پژوهش در برنامه ریزی درسی
,
شماره1,سال
15
,
بهار
1397
هدف این پژوهش، دستیابی به مؤلفههای محتوای برنامه درسی تربیت اخلاقی از منظر کانت و ملا احمد نراقی و تحلیل مقایسهای آن بهمنظور تبیین مؤلفههای مشترکی در حوزه محتوی برنامه درسی تربیت اخلاقی است. جهت نائل شدن به این هدف، سعی بر آن شده است با استفاده از منابع دستاول و من چکیده کامل
هدف این پژوهش، دستیابی به مؤلفههای محتوای برنامه درسی تربیت اخلاقی از منظر کانت و ملا احمد نراقی و تحلیل مقایسهای آن بهمنظور تبیین مؤلفههای مشترکی در حوزه محتوی برنامه درسی تربیت اخلاقی است. جهت نائل شدن به این هدف، سعی بر آن شده است با استفاده از منابع دستاول و منابع دستدوم شامل (کتب معتبر، پژوهشها و تحقیقات مرتبط با موضوع پژوهش، نشریات و سایتهای اینترنتی) مطالعة حاضر از طریق روشهای تحلیل مفهومی و روش تحلیل تطبیقی مورد تحلیل و واکاوی قرار گیرد. یافتههای پژوهش بیانگر آن است که اندیشمندان مذکور بهصورت ژرف به تربیت اخلاقی پرداخته و دلالتهای قابل توجهی در محتوی برنامه درسی تربیت اخلاقی، ارائه نمودهاند. کانت بهعنوان نماینده دیدگاه غرب و ملا احمد نراقی بهعنوان نماینده دیدگاه اسلامی؛ در محتوای برنامه درسی تربیت اخلاقی بهرغم اختلاف نظرهای مشهود، مؤلفههای مشترک قابل استنباط و استخراجی نیز دارند که میتواند مورد نظر سیاستگذاران و برنامه ریزان درسی قرار گیرد. از جمله مؤلفههای مذکور میتوان به تربیت انسان بهعنوان اولویت اصلی برنامههای درسی، ضرورت پرورش بعد اخلاقی دانشآموز، پرورش حافظه طی برنامه درسی، عملگرایی در برنامههای درسی، تجربه محوری در برنامههای درسی، تأکید بر نقد و نظر در برنامههای درسی و پرورش بعد دینی و معنوی دانشآموز اشاره نمود.
پرونده مقاله
پژوهش در برنامه ریزی درسی
,
شماره1,سال
16
,
بهار
1398
پژوهش حاضر با هدف شناسایی دلالتهای برنامه درسی چندفرهنگی میشل فوکو و هنری ژیرو بر اصلاح و بازطراحی برنامه درسی دوره ابتدایی ایران انجام شد. روش پژوهش تحلیلی- استنتاجی، حوزه پژوهشی کلیه منابع دیجیتال و چاپی مرتبط با موضوع، روش نمونهگیری هدفمند، ابزار پژوهش فرمهای فیش چکیده کامل
پژوهش حاضر با هدف شناسایی دلالتهای برنامه درسی چندفرهنگی میشل فوکو و هنری ژیرو بر اصلاح و بازطراحی برنامه درسی دوره ابتدایی ایران انجام شد. روش پژوهش تحلیلی- استنتاجی، حوزه پژوهشی کلیه منابع دیجیتال و چاپی مرتبط با موضوع، روش نمونهگیری هدفمند، ابزار پژوهش فرمهای فیشبرداری، شیوه تجزیه؛ تحلیل محتوای کیفی و ارزیابی اعتبار یافتهها از طریق داوری تخصصی بود. یافتههای پژوهش نشان دادند که بر اساس آراء تربیتی فوکو و ژیرو میتوان مواردی همچون تجزیهوتحلیل دیالکتیکی تجارب روزمره، تعلیم و تربیت مرزی، تحقق عدالت تربیتی، کسب توانایی همزیستی، آگاهی انتقادی، پیشگیری و مقاومت در برابر بازتولید نابرابری اجتماعی، شنیدن و توجه کردن به صدای گروهها و نژادهای مختلف جامعه، رویگردانی از نخبهگرایی و حرکت در راستای توجه به فرهنگ عمومی، توجه به گفتمانهای اخلاقی و ... را در راستای سیاستگذاری اصلاحگرایانه و بازطراحی عناصر برنامه درسی دوره ابتدایی ایران مورد توجه قرار داد. محصول نهایی یا خروجی این نوع از برنامه درسی از نظر فردی به یادگیرندهای رشد یافته و از نظر اجتماعی به شهروندی فعال در سطح محلی، ملی و جهانی مبدل میشود.
پرونده مقاله
پژوهش در برنامه ریزی درسی
,
شماره5,سال
12
,
زمستان
1394
پژوهش حاضر، درصدد تبیین بازتولید فرهنگی ـ طبقاتی دانشگاهی برحسب مؤلفههای ناهمسوی برنامه درسی پنهان به منظور ارائه ملاحظاتی کاربردی برای دانشگاه است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده که طی آن از استنتاج مبتنی بر تحلیل مفاهیم و مفهومپردازی مجدد، استفاده شده است. جامعه پ چکیده کامل
پژوهش حاضر، درصدد تبیین بازتولید فرهنگی ـ طبقاتی دانشگاهی برحسب مؤلفههای ناهمسوی برنامه درسی پنهان به منظور ارائه ملاحظاتی کاربردی برای دانشگاه است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده که طی آن از استنتاج مبتنی بر تحلیل مفاهیم و مفهومپردازی مجدد، استفاده شده است. جامعه پژوهش، مجموعه متون نظری مرتبط با عنوان پژوهش بوده که به کمک فرم فیش برداری، اطلاعات لازم استخراج شده است. یافتههای پژوهش نشان داد؛ مؤلفههای ناهمسوی برنامههای درسی پنهان آموزش عالی میتوانند در تثبیت پایگاه و منزلت بازتولید فرهنگی ـ طبقاتی دانشجوی طبقه خاص مؤثر بوده و بالعکس در نومیدی از تغییر وضعیت کنونی برای دانشجویان طبقههای متوسط و پایین، مؤثر باشند. تبلور عینی این رخداد متأثر از مؤلفههای ناهمسوی برنامه درسی پنهان آموزش عالی در تعدادی از استنادهای پژوهشی مطالعه حاضر محسوس است. براین اساس؛ در پایان فهرستی از ملاحظات عملی نمونه در راستای ابعاد مختلف مؤلفههای ناهمسوی برنامه درسی پنهان موردتوجه واقعشده که از آن جمله میتوان به برقراری عدالت آموزشی، تأکید بر روشهای انتقادی و گفتگو محور، کاهش دیوانسالاری به منظور بروز قابلیتهای طبقات مختلف در فعالیتهای دانشگاهی (علمی، پژوهشی، فرهنگی، دانشجویی)، تأکید بر برنامه درسی چندفرهنگی، توجه به شیوههای کیفی به جای شیوه کمی در ارزشیابی، کاربرد و اجرای راهبردهای تدریس فعال و مشارکتی و تغییر در محیطهای آموزشی اشاره نمود.
پرونده مقاله
پژوهش در برنامه ریزی درسی
,
شماره2,سال
16
,
تابستان
1398
هدف پژوهش حاضر، تحلیل و نقد دلالتهای تعلیم و تربیت چندفرهنگی با تأکید بر آرای میشل فوکو است. برای دستیابی به این هدف از روشهای تحلیل مفهومی و انتقادی بهره گرفته شده است. فوکو بهعنوان یک نظریهپرداز پستمدرن با طرح نظریة انتقادی درصدد ارائة نوعی از تعلیم و تربیت است ک چکیده کامل
هدف پژوهش حاضر، تحلیل و نقد دلالتهای تعلیم و تربیت چندفرهنگی با تأکید بر آرای میشل فوکو است. برای دستیابی به این هدف از روشهای تحلیل مفهومی و انتقادی بهره گرفته شده است. فوکو بهعنوان یک نظریهپرداز پستمدرن با طرح نظریة انتقادی درصدد ارائة نوعی از تعلیم و تربیت است که در آن مسئلة فرهنگ و عدالت از اهمیت خاصی برخوردار است. او ضمن انتقاد از روابط قدرت در نظامهای آموزشی دلالتهای قابل توجهی در تعلیم و تربیت چندفرهنگی ارائه کرده است. از نظر او اساس تربیت باید مبتنی بر شیوههای دموکراتیک و غیر اقتدارگرایانه باشد و علایق اعضا و اجزای متعدد سازندة جامعه اعم از دیگر فرهنگها، باید مورد توجه قرار گیرد. فوکو متون درسی را بهعنوان عملکردهای ساخته تاریخ، جامعه و صاحبان قدرت نقد میکند و معتقد است که همواره از متون بهعنوان ابزار قدرت بهره گرفته شده است. با بررسی آرای تربیتی فوکو میتوان اذعان نمود رهنمودهای ضمنی وی به ایجاد عدالت آموزشی و فرهنگی میانجامد. با این وجود نقدهایی نیز ازجمله؛ بحرانی شدن بازنمایی واقعیت، تأکید بر نسبیگرایی معرفتشناختی، واگرایی سیاستهای تعلیم و تربیت، عدم پیشفرضهای لازم در بحث گفتمان و عدم ارائة راهحل برای معضلات تربیتی، به آرای او میتوان وارد کرد.
پرونده مقاله
پژوهش در برنامه ریزی درسی
,
شماره1,سال
18
,
بهار
1400
پژوهش حاضر با هدف شناسایی ناسازواریها و چالشهای برنامه درسی انتقادی هنری ژیرو از منظر بنیادهای فلسفی تربیت اسلامی انجام شد. پژوهش از نظر ماهیت دادهها، کیفی و از نظر نوع روش تحقیق تحلیلی - اسنادی بود. نمونه پژوهشی در بخش برنامه درسی انتقادی ژیرو، کتب و مقالات منتشرشده چکیده کامل
پژوهش حاضر با هدف شناسایی ناسازواریها و چالشهای برنامه درسی انتقادی هنری ژیرو از منظر بنیادهای فلسفی تربیت اسلامی انجام شد. پژوهش از نظر ماهیت دادهها، کیفی و از نظر نوع روش تحقیق تحلیلی - اسنادی بود. نمونه پژوهشی در بخش برنامه درسی انتقادی ژیرو، کتب و مقالات منتشرشده ژیرو طی سالهای 1979 تا 2018 و در بخش مبانی تربیت اسلامی پژوهشهای اصیل این حوزه بودند که بهصورت هدفمند انتخاب و برای تحلیل آنها از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. در این پژوهش مهمترین آراء ژیرو در عناصر اساسی برنامه درسی انتقادی ازجمله اهداف (تربیت شهروند دموکراتیک و رهاییبخش، شنیدن و توجه کردن به صداهای دیگر، کنار گذاشتن نخبهگرایی و توجه به فرهنگ عمومی، رفع تبعیض نژادی و دفاع از حق مظلومان و گروههای مختلف جامعه، ایجاد جامعه دموکراتیک و مساوات خواه و اخلاقی)، محتوا (توجه به شرایط اجتماعی و فرهنگی، نسبیت معرفت و دانش، اتکا بر ارزشهای اجتماعی، در نظر داشتن متنها، نهادها و ساختارهای اجتماعی)، روشهای یاددهی - یادگیری (گفتوگومحوری) و ارزشیابی (مشاهده، مصاحبه، گزارشدهی، پژوهش، خودارزیابی، شرححالنویسی) مورد واکاوی قرار گرفت. با وجود نقاط قوت در برنامه درسی انتقادی ژیرو ازجمله تأکید بر عدالت تربیتی و توجه به گروههای حاشیهای؛ اما در این دیدگاه ناسازواریها و چالشهایی نیز مشاهده میشود که در مبانی فلسفی تربیت اسلامی مورد نقد است. ازجمله این نقدها میتوان به عدم ابتنای اهداف بر مفروضات متافیزیکی، غفلت از ساحتهای مختلف تربیت در هدفگذاری (تأکید زیاد بر اهداف سیاسی)، نسبیتگرایی در محتوا، کثرتگرایی افراطی در محتوا (عدم توجه به وحدتگرایی)، فروکاهشگرایی در ابزارهای شناخت، گفتوگومحوری محض در روشهای یاددهی یادگیری، نادیده انگاری اقتدارگرایی معلم در تدریس، دشواری تفسیر نتایج در ارزشیابی اشاره نمود.
پرونده مقاله
ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی
,
شماره4,سال
7
,
پاییز
1396
زمینه: خلاقیت نیروی پیش برنده تمدن به جلو و پاسخی مدرن به مسائل و مشکلاتی است که با تغییرات سریع تکنولوژیکی و اجتماعی همراه می باشند لذا پرورش آن یکی از اولویت های نظام های آموزشی جهان است. هدف: این پژوهش در صدد تبیین دلالتهای اندیشه ریزوماتیک ژیل دلوز با نظر به کاربرد چکیده کامل
زمینه: خلاقیت نیروی پیش برنده تمدن به جلو و پاسخی مدرن به مسائل و مشکلاتی است که با تغییرات سریع تکنولوژیکی و اجتماعی همراه می باشند لذا پرورش آن یکی از اولویت های نظام های آموزشی جهان است. هدف: این پژوهش در صدد تبیین دلالتهای اندیشه ریزوماتیک ژیل دلوز با نظر به کاربرد آن در بهبود خلاقیت نظام آموزشی ایران است. روش: روشهای پژوهش تحلیل مفهومی و روش استنتاجی متناسب با دو پرسش پژوهشی انتخاب شده است. یافته ها: در اندیشه ژیل دلوز، تعلیم و تربیت باید همواره فعال ، شدنی ، متکثر باشد. بر مبنای چنین اندیشه ای مؤلفه های تربیتی چون روش های تدریس ، نقش معلم و دانش آموز ، برنامه درسی و... با تعلیم و تربیت سنتی تغییراتی چشمگیر خواهد داشت. از مهمترین دلالتهای اندیشه ریزوماتیک ژیل دلوز در بهبود خلاقیت در نظام آموزشی ایران میتوان به پرورش تفکر افقی و خلاق در مدارس ، پرورش دانش آموز مسئله محور ، ارائه مدلهای یادگیری خلاقانه در فرایندهای یاددهی- یادگیری ، برنامه درسی فلات گونه و غیر خطی و معلم خلاق را اشاره نمود. نتیجه گیری: مدل ریزومی دلوز می تواند به عنوان یک مدل پربارور و مثمر ثمر برای نوآوری و خلاقیت در نظام آموزشی ایران استفاده شود زیرا این مدل بر تمامی فعالیت های خلاقانه و نواندیشانه که همیشه حالت انعطاف پذیر و سیال دارند و ضرورتاً از کنترل های هدفمند ، متمرکز ، برنامه ریزی شده و ساختارگرا گریزان می باشند تأکید دارد.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد