیزوویست و آنالیز عمق زاویه ای برای سنجش میدان دید گردشگر درنسخه فعلی نرم افزار depthmap استفاده شده است. در جهت تهیه گزارش به صورت میدانی از 12 دانشجو معماری ناآشنا با محیط و 12 کسبه آشنا با محیط خواسته شد با حضور در فضا به تبیین مؤلفه های تأثیرگذار در جهت خوانایی و کیفیت فضایی بپردازند. در بررسی صورت گرفته از سه دسته سرا (کوچک، متوسط، بزرگ) می توان به این نتیجه رسید که طول دالان، مدل ورودی (به صورت مستقیم، شکسته یا مارپیچ)، محل قرار گیری ورودی (گوشه، میان ضلع طولی یا عرضی)، شکل حیاط( مستطیل یا مربع) و مساحت حیاط می تواند در گستره میدان دید گردشگر تأثیر گذار باشد و میدان دید گردشگر از نگاه دید آیزوویستی و تحلیل زاویه ای در تمام موارد با خوانایی به عنوان یکی از مولفه های کیفیت کالبدی فضا رابطه مستقیم ندارد. پرونده مقاله

  • مقاله

    20 - Exploring the Place of Nature Strategies in Architecture Design Process Towards Nature and Built Environment Symbiosis
    Creative City Design , شماره 5 , سال 5 , پاییز 2022
    There are sustainability strategies in nature, which are the key to the survival and stability of components and ecosystems. Not only nature is a source of inspiration, and innovative ideas in solving human problems also is a powerful mentor for designing the built envi چکیده کامل
    There are sustainability strategies in nature, which are the key to the survival and stability of components and ecosystems. Not only nature is a source of inspiration, and innovative ideas in solving human problems also is a powerful mentor for designing the built environment in symbiosis with the substrate ecology. Due to nature strategies’ complexities and their interdisciplinary character, the architectural design process needs to be known by nature-inspired framing. With the wide scale of biological information and the lack of recognition of applying nature strategies, a model is needed to use biological strategies in the architectural design process. This research aimed to explore the nature-strategies effective components in the architectural design process, to create a connection between the biological and architectural domains. Using the nature strategies to transfer, and apply them in the architectural domain, as well as how the nature strategies affect and transfer in the field of architecture have been explored by studying the nature-inspired design strategies and the projects and documentation of the experts in this field through theoretical Analysis, focus groups, and also logical argumentation and case study. The analysis of qualitative data was done with Fisher's exact test, and SPSS software was used. The main question of the research has been raised as follows: What are the effective components of nature-inspired strategies and their place in the architectural design process? The research findings show that discovering and explaining the effective nature-inspired design components in the design process creates new paths to reaching innovative designs. پرونده مقاله

  • مقاله

    21 - تأثیر شهرهای دانش بنیان بر توسعه منطقه ای (نمونه موردی شهر پردیس)
    سیاست گذاری شهری و منطقه ای- نشریه علمی دانشگاه آزاد اسلامی , شماره 2 , سال 2 , تابستان 1402
    برای کشور ایران که قصد دارد به کشوری توسعه یافته تبدیل شود، یکی از عناصر کلیدی دستیابی به توسعه یافتگی، توجه به رویکرد دانش بنیان در تمام زمینه های علمی و تکنولوژی در جامعه است. از جمله این موارد ایجاد و توسعه شهرهای دانش بنیان هستند که امروزه در جهان مطرح شده و دارای ا چکیده کامل
    برای کشور ایران که قصد دارد به کشوری توسعه یافته تبدیل شود، یکی از عناصر کلیدی دستیابی به توسعه یافتگی، توجه به رویکرد دانش بنیان در تمام زمینه های علمی و تکنولوژی در جامعه است. از جمله این موارد ایجاد و توسعه شهرهای دانش بنیان هستند که امروزه در جهان مطرح شده و دارای اقتصاد مبتنی بر دانش و شهرهای پایداری هستند. شهر پردیس به دلیل قرار گیری در 17کیلومتری شرق کلان شهر تهران، برخورداری از شبکه ارتباطی بزرگراهی، برخورداری از قابلیتهای گردشگری ، موقعیت خاص طبیعی، مراکز آموزش عالی همچون دانشگاه آزاد و از همه مهمتر پارک علم و فناوری ، شرایط لازم برای جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی و به خصوص طبقه خلاق شهری را دارا بوده و پتانسیل لازم برای تبدیل شدن به یک شهر دانش بنیان را دارا میباشد. هدف در این پژوهش تدوین مبانی نظری مستدل و مستحکم در رابطه با تأثیر شهرهای دانش بنیان بر توسعه منطقه ای و شناسایی معیارها و شاخص های شهر دانش بنیان در شهر پردیس میباشد، که با تحلیل نتایج پرسش نامه با روش طیف لیکرت و آزمون مطلوبیت از 60 نفر از افراد براساس نمونه گیری هدفمند مطابق با جامعه آماری صورت میگیرد. در ادامه با بررسی وضع موجود و شناخت قابلیتها و تنگناهای شهر پردیس به بررسی اینکه ،آیا این شهر قابلیت تبدیل به یک شهر دانش بنیان را دارا بوده ، میپردازیم و معیارها و شاخهای لازم برای این تبدیل را در شش بعد اجتماعی ،اقتصادی، مدیریتی ، ادراکی و سازمان فضایی وزیر ساخت شهری را از طریق مدل سلسله مراتبی AHP مورد ارزیابی قرار میدهیم . نتایح پژوهش نشان میدهد ، معیار اقتصادی در رتبه اول ، زیرساخت شهری در رتبه دوم و مدیریتی در رتبه سوم از نظر اهمیت در راستای ایجاد شهر دانش بنیان و توسعه منطقه ای در شهر پردیس قرار میگیرد. پرونده مقاله

  • مقاله

    22 - کاربست مدل مکانی سایت های اداری با استفاده از GISبا مدل تلفیقی تصمیم گیری چند شاخصه AHP - PROMETHEE مطالعه موردی: سایت اداری شهرستان باخرز (استان خراسان رضوی)
    کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه‌ریزی , شماره 4 , سال 11 , پاییز 1399
    بر اساس قوانین کشوری لزوم ساماندهی ساختمان های اداری در شهرستان‌های تازه تأسیس به صورت سایت های اداری مطرح می باشد و افزایش فواید بهره برداری از این مجتمع ها در گرو انتخاب مکان مناسب آنها است. مکان یابی مناسب زمین به دلیل ماهیت چند وجهی فرآیندی بسیار پیچیده است. بنابرای چکیده کامل
    بر اساس قوانین کشوری لزوم ساماندهی ساختمان های اداری در شهرستان‌های تازه تأسیس به صورت سایت های اداری مطرح می باشد و افزایش فواید بهره برداری از این مجتمع ها در گرو انتخاب مکان مناسب آنها است. مکان یابی مناسب زمین به دلیل ماهیت چند وجهی فرآیندی بسیار پیچیده است. بنابراین شناسایی متغیرها و تلفیق آنها در قالب یک مدل کاربردی جامع نگر و تدوین یک دستورالعمل کاربردی ضروری است. به منظور دستیابی به هدف اصلی پژوهش، ابتدا به تدوین و تدقیق معیارهای مؤثر در مکان یابی کاربری های شهری و به صورت مشخص سایت های اداری، که موجب تسهیل و انتخاب بهینه می گردد، اقدام شده است. از آنجایی که در فرآیند مکان گزینی بهینه با توجه به تعدد متغیرها و شاخصهای مؤثر، نیازمند استفاده از تکنیک‌ها و مدل‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه می‌باشیم در این پژوهش از روش رتبه‌بندی ترجیحی برای غنی‌سازی ارزیابی‌ها (Promethee) استفاده شده است. مدل مذکور به جهت قابلیت‌های تعریف شده در آن بر اساس روش‌های ریاضی فازی و سادگی آن در چند سال گذشته کاربرد زیادی داشته و با توجه به توابع 6 گانه با قابلیت تعریف ارجحیت کامل، ارجحیت نسبی و بی‌تفاوتی، با موضوعات شهرسازی و به طور مشخص موضوع مکان‌یابی تطابق بسیار بالایی دارد. از آنجایی که متغیرهای اصلی و فرعی پژوهش می‌بایست به صورت وزن‌دار و با ضرایب اهمیت مشخص، وارد مدل شوند. با انتخاب گروه نخبگان و انجام مقایسه زوجی (بخشی از مدل AHP) ضرایب مربوطه تعیین گردیدند. در فرآیند انجام پژوهش و به منظور شناسایی گزینه‌های دارای ملزومات اولیه قرارگیری سایت‌های اداری در شهر باخرز از تکنیک تلفیق لایه‌ها در نرم‌افزار GIS نیز استفاده شده است. موقعیت‌های شناسایی شده شامل هشت موقعیت در شهر مذکور بوده است که با استفاده از مدل تصمیم‌گیری چند شاخصه Promethee رتبه‌بندی شده و موقعیت‌های بهینه جهت استقرار سایت اداری در شهر معرفی گردیده است. پرونده مقاله

  • مقاله

    23 - Identification of Components Affecting Synomorphy and Utilization of it in Planning Educational Spaces (Case: Faculties of Art and Architecture of Tehran)
    Space Ontology International Journal , شماره 5 , سال 9 , پاییز 2020
    Today, the lack of milieu- behavior synomorphy is the main problem in public spaces that prevents citizens and other people from using the designed spaces in the city. The problem is also found in the design of educational milieu. This research tries to solve this probl چکیده کامل
    Today, the lack of milieu- behavior synomorphy is the main problem in public spaces that prevents citizens and other people from using the designed spaces in the city. The problem is also found in the design of educational milieu. This research tries to solve this problem as much as possible using the synomorphy in the educational space, which means the milieu-behavior synomorphy leads to the creation of behaviors tailored to the purpose of design in space. As an applied, descriptive-analytical research, this study tries to identify the spaces affecting students' behavior and their relationship with surrounding milieu using a combination of quantitative and qualitative methods. To do so, College of Architecture and Urbanism of Shahid Beheshti University, the School of Architecture and Urbanism of University of Science and Technology and College of Fine Arts of University of Tehran were selected for case study and then, using analytical hierarchy process, seven common items between them were scored. In this analysis, six indicators associated with behavior and space were selected by the researcher and scored by two groups of experts and students. Using the map of behavioral patterns, the conformity of the mentioned groups' opinions with the model obtained from gatherings in space was obtained by the researcher. Accordingly, the results from the College of Fine Arts and the opinions of the mentioned groups were consistent. However, there was a slight difference in the ranking of spaces at Shahid Beheshti University. And, at the University of Science and Technology, the difference was found greater compared to the other two. According to the research information, it was concluded that the sense of place and the aesthetic concepts were essential indicators in synomorphy, and physical and cognitive elements can be effective in improvement and manner of behavioral patterns and use of space by people. پرونده مقاله

  • مقاله

    24 - Defining a Structural Model for the Revitalization of the Lost Urban Spaces (City Entrances) in Contemporary Urban Design Case Study: Entrance of Sanandaj
    Space Ontology International Journal , شماره 4 , سال 4 , بهار 2015
    Not long ago, city gates and entryways had high spatial value and were among the landmarks for marking city boundaries. Today with cities having been expanded and developed, such aspect of the entrance concept is lost and entryways are turned to passages for transportat چکیده کامل
    Not long ago, city gates and entryways had high spatial value and were among the landmarks for marking city boundaries. Today with cities having been expanded and developed, such aspect of the entrance concept is lost and entryways are turned to passages for transportation. In fact, the rich spatial value of such entrances has decreased as they are solely spaces for passing through out or into the city. The dissonant expansion of entryways causes irregularities in thresholds of urban structure. This is due to imprudent intrusion into city landscape entailed by ill-considered planning activities. The main problem is the lack of comprehensive visual or mental definitions in the field. In other words, the challenge includes improper sequencing, zoning, and lack of lucid scenario and interfere procedure. Through defining a scenario, this study aims to set a spatial hierarchy for urban entryways. It then uses a comparative study to examine the scenario for an existing case study. This study provides a new definition for designing and planning for the fields concerned with city entryways. This implies methods by which authorities can interfere in the process of urban design. پرونده مقاله

  • مقاله

    25 - بررسی تطبیقی پایداری محلات شهری با تأکید بر کیفیت محیط شهری در جغرافیای شهر تهران مطالعه موردی: محلات سنگلج و هفت حوض
    فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 4 , سال 10 , پاییز 1397
    چکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در چکیده کامل
    چکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در مقیاس کلان پیشرفت و پایداری توسعه شهرها است که می‌تواند موفقیت یا شکست جامعه را در مسیر حل مشکلات اقتصادی، زیست‌محیطی، اجتماعی و کالبدی و غیره مشخص نماید. به منظور بررسی وضعیت پایداری شهرها، از دیدگاه های مختلفی نظیر توسعه پایدار محله ای و برنامه های توسعه ای محله- محوربر پایه استفاده از ظرفیت های درونی محلات استفاده می شود. هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه بین مؤلفه‌های پایداری و میزان تأثیرگذاری این مؤلفه‌ها بر پایداری محلات در جغرافیای شهر تهران به ویژه قدمت محلات با تأکید بر محلات سنگلج و هفت حوض است. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی - پیمایشی است. در مقاله حاضر از روش نمونه‌گیری احتمالی و مرحله‌ای استفاده شده است. در مرحله اول، محلات سنگلج و هفت حوض بر اساس نمونه‌گیری طبقه‌ای احتمالی از بین محلات تهران انتخاب سپس در مرحله بعد انتخاب پاسخگویان در این محلات، به‌صورت تصادفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه محلات قدیم و جدید تهران است. به منظور تحلیل داده‌ها از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار اسمارت پی آل اس استفاده شده است. حداقل تعداد نمونه مورد نیاز در این پژوهش برای استفاده از روش حداقل مربعات جزئی 200 نفر بوده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با در نظر گرفتن قدمت متفاوت محلات، میانگین مؤلفه‌های تبیین کننده پایداری همچنین سهم هر یک از این مؤلفه‌ها در تبیین پایداری محلات سنگلج و هفت حوض متفاوت است. پرونده مقاله

  • مقاله

    26 - مدل کاربردی – توسعه‌ای ضوابط و مقررات طراحی مسکن میان مرتبه با استفاده از روش دلفی فازی و ISM
    آینده پژوهی شهری , شماره 12 , سال 4 , بهار 1403
    مسکن به‌عنوان غالب‌ترین کاربری، نظام فضایی و کالبد محلات شهری را شکل می‌دهد. برنامه‌ریزی برای انتظام کالبدی و کیفیت فضاهای زیستی مستلزم توجه به حوزه طراحی مسکن است. ضرورت درک جایگاه ضوابط و مقررات طراحی مسکن در قالب مدلی کاربردی - توسعه‌ای زمینه لازم را برای انجام این ت چکیده کامل
    مسکن به‌عنوان غالب‌ترین کاربری، نظام فضایی و کالبد محلات شهری را شکل می‌دهد. برنامه‌ریزی برای انتظام کالبدی و کیفیت فضاهای زیستی مستلزم توجه به حوزه طراحی مسکن است. ضرورت درک جایگاه ضوابط و مقررات طراحی مسکن در قالب مدلی کاربردی - توسعه‌ای زمینه لازم را برای انجام این تحقیق فراهم نموده است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی بوده و داده‌ها به‌صورت ترکیبی (کیفی و کمی) گردآوری‌شده‌اند. از میان ضوابط و مقررات طراحی مسکن تعداد 11 ضابطه به‌وسیله بررسي محتوای اسناد و مطالعات کتابخانه‌ای انتخاب و 33 الزامات نیز بعد از مصاحبه با نخبگان تدوین گردیده‌اند. با استفاده از روش دلفی فازی 19 الزام از 10 ضابطه پس از دو دور تکرار مورد تائید قرار گرفتند. جهت تبیین مدل از روش مدل‌سازی ساختاری - تفسیری (ISM) استفاده‌شده است. برای تشکیل تیم دلفی و (ISM)، 10 نفر از نخبگان حوزه طراحی مسکن به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده‌اند. بر اساس تحلیل یافته‌ها مدل از سه سطح تشکیل‌شده است که در سطح اول آن ضابطه سطح اشغال (R1) به‌عنوان تأثیرگذارترین ضابطه قرارگرفته است. مطابق تحلیل (MICMAC) به همراه ضابطه بیان‌شده، ضوابط ارتفاع ساختمان و واحد (R5) و پارکینگ شیب‌راه (R6) در ناحیه مستقل و ضابطه پاسیو (R4) در ناحیه پیوندی، از قدرت نفوذ بالا و میزان وابستگی کمتری نسبت به سایر ضوابط برخوردارند. نتایج نشان می‌دهد ضوابط و مقررات بیان‌شده علاوه بر ساماندهی فضاهای زیستی در انتظام کالبد شهری نیز نقش دارند، بنابراین لازم است در برنامه‌ریزی شهری بیشتر موردتوجه قرار داده شوند. پرونده مقاله

  • مقاله

    27 - بررسی تاثیر الگوی اتصال روابط فضایی معابر با ورودی بلوک مربوط به آن در فاز یک شهرک اکباتان با بهره از راهبرد طراحی بیوفیلیک
    آینده پژوهی شهری , شماره 8 , سال 3 , بهار 1402
    تکامل متقابل گونه انسانی در بستر طبیعت میتواند مشروط به تماس بی واسطه با طبیعت پیرامونی خود در طول زندگی روزمره اش باشد. زیرا او همواره به دنبال تامین این مهم از طریق تحقق حضور حداکثری در محیط پیرامون خویش است. امروزه از رویکرد بیوفیلیک در طراحی کاربری های آموزشی، مسکون چکیده کامل
    تکامل متقابل گونه انسانی در بستر طبیعت میتواند مشروط به تماس بی واسطه با طبیعت پیرامونی خود در طول زندگی روزمره اش باشد. زیرا او همواره به دنبال تامین این مهم از طریق تحقق حضور حداکثری در محیط پیرامون خویش است. امروزه از رویکرد بیوفیلیک در طراحی کاربری های آموزشی، مسکونی و موزه های علوم و تاریخ طبیعی استفاده می شود، زیرا تعریف زنده در این گونه کاربری ها به واسطه طرح واره بیوفیلیا از منظر دو جزء (بیو) و (فیلیا) تشکیل شده است به قسمیکه (بیو) به چیزهای زنده یا زندگی انسان ها مرتبط می شود و (فیلیا) نیز جذابیت و احساس مثبتی است که انسان نسبت به عادت ها و تمام چیزهای پیرامونی خود دارد. از این رو رویکرد بیوفیلیک تلاشی است برای از بین بردن شکافی بین معماری مدرن و نیاز انسان ها به برقراری ارتباط با جهان پیرامونی خود. به قسمیکه بیوفیلیک برمبنای روشی ابتکاری که منجر به بالا بردن و ترمیم تجربه سودمند انسان از محیط پیرامونی خود می شود توانسته با بهره از الگویی هندسی همچون؛ نسبت فیبوناچی پی به ارزش روابط فضایی موجود در اشکال برمبنای الگویی متصل با یکدیگر در قالب کلیتی یکپارچه ببرد تا به واسطه آن مفاهیمی چون جزء به کل، تضادهای مکمل، تعادل و تنش پویا، فراکتال و نسبت ها و نیز در نهایت فضاهای انتقال به مکانی برمبنای طرح واره ای چون بیوفیلیا نمود یابد. لذا سعی شد با بهره از مطالعات کتابخانه ای از میان کتب و مقالات به اطلاعاتی در جهت شناسایی متغیرها دست یافته شود و از طریق تحلیل و روش توصیفی به فصل اشتراک اطلاعات بدست آمده با مولفات برگرفته از بیوفیلیک دست یافت که در امتداد آن به واسطه توصیف جداول و مستندات ترسیمی بتوان به استخراج مولفه های جدیدی در قالب شناسایی الگوی روابط فضایی موجود در فاز یک شهرک اکباتان با طرحواره های برگرفته از رویکرد بیوفیلیا نائل شد که از طریق این مهم و پاسخ به پرسشی چون؛ چگونه می توان به واسطه درک جانمایی روابط فضایی به ارتباط میزان عرض معبر با ورودی متصل به بلوک مربوطه در فاز یک شهرک اکباتان با بهره از راهبرد بیوفیلیک پاسخ داد؟ بتوان به درک متقابل نحوه جانمایی فضایی همچون ورودی و معبرهای متصل به آن برمبنای نسبت فیبوناچی از منظر الگوی هندسی فراکتال و به منظور شناخت هم زیستی متداول از نظر ترکیب بندی روابط فضایی به مدلی نظام مند در جهت روشی مدولار در طراحی مجتمع های مسکونی از منظر طرح راهبردی بیوفیلیک دست یافت. پرونده مقاله

  • مقاله

    28 - ارزیابی معیارهای توسعه شهری دانش بنیان جهت دستیابی به الگوی بومی توسعه شهری دانش در پردیس با رویکرد توسعه منطقه ای با استفاده از تکنیک ترکیبی z-score و BWM
    معمار شهر , شماره 8 , سال 2 , زمستان 1402
    دانش یکی از مهمترین منابع برای رقابت وتوسعه در اقتصاد امروز است.بنابراین شهرهای دانش بنیان به عنوان راهکاری مناسب برای رشد اقتصادی و توسعه مناطق و بهبود کیفیت زندگی در قرن بیست و یکم محسوب می‌شوند که گسترش روزافزون این نوع از شهرها در کلیه کشورهای جهان از پیامدهای غیرقا چکیده کامل
    دانش یکی از مهمترین منابع برای رقابت وتوسعه در اقتصاد امروز است.بنابراین شهرهای دانش بنیان به عنوان راهکاری مناسب برای رشد اقتصادی و توسعه مناطق و بهبود کیفیت زندگی در قرن بیست و یکم محسوب می‌شوند که گسترش روزافزون این نوع از شهرها در کلیه کشورهای جهان از پیامدهای غیرقابل انکار عصر دانش و فناوری به شمار می‌رود.هدف کلان این پژوهش تدوین مبانی نظری مستدل ومستحکم در رابطه باتأثیر شهرهای دانش بنیان بر توسعه منطقه‌ای شناسایی مؤلفه ها و معیارهای شهر دانش بنیان در راستای دستیابی به یک چارچوب بومی پیشنهادی جهت توسعه شهری دانش بنیان در شهر پردیس می‌باشد.فلسفه پژوهش،پراگماتیسم با جهت‌گیری اثباتی و روش پژوهش تحلیلی و رویکرد پژوهش براساس ماهیت داده‌ها به صورت ترکیبی (استقرایی و قیاسی) می‌باشد. این پژوهش،به تبیین و ارزیابی مؤلفه‌ها و معیارهای شهر دانش‌بنیان در شهر پردیس می‌پردازد. مؤلفه ها و معیارهای مورد نظر با استفاده از مطالعات اسنادی و مبانی نظری و تجربی تعیین و پرسشنامه با 65 گویه،با استفاده از روش دلفی بین گروه تصمیم‌گیری متشکل از 40 نفر از اعضاتوزیع گردید و به منظور استخراج شاخصهای برتر از روشz-score استفاده شد و براساس طیف لیکرت و روش بهترین برترین، وزن مؤلفه‌ها و معیارها محاسبه گردید.در واقع شش مؤلفه اجتماعی،اقتصادی،مدیریتی،ادراکی،سازمان فضایی و زیرساخت‌شهری به عنوان مؤلفه‌های پیشنهادی برای توسعه شهری دانش بنیان تعیین و شاخصهای مرتبط با آنها بیان گردید.نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مؤلفه اقتصادی با امتیاز42/0در رتبه اول،اجتماعی و فرهنگی با امتیاز 35/0در رتبه دوم وزیر ساخت شهری در رتبه سوم با امتیاز 21/0 در شهر پردیس قرارگرفته است پرونده مقاله

  • مقاله

    29 - اصول و معیارهای تأثیر گذار بر هویت کالبدی معماری معاصر ایران (مطالعه موردی دوره ی پهلوی دوم)
    طراحی و برنامه ریزی در معماری و شهرسازی , شماره 2 , سال 1 , زمستان 1402
    معماری پهلوی دوم در قلمرو مثلث تأثیر فرهنگ و تمدن غرب، میراث تاریخی ایران با نقش پررنگ معماری قبل و بعد از اسلام و برآمدن معماری از بطن این دوره، قابل تعریف است در این دوره که عصر طلایی معماری مدرن در ایران است، معمارانی چون لویی کان و حسن فتحی، ارزش و تجربیات تاریخی در چکیده کامل
    معماری پهلوی دوم در قلمرو مثلث تأثیر فرهنگ و تمدن غرب، میراث تاریخی ایران با نقش پررنگ معماری قبل و بعد از اسلام و برآمدن معماری از بطن این دوره، قابل تعریف است در این دوره که عصر طلایی معماری مدرن در ایران است، معمارانی چون لویی کان و حسن فتحی، ارزش و تجربیات تاریخی در معماری گذشته را مطرح کردند و بدین ترتیب معمارانی با دید نوستالژیک نسبت به معماری سنتی به باز زنده سازی این معماری از نظر طرح و اجرا پرداختند. در بسیاری از ساختمان‌های معاصر در شهر تهران و نه همه آن‌ها، تقلید شکلی از معماری گذشته ایران و با معماری معاصر غرب صورت گرفته است. در این پژوهش به بررسی هویت کالبدی بناهای عمومی در دوران پهلوی دوم پرداخته خواهد شد. ابتدا از روش کتابخانه‌ای به بررسی عوامل موثر در شکل‌گیری هویت کالبدی در دوره پهلوی دوم بررسی سپس یه نکات بدست آمده از تحلیل کتابخانه‌ای به وسیله پرسشنامه مورد پرسش از کارشناسان و اساتید معماری قرار گرفته است. جامعه آماری150 نفر از اساتید معماری بوده است. از جمله نتایج این تحقیق می‌توان به مهمترین تحولاتی که در عصر پهلوی دوم انجام شد، تحول در برنامه‌های عمرانی و شکل‌گیری واحدها و شهرک‌های مسکونی اشاره کرد. معماری پهلوی دوره گذر از معماری سنتی به معماری مدرن است معماری مدرن شکل گرفته در دوره پهلوی دوم عمدتا از مجرای معماران اندیشه‌های جریان ساز اروپا از جمله سبک بین الملل مدرسه باهاوس، کارهای لوکوربوزیه، فرانک لوید رایت و سایرین حمایت می‌شد و ماحصل آن صورت ایرانی معماری مدرن بود که به عنوان معماری شبه مدرنیستی نام‌گذاری گردید. با توجه به اینکه رویکرد منطقه‌گرایی پس از ظهور مدرنیسم دربرگیرنده چالش‌های فراوان در خصوص تعامل تقابل معماری مدرن هویت‌های فرهنگی- منطقه‌ای است پرسش‌های اصلی مقاله چنین مطرح می‌گردد که، توجه به چه شاخصه‌ها مفاهیمی در طراحی برخی از آثار این دوره درنظر گرفته شده است. پرونده مقاله

  • مقاله

    30 - تأثیر عوامل اقتصادی بر بلندمرتبه‌های مسکونی در دوره معاصر شهر تهران
    مطالعات میان فرهنگی , شماره 4 , سال 18 , پاییز 1402
    نقدهایی که در دورۀ کنونی درزمینۀ روند معماری‌معاصر وجود دارند عمدتاً تأثیر عوامل بیرونی حوزۀ معماری همچون اقتصاد را کمتر مورد ارزیابی موشکافانه قرار داده‌است. این کمبود باعث گردیده تا همواره با تصویری مبهم و درون حوزه‌ای از شرایط کنونی معماری معاصر روبرو باشیم. نقش اقتص چکیده کامل
    نقدهایی که در دورۀ کنونی درزمینۀ روند معماری‌معاصر وجود دارند عمدتاً تأثیر عوامل بیرونی حوزۀ معماری همچون اقتصاد را کمتر مورد ارزیابی موشکافانه قرار داده‌است. این کمبود باعث گردیده تا همواره با تصویری مبهم و درون حوزه‌ای از شرایط کنونی معماری معاصر روبرو باشیم. نقش اقتصاد در بین عواملی همچون سیاست و ساختارهای فرهنگی اجتماعی به‌عنوان یک نقش محوری در فزونی تعداد بناها و رونق بازار ساخت در حوزه‌ی معماری قابل‌ملاحظه می‌باشد. با شناخت ویژگی‌های اقتصادی و ردگیری تأثیر آن می‌توان به رابطه معنا‌داری میان دو حوزه دست‌یافت. برای بررسی تحولات با استفاده از روش تحقیــق توصیفی‌تحلیلی، بناهای بلندمرتبه مسکونی شهر تهران و روند شکل گیری این بناها در دوره های زمانی قرارگرفته است. در این روند شناخت نوسان‌های حوزه اقتصادی شاخص‌های تأثیرگذار در قیمت زمین و مسکن از داده‌های آماری استخراج گردیده و در بخش تحلیل از روش مصاحبه با کارشناسان اقتصاد مسکن بهره گرفته‌شده است. در حوزه اقتصاد با مطابقت شاخص‌های کلان و خرد مشخص شد که بخش زمین و مسکن از وضعیت کلان اقتصادی پیروی نموده است و با هر نوسان اقتصادی بازار مسکن نیز به پیروی از آن‌ها پرداخته است. تحلیل آمارها در حوزه بلندمرتبه‌سازی مسکونی به‌عنوان نمودی بر این تحولات نشانگر آنست‌ که عمده این بناها در طی این چند دهه در سطح شش منطقه رخ‌داده است که این مناطق به‌طور عمده جزو مناطق گران‌قیمت بشمار می‌رفته‌اند که باتوجه‌به گرانی ساخت بلندمرتبه چنین گرایشی برای بازگرداندن سرمایه امری بدیهی بشمار می‌رود. یافته‌های پژوهش وجود رابطه‌ای معنادار میان نوسان‌های اقتصادی، مکان‌یابی و تعداد بلندمرتبه‌های مسکونی در شهر تهران را تائید می‌نماید. پرونده مقاله