فهرست مقالات مرتضی مولائی


  • مقاله

    1 - عوامل موثر بر میزان مصرف منابع اکولوژیک در ایران با رویکرد اقتصادی
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , شماره 8 , سال 22 , پاییز 1399
    زمینه و هدف: ارتباط بین توسعه و محیط‌زیست از مباحث عمده در محافل مختلف است. هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر بر ردپای اکولوژیکی و آزمون فرضیه پناهگاه آلودگی و فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس می‌باشد. روش بررسی: در این مطالعه، بعد از معرفی شاخص ردپای اکولوژیک به عنوان شاخص تخ چکیده کامل
    زمینه و هدف: ارتباط بین توسعه و محیط‌زیست از مباحث عمده در محافل مختلف است. هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر بر ردپای اکولوژیکی و آزمون فرضیه پناهگاه آلودگی و فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس می‌باشد. روش بررسی: در این مطالعه، بعد از معرفی شاخص ردپای اکولوژیک به عنوان شاخص تخریب منابع طبیعی، عوامل موثر بر آن طی دوره 2011-1965 و در قالب تخمین مدل تخریب منابع‌طبیعی، با روش اقتصادسنجی خودرگرسیون با وقفه های توزیعی (ARDL) بررسی شده و همچنین فرضیه‌های منحنی زیست‌محیطی کوزنتس و پناهگاه آلودگی برای ایران آزمون شده است. در این تحقیق، از متغیرهای تولید ناخالص داخلی، شاخص تجارت آزاد، شهرنشینی، شاخص توسعه انسانی، شاخص توسعه بازارهای مالی به عنوان عوامل موثر بر ردپای اکولوژیک استفاده شده‌است. یافته‌ها: مطابق نتایج بدست آمده درآمد سرانه، آزادسازی تجارت، توسعه بازارهای مالی و شهرنشینی هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت تاثیر مثبت و معنی‌دار و شاخص توسعه انسانی تاثیر منفی و معنی‌دار بر ردپای اکولوژیک سرانه دارند. همچنین نتایج یاد شده فرضیه پناهگاه آلودگی را نیز تأیید می‌کند؛ ولی فرضیه منحنی زیست‌محیطی کوزنتس تأیید نمی‌شود و رابطه بین درآمد و ردپای اکولوژیکی به شکل N می‌باشد. مقدار ضریب تصحیح خطای بدست آمده 99/0- است که نشان می‌دهد در هر دوره 99 درصد از عدم تعادل در ردپای اکولوژیک تعدیل شده و به سمت روند بلند مدت خود نزدیک می‌شود که نشان از سرعت تعدیل بسیار بالایی است. بحث و نتیجه‌گیری: براساس نتایج این مطالعه رشد اقتصادی در ایران باعث تخریب بیشتر منابع طبیعی می‌شود. بنابراین، بایستی دولت‌ها به برنامه‌های توسعه توجه ویژه‌ای داشته باشند تا در راستای توسعه پایدار باشد. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - استفاده از الگوهای برنامه‌ریزی فازی در تخصیص بهینه‌ی آب
    مهندسی آب , شماره 4 , سال 1 , پاییز 1392
    نحوه‌ی دستیابی به هدف‌هایی چون رشد اقتصادی، امنیت غذایی و پایداری منابع کمیاب از جمله آب بیش از پیش به بهره‌برداری صحیح از آن منابع بستگی دارد. ویژگی‌های اقلیمی کشور ما، اتلاف زیاد آب در مصارف مختلف مخصوصاً راندمان پایین آن در بخش کشاورزی، عدم تمایل بخش خصوصی به سرمایه‌ چکیده کامل
    نحوه‌ی دستیابی به هدف‌هایی چون رشد اقتصادی، امنیت غذایی و پایداری منابع کمیاب از جمله آب بیش از پیش به بهره‌برداری صحیح از آن منابع بستگی دارد. ویژگی‌های اقلیمی کشور ما، اتلاف زیاد آب در مصارف مختلف مخصوصاً راندمان پایین آن در بخش کشاورزی، عدم تمایل بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در توسعه‌ی منابع آبی و الگوی نامناسب کشت محصولات از یک طرف و کمیابی منابع آبی از سوی دیگر باعث شده است که تخصیص بهینه‌ی آب مورد توجه و اهمیت ویژه‌ای واقع شود. بر این اساس، هدف از این مطالعه برآورد ارزش واقعی (قیمت سایه‌ای) آب و تعیین الگوی کشت بهینه محصولات با در نظر گرفتن استفاده کاراتر از آب می‌باشد. برای این منظور از الگوی برنامه‌ریزی خطی فازی استفاده شده و نتایج ان با الگوی برنامه‌ریزی خطی قطعی مقایسه شده است. نتایج برآوردها و محاسبات در اراضی تحت پوشش سد علویان نشان می‌دهد که قیمت واقعی آب با استفاده از هر دو الگو یکسان و برابر 198ریال به ازای هر متر مکعب می‌باشد ولی سود حاصل از هر واحد آب مصرف شده در الگوی فازی به مراتب بیشتر الگوی قطعی است. پرونده مقاله