تغییرات ناهمگون در عرصه معماری امروز ایران، بیشتر از آن‌که ناشی از ذائقه‌ای زیباشناختی و یا ضرورتی مبتنی‌ بر اقتضائات مهندسی باشد، متغیری وابسته به عناصر فرهنگی و جامعه‌شناختی است. از عوامل تأثیرگذارِ فرهنگی اجتماعی بر کالبد معماری، متغیر امر نمایشی است. ازاین‌روی فهم نسبت امر نمایشی با معماری، بخشی از فهم نسبت مطالعات فرهنگی با معماری است. هدف این تحقیق شناسایی مؤلفه‌های متغیر امر نمایشی، در نسبت با فرهنگ و معماری است. روش تحقیق تحلیلی تفسیری بوده، بدین‌صورت که ابتدا مفاهیم مرتبط با امر نمایشی مبتنی بر دو قطب انتقادی و غیر انتقادی استخراج‌شده ‌و نهایتاً مدل مفهومی مربوطه بحث و بررسی‌شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد امر نمایشی مرتبط با فرهنگ ‌نمایشی امروز، در اثر وادادگی متأثر از رشد تعمیقی رسانه مبتنی بر قدرت و بازار سرمایه داری، وجهی از تمایز را بر جامعه تحمیل می‌کند که در نسبت با سنت‌ها و عرف های فرهنگی و دینی جامعه ما در تعارض است. پرونده مقاله

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تاثیر عوامل مهم مدرسه سبز بر یادگیری دانش آموزان منطقه دو استان تهران است. روش پژوهش کمی و از نظر هدف نیز کاربردی بود. ابتدا از طریق مطالعات کتابخانه ای عوامل مهمی که در ساخت مدرسه سبز مؤثر هستند مشخص گردید؛ سپس ۱۳۰ پرسشنامه از معلمان آموزش‌ و پرورش مقطع ابتدایی در منطقه ۲ استان تهران جمع‌آوری شد که روایی آن ازطریق صاحبنظران و پایایی آن توسط آلفای کرونباخ مورد تائید قرارگرفته است. با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری، حداقل مربعات جزئی (PLS-SEM) به تجزیه‌ و تحلیل اقدام شد تا رابطه بین عوامل بر یکدیگر مشخص گردد. نتایج نشان داد که نگرش و تئوری مدرسه سبز بیشتر بر روی یادگیری دانش آموزان ازلحاظ محیط زیستی و مدیریت انرژی تأثیر داشته است و کمتر فضای مدرسه سبز اعم از طراحی بازشوها جهت نورگیری فضا، صدا، کیفیت محیط بر روی یادگیری آن‌ها اثر گذاشته است که در بین آنها، شاخص های بازیافت درست با میانگین رتبه 80/13، مدیریت زباله های تفکیک شده با میانگین رتبه 24/13، استفاده درست از منابع آب با میانگین رتبه 22/13، اکوستیک با میانگین رتبه 62/12 و کاهش پسماند خروجی مدرسه با میانگین رتبه 33/12 قرار دارند. بنابراین، مدرسه سبز به‌طور معنی‌دار و مثبتی تحت تأثیر نگرش، کنترل رفتاری درک شده، هنجارهای ذهنی و نگرانی از محیط‌زیست است اما در جهت تأثیر در قدرت یادگیری دانش آموزان نیست. همچنین دانش آموزان در مدرسه سبز به یادگیری اصلاح الگوی مصرف می‌رسند که در پی آن، استفاده صحیح از منابع طبیعی، بازیافت صحیح زباله، کاهش پسماند خروجی مدرسه، استفاده از مصالح سبز، عدم استفاده از انرژی زیاد را در پی دارد. پرونده مقاله

استفاده‌از فضاهای آموزشی خلاق و پویا برای پرورش استعدادها و خلاقیت کودکان ضروری است و طراحی یک فضای مناسب برای آموزش، یکی از مسائل پر‌اهمیت در آموزش کودکان می‌باشد. کودکانی که توانایی بیان خواسته‌های خودرا در محیط آموزشی به‌دست می‌آورند، به‌راحتی می‌توانند در فرایند طراحی فضای آموزشی به معمار کمک کنند و فضای آموزشی مناسبی را ایجاد کنند. این مقاله به‌بررسی و رهیافت مؤلفه‌های معماری در فضای آموزشی همکاری‌محور ازمنظر کودکان پیش‌دبستانی می‌پردازد؛ ازاین‌رو، 212کودک که به‌‌روش تصادفی از سراسرکشور انتخاب شده‌اند، تحت‌تأثیر برنامۀ آموزشی آنا پی ‌تیلور، که مبتنی‌بر رویکرد همکاری‌محور برای کودکان پیش‌دبستانی قرار گرفتند. سرانجام مؤلفه‌های معماری که برای ایجاد فضای آموزشی همکاری‌محور مناسب برای کودکان پیش‌دبستانی لازم هستند؛ مانند کیفیت و چگونگی فضا، نور، رنگ، صدا و موادومصالح، بااستفاده‌از تحلیل محتوا و پرسش‌نامه و مصاحبه با دانش‌آموزان و کاردستی و نقاشی، شناسایی و بررسی شده‌اند. نتایج نشان داد که رنگ، بافت، جنس مصالح، شکل هندسی احجام و نحوۀ طراحی، بر دیدگاه کودکان بسیار مهم بوده‌است که در دو دستۀ مؤلفه‌های معماری‌داخلی و خارجی فضای آموزشی دسته‌بندی شده‌اند و این یافته‌ها به طراحان فضاهای آموزشی کمک خواهد ‌کرد تا بااستفاده‌از دیدگا‌ههای مبتنی‌بر نیاز کودکان در طراحی فضاهای آموزشی، بهبود فرایند آموزشی را تسهیل کنند و فضاهای خواناتر و کاراتری برای کودکان خلق کنند. پرونده مقاله

Learning is a central part of every person's life. Each person's childhood can shape their adult identity, and this can be determined by taking into account the place where the child grew up and came of age. Education and, consequently, educational environment has the greatest role and impact on the mentality of civilizations and societies. The primary question posed in this research is how to create a favorable physical education surrounding/environment for a group of kids by taking into account the views of the children as well? And moreover how to devise the qualitative model for designing the physical environment? The primary objective of this study is to present a model of educational-space design for a group of kids with the participation of preschool children in the design process. Furthermore, the second goal of this study is to elucidate the qualitative model for designing suitable physical learning environment for groups via understanding the spatial preferences of kids. The practical mosaic approach is the method of this study with the aim of knowing the views of children regarding the physical space of their education. It is multi-modal and multi-lingual, based on identifying a number of tools that assist children express their opinions and ideas.The findings revealed that the children in the experimental group who were taught architectural concepts had quite different results from the observation/control group as far as selection of spaces and its design. The children in the observation/control group were very interested in rectangular and circular sizes, while in the experimental group, the kids preferred circles. Moreover, in the observation/control group, children tended to place the window design behind them (back wall of the room), while in the experimental group, the kids liked the window on the ceiling and in the sidewalls. پرونده مقاله

یکی از درخشان‌ترین دوره‌های معماری ایران پس از ورود اسلام، دوره‌ صفوی است. اما شاید تاریخ معماری آن نسبت به دوره‌های سلجوقی، ایلخانی و تیموری ناشناخته مانده ‌است. شاید با معناترین بنا در شهراسلامی، مسجد باشد. معماری مسجد، علاوه بر رعایت اصول کاربردی وتزیینی، بر مفاهیمی دینی‌واعتقادی اشاره دارد. پژوهش حاضر ‌‌دنبال پاسخگویی ‌‌به ‌‌سوال، چه ارتباطی از طریق واکاوی تاریخی تحلیلی مابین حس تعلق‌خاطر و مؤلفه‌های کالبدی مساجد دوره صفوی ‌‌‌وجود دارد؟می‌‌‌باشد. هدف این تحقیق شناسایی ‌وتبیین مؤلفه‌‌های کالبدی در معماری مساجد صفوی، با انجام مطالعات کتابخانه‌ای ‌ومیدانی، و استفاده از روش آمیخته اکتشافی،وسنجش میزان تأثیر مؤلفه‌‌های کالبدی بر میزان تعلق‌خاطر افراد، است. پس از واکاوی تاریخی تحلیلی، شناسایی مؤلفه‌‌های شکل‌دهنده نظام‌کالبدی مساجد صفوی وتایید آنها توسط 73 استادتمام یا دانشیار دانشگاه‌های کشور در حوزه معماری اسلامی، دسته‌بندی نظام‌کالبدی در 5 دسته مؤلفهکالبدی-‌سازمان ‌فضایی-نور-کالبد و هندسه-سلسله ‌مراتب صورت گرفت و معیارهای موثر بر افزایش حس تعلق‌خاطر، ‌استخراج شد. دو مدل پرسشنامه طبق طیف ‌لیکرت تنظیم و با روش مدل‌یابی معادلات ساختاری، روابط بین متغیرها و میزان تأثیر آنها در مساجدامام‌خمینی، شیخ‌لطف‌الله، حکیم‌وآقانور بدلیل مشابهت چهار مسجد با یکدیگر از جهات مختلف، صورت گرفت. یافته‌‌های تحقیق وجود رابطه معنادار بین مؤلفه‌‌های نظام‌کالبدی با میزان حس تعلق‌خاطر نمازگزاران را نشان می‌‌‌دهد، که درآن میزان تأثیرگذاری مؤلفه‌کالبدی از 5 دسته مؤلفه ذکرشده، ‌بیشتر بود. همچنین وجود مؤلفه‌‌های نظام‌کالبدی درکنار هم، سبب ایجاد حس تعلق‌خاطر به آن مسجد شده؛ودر نهایت اگر در مساجد جدید، ‌مؤلفه‌های نظام کالبدی به صورت مناسب و هماهنگ با هم تعریف شوند، حس تعلق‌خاطر در نمازگزاران افزوده می‌گردد. پرونده مقاله

یادگیری، بخش مرکزی زندگی هر فرد است. در دنیای مدرن آموزش و معماری، مفهوم آموزش معماری به کودکان نقشی بسیار حیاتی ایفاء می‌کند. آموزش معماری در دورۀ پیش‌دبستانی نه‌تنها به انتقال مفاهیم و دانش‌های پایه به کودکان می‌پردازد، بلکه می‌تواند به‌عنوان یک راهکار مؤثر برای تقویت مهارت‌های فکری و شناختی آن‌ها عمل کند. هدف این مقاله، بررسی تأثیر آموزش معماری بر توسعۀ مهارت‌های فکری و شناختی کودکان پیش‌دبستانی است. روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و گروه شاهد بوده ‌است. از بین 30‌هزار مرکز پیش‌دبستانی در سراسرکشور، به‌صورت کاملاً تصادفی تعدادی پیش‌دبستانی فعال انتخاب شدند، با روش‌های متفاوت مورگان و کرسی و کوکران، حجم نمونه با ضریب خطای استاندارد 0.05درصد و بافرض‌اینکه هر کلاس پیش‌دبستانی به‌طور متوسط با 10دانش‌آموز برگزار می‌شود، جامعۀ آماری با 384نمونه انتخاب و به 2گروه شاهد و آزمون تقسیم شدند. پیش‌از آموزش، هر 2گروه تحت‌آزمون قرارگرفتند و سپس گروه آزمون تحت‌آموزش غیر‌مستقیم معماری (برنامۀ درسی آنا پی‌تیلور)، قرار‌گرفت. پس‌از فرایند آموزش، مورد مصاحبۀ حضوری از روش موزائیک (به‌دلیل واکنش‌های مختلف کودکان به روش‌های مختلف یادگیری و پاسخ‌دهی)، قرار‎گرفتند و نتایج حاصل از آن با بهره‌گیری از روش آنالیز محتوایی بررسی شد. نتایج نشان‌داد که آموزش معماری به کودکان بر توسعۀ مهارت‌های فکری و شناختی آن‌ها مؤثر است. این تأثیر در شناخت و درک مکان (P Value= 0.0325, F= 6.14)، تصویرسازی و تجسم فضایی (P Value= 0.0269, F= 6.3)، بازسازی و تداعی تصاویر فضایی (P Value= 0.0017, F= 21.307)، و جهت‌یابی (P Value= 0.00001, F=51.822)، ارتقای دانش و درک محیطی (P Value= 0.004, F= 14.77)، افزایش توانایی حل‌مسئله (P Value= 0.039, F= 5.17)، قابل‌درک است. پرونده مقاله

هر فضا و کالبدی که برای سکونت انسان در نظر گرفته می‌شود به شکل‌گیری عرصه‌های امن، محرم، امن و آرام نیاز دارد. در چنین فضایی باید تمام شرایط مادی و معنوی برای مصرف کننده ها به منظور حصول محرمیت در تمام ابعاد فراهم شود. از آنجا که مسکن بستر آرامش و آسایش برای ساکنان است، باید مقوله‌هایی مانند سلسله مراتب فضای ورودی ها، حریم خصوصی، امنیت و ... در طراحی آن مد نظر قرار بگیرد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی عناصر کالبدی موثر در ایجاد خلوت و محرمیت و تعاملات اجتماعی در طراحی و نحوه ساخت در مجتمع‌های گل نرگس، برج زمرد، آفتاب ولیعصر، شهید چمران، گلستان و فجر ائل‌گلی تبریز انجام پذیرفت. روش تحقیق در مطالعه حاضر توصیفی تحلیلی و ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت از ﻃﺮﻳﻖ مشاهدۀ فضاهای مجتمع‌های مسکونی و نظرسنجی از ساکنین مجتمع‌های مسکونی انجام شد. مولفه‌های مورد بررسی شامل میزان محرمیت و حریم خصوصی و رضایت از تعاملات اجتماعی بودند که با استفاده از پیش آزمون و آزمون آلفای کرونباخ پایایی ابزار با ضریب بالاتر از 7/0 مورد تائید قرار گرفت. برای پیگیری تفاوت‌های معناداری در تجزیه و تحلیل‌های چندگروهی، از آزمون تعقیبی LSD استفاده گردید. داده‌های تحقیق با استفاده از ﻧﺮم اﻓﺰار SPSS مورد آزمون و ﺗﺤﻠﻴﻞ قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که طراحان در طراحی فضاهای عمومی و نیمه‌عمومی مجتمع‌ها امکان برقراری تعاملات اجتماعی را که از نیازهای اساسی بشر است در حدودی مشخص و با در نظر گرفتن عوامل دیگری همچون خلوت و حریم خصوصی و محرمیت ساکنین در نظر داشته و فراهم نمایند تا بتوان با طراحی فضای مناسب برای برقراری روابط انسانی و اجتماعی، کیفیت تعاملات اجتماعی افزایش یابد. پرونده مقاله

بهبود سلامت روان و توجه به تأثیر رنگ در محیط‌های کلاس‌های درس، به‌عنوان فضایی که دانش‌آموزان ساعات زیادی را در آن سپری می‌کنند، یکی از مثبت‌ترین قدمها در جهت تطبیق جنبه‌هایی از محیط فیزیکی با رفتارهای استفاده‌کنندگان از فضا میباشد. ازاین‌رو ارزیابی تأثیر رنگ بر سلامت روان دانش‌آموزان به‌عنوان آینده‌سازان کشور که باید از سطح سلامت‌روان بسیار بالایی برخوردار باشند، هدف اصلی پژوهش حاضر بوده است. رویکرد حاکم بر این پژوهش کاربردی و پژوهش از نوع مداخله‌ای است. جهت سنجش نقاط قوت و ضعف کودک، پرسشنامه (SDQ) که دارای پنج خرده مقیاس نشانه‌های هیجانی، مشکلات سلوک، بیش‌فعالی-کمبود توجه، مشکلات ارتباطی با همسالان و رفتارهای جامعه پسند است، استفاده شده است. یافتهها نشان دادند ازآنجایی‌که سطح معنی‌داری برای پسران کمتر از سطح معنی‌داری 05/0 است، با 95% اطمینان می‌توان گفت میانگین نشانه‌های بیش‌فعالی دانش‌آموزان پسر قبل و بعد از رنگ‌آمیزی با هم متفاوت است؛ اما سطح معنی‌داری برای دختران بزرگ‌تر از سطح معنی‌داری 05/0 است، بنابراین با 95 درصد اطمینان می‌توان گفت میانگین نشانه‌های بیش‌فعالی دانش‌‌آموزان دختر قبل و بعد از رنگ‌آمیزی با هم متفاوت نیست. در نهایت می‌توان اینگونه نتیجه‌گیری کرد که رنگ‌آمیزی کلاس‌ها بر نشانه‌های بیش‌فعالی پسران دانش‌آموز، اثرگذار بوده ولی بر نشانه‌های بیش‌فعالی دختران دانش‌آموز، اثرگذار نبوده است. پرونده مقاله

آموزش و محیط‌های آموزشی از جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی، بیشترین اثر را بر ذهنیت و تمدن‌سازی جوامع برعهده ‌دارند؛ بهره‌مندی از فضای آموزشی مناسب درجهت پرورش استعدادها و مهارت‌های اجتماعی، فرهنگی کودکان ضروری است. لازمۀ آن، ایجاد فضاهای مرتبط‌با فعالیت دانش‌آموزان، که دارای شرایط مطلوب برای رشد فیزیکی، ذهنی، عاطفی و اجتماعی کودکان باشد، است و تحقق آن ازطریق طراحی جزئیات فضاها باتوجه‌به الگوهای فرهنگی_رفتاری کودکان امکان‌پذیر می‌گردد. هدف، ارائۀ مدل طراحی فضای آموزشی گروهی با مشارکت کودکان پیش‌دبستانی در فرایند طراحی می‌باشد. روش‌تحقیق، ترکیب روش کمی-کیفی است و نتایج، به گروه‌های شناختی و فیزیکی تقسیم‌ شده است. نتایج فیزیکی شامل: رنگ و شکل احجام، متریال و چیدمان است و نتایج شناختی: از زوایای فرهنگی، افزایش آگاهی از تاریخ، هنر و نحوۀ شکل‌گیری فضاها و تقویت زیرساخت‌های فرهنگی کودکان و افزایش ارتباط آنان با محیط‌های پیرامونی و ازنظر اجتماعی، توسعۀ مهارت‌های ارتباطی و تعاملی، ایجاد هم‌افزایی، همکاری و تحلیل محیطی در تعاملات اجتماعی و ارتباطاتی بوده است. آموزش معماری در تقویت هویت فردی و فرهنگی کودکان نقش مؤثری دارد و این یافته‌ها می‌تواند در طراحی فضاهای آموزشی کودکان با جهت‌دهی مشارکت کودکان و تأمین نیازهای آنان مؤثر باشد. پرونده مقاله

در این مقاله شاهد پیوند میان معماری و علوم رفتاری در بعد سلامت روان هستیم. این پیوند از این حیث اهمیت دارد که جنبه هایی از محیط فیزیکی با رفتارهای استفاده کنندگان از فضا مطابقت داده می شود. بهبود سلامت روان در محیط های یادگیری مثبت ترین اقدامی است که می توان در این راستا صورت داد. توجه به تاثیر رنگ کلاس های درس مدرسه به عنوان فضایی که دانش اموزان ساعات زیادی را در ان سپری می کنند و ارزیابی تاثیر رنگ بر سلامت روان دانش اموزان به عنوان اینده سازان کشور که باید از سطح سلامت روانی بسیار بالایی برخوردار باشند نواوری ویژه این مقاله است. پرسشنامه سنجش نقاط قوت و ضعف کودک (SDQ) مورد استفاده واقع شده است. این پرسشنامه توسط گودمن ساخته شده و برای سنین 3-16 سال به کار می رود. دارای پنج خرده مقیاس نشانه های هیجانی، مشکلات سلوک، بیش فعالی – کمبود توجه، مشکلات ارتباطی با همسالان و رفتارهای جامعه پسند (نقاط قوت کودک) است. لازم است بگوییم این پژوهش از نوع مداخله ای است و رویکرد حاکم بر این پژوهش کاربردی می باشد و می تواند در آینده برای مدارس ایران استفاده گردد. نتایج: ازآنجاکه سطح معنی‌داری برای پسران کمتر از سطح معنی‌داری 05/0 است، بنابراین با 95 درصد اطمینان می‌توان گفت میانگین نشانه های بیش فعالی دانش آموزان پسر قبل و بعد از رنگ آمیزی با هم متفاوت است . اما سطح معنی‌داری برای دختران بزرگتر از سطح معنی‌داری 05/0 است، بنابراین با 95 درصد اطمینان می‌توان گفت میانگین نشانه های بیش فعالی دانش آموزان دختر قبل و بعد از رنگ آمیزی با هم متفاوت نیست .یعنی میتوان نتیجه گیری کرد که رنگ آمیزی کلاسها بر نشانه های بیش فعالی پسران دانش آموز، اثرگذار بوده ولی بر نشانه های بیش فعالی دختران دانش آموز، اثرگذار نبوده است. پرونده مقاله