مدلهای شبیه ساز که اثرات مقادیر مختلف آب بر روی عملکرد محصول را به صورت کمی شبیه سازی میکنند، ابزارهایی مفید در مدیریت آب در سطح مزرعه و بهینه سازی کارآیی مصرف آب میباشند.در این تحقیق از مدل CERES-Wheat جهت شبیه سازی پاسخ عملکرد گندم تحت تیمارهای مختلف آبیاری-رقم با 3 تیمار آبیاری در کرتهای اصلی و 5 رقم گندم در کرتهای فرعی شامل C-73-5، C-78-4، C-78-8، C-79-6 و C-79-16 در مشهد در طی دو سال زراعی 82-1381 و 83-1382 استفاده شد.با توجه به نتایج،بر اساس شاخص آماری ریشه میانگین مربعات خطای نسبی، مدل CERES-Wheat عملکرد دانه در سال زراعی 82-1381 را با 7 درصد و در سال زراعی 83-1382 با 10 درصد نسبت به عملکرد دانه مشاهده شده، شبیه سازی کرد. چون مقدار ریشه میانگین مربعات خطای نسبی کمتر از 10 درصد بوده،بنابراین شبیه سازی به خوبی انجام گرفته است.همچنین، مقدار ریشه میانگین مربعات خطای محاسبه شده برای عملکرد دانه در هر دو سال زراعی کمتر از 10 درصد مقدار میانگین مشاهده شده بدست آمد.این نتایج مبین مطابقت خوب نتایج شبیه سازی مدل میباشد.همچنین، مقادیر بهره وری آب بر اساس میزان تبخیر و تعرق و بهره وری آب بر اساس میزان آب آبیاری برای هر دو سال زراعی 82-1381 و 83-1382 در تیمار I3-C-79-6 بیشترین مقدار را دارا هستند، لذا مدیریت آبیاری مذکور و رقم گندم C-79-6 میتواند در منطقه مورد مطالعه توصیه شود.بطور کلی یافتههای تحقیق، کارایی مطلوب مدل CERES-Wheat در شبیه سازی فرآیند رشد و تأثیر آب بر عملکرد گندم در منطقه مورد مطالعه را تأیید مینماید. پرونده مقاله

برای افزایش بهره وری آب و بهبود مدیریت آب در سطح مزرعه می توان از مدل های شبیه سازی رشد گیاه به عنوان یک ابزار مفید استفاده نمود. در این مطالعه، کارآیی مدل AquaCrop در شبیه سازی پوشش گیاهی، ماده خشک و عملکرد گیاه چغندرقند و رطوبت خاک تحت شش تیمار آبیاری شامل آبیاری کامل به عنوان تیمار شاهد (T1)، رساندن رطوبت خاک در هر آبیاری به حد ظرفیت مزرعه و حذف آبیاری آخر (T2)، آبیاری گیاه به میزان 10 درصد بیشتر از تیمار شاهد (T3)، آبیاری گیاه به‌میزان 10 درصد کمتر از تیمار شاهد (T4)، آبیاری گیاه به میزان 20 درصد کمتر از تیمار شاهد (T5) و آبیاری گیاه به میزان 30 درصد کمتر از تیمار شاهد (T6) ارزیابی شد. آزمایش در منطقه الشتر واقع در استان لرستان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی طی دو سال زراعی 1393 و 1394 انجام شد. مدل AquaCrop بر اساس اطلاعات زراعی سال اول آزمایش واسنجی و سال دوم اعتبارسنجی شد. ارزیابی آماری مدل با استفاده از معیارهای ضریب جرم باقی مانده ها، ریشه میانگین مربعات خطا، ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده، شاخص توافق و ضریب تعیین انجام گرفت. بر اساس نتایج، مقدار ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده در شبیه سازی روند توسعه پوشش گیاهی و رطوبت خاک در تیمارهای مختلف آبیاری در مرحله واسنجی به ترتیب بین 18/5 تا 41/9 و 91/9 تا 23/17 درصد و در مرحله اعتبارسنجی به ترتیب بین 64/6 تا 2/9 و 36/12 تا 77/25 درصد به دست آمد. مقدار ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده در شبیه سازی عملکرد ریشه و ماده خشک در مرحله واسنجی به ترتیب 3/7 و 67/8 درصد و در مرحله اعتبارسنجی به ترتیب 69/7 و 82/9 درصد به دست آمد. به طور کلی نتایج مبین عملکرد خوب مدل AquaCrop در شبیه سازی پوشش گیاهی، ماده خشک و عملکرد گیاه چغندرقند و رطوبت خاک تحت رژیم های مختلف آبیاری است. لذا استفاده از این مدل در تعیین استراتژی های بهینه مدیریت آب در کشت چغندرقند در منطقه مورد مطالعه پیشنهاد می شود. پرونده مقاله

برنج اصلیترین محصول استانهای شمالی ایران بهشمار میرود. نظارت بر تولید سالانه و سطح زیر کشت برنج به عنوان محصولی راهبردی، نقش بسزایی دربرنامه ریزیهای کشاورزی دارد. امروزه میتوان با تکیه بر فنآوری سنجش از دور و شاخصهای پوشش گیاهی روشهای مدیریتی را بهبود بخشید. پژوهش حاضر باهدف برقراری رابطه رگرسیونی بین عملکرد ارقام محلی و پرمحصول برنج در سال 1391 ( 2012 م( و شاخصهای NDVI ، SAVI ، DVI و RVI مستخرج از تصاویرماهواره لندست 7، در شالیزارهای شهرستان شفت، انجام گرفته است. بیشترین همبستگی بین عملکرد تولیدی و شاخصها در مرحله گلدهی برنج دیده شد و از میانشاخصهای مذکور، NDVI مناسبترین شاخص برای برآورد عملکرد ارقام محلی و پرمحصول برنج در منطقه معرفی میشود. معیارهای آماری نشان از توانایی خوبمدل در شبیهسازی دارد. شاخص کارائی مدلسازی ) EF ( برای ارقام محلی و پرمحصول، در سال زراعی 1392 ( 2013 م( به ترتیب معادل با 60 / 0 و 41 / 0 بود؛ کهبیانگر کارآمدی بالای مدل در پیشبینی قابل قبول درصد کاهش عملکرد محصول میباشد. نتایج طراحی مدل حاکی از آن است که میزان عملکرد شبیهسازی شده،برازش خوبی با مقادیر مشاهده شده دارد. نتایج آزمون آماری، نشان میدهد تفاوت معنیداری بین مقادیر مشاهده شده و شبیهسازی شده وجود ندارد ) P>0.05 (. مقدارضریب تبیین 70 / 0 و 66 / 0 بین عملکرد واقعی و برآورد شده میتواند ناشی از تغییر شرایط کاشت و مدیریت زراعی، آفات و امراض گیاهی، وضعیت آب و هوایی منطقهو بسیاری از متغیرهای محیطی باشد. پرونده مقاله

به‌منظور ارزیابی مدل Aquacrop و بررسی بهره‌وری تولید برنج تحت شرایط مدیریت آبیاری و تاریخ کاشت، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار بر روی رقم محلی (هاشمی) در دو سال زراعی ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ در موسسه تحقیقات برنج ایران، رشت انجام گردید. دور آبیاری به‌عنوان عامل اصلی در چهار سطح غرقاب دائمی، دور آبیاری ۵، ۱۰ و ۱۵ روز و تاریخ کاشت به‌عنوان عامل فرعی در سه سطح (یک اردیبهشت، بیستم اردیبهشت و دهم خرداد) در نظر گرفته شدند. ارزیابی مقادیر شبیه‌سازی و اندازه‌گیری شده عملکرد شلتوک و عملکرد زیستی با استفاده از مؤلفه‌های ضریب تبیین، آزمون t و ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، کارایی مدل (EF) و میانگین انحراف خطا (MBE) و ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده (NRMSE) انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده عملکرد شلتوک و عملکرد زیستی به ترتیب ۹ و ۵ درصد می‌باشد. بر اساس بهره‌وری و میزان کاهش عملکرد شلتوک، آبیاری غرقاب در تاریخ یک اردیبهشت بیش‌ترین بهره‌وری را داشت. با توجه به ضریب تبیین بالای 7/0 و کارایی بالای 6/0 مدل Aquacrop در شبیه‌سازی عملکرد شلتوک و عملکرد زیستی، مدل مذکور از دقت مناسبی برخوردار بود و می‌توان از مدل Aquacrop برای پشتیبانی نتایج آزمایش‌های تحت شرایط مدیریت آبیاری و تاریخ کاشت استفاده نمود. پرونده مقاله

برآورد دقیق میزان رسوبات حمل شده در رودخانه‌ها بر اثر فرسایش عامل مهمی برای مدیریت پروژه های آب شناختی می‌باشد. شبکه عصبی مصنوعی به دلایل عمده از جمله برخورداری از توانایی تشخیص الگو، رابطه خوب بین ورودی و خروجی و نیاز به تعداد داده‌های ورودی کم‌تر در پیش‌بینی میزان رسوب معلق دارای اهمیت فراوانی است. بر این اساس پژوهش حاضر اقدام به مدلسازی برآورد میزان رسوب معلق رودخانه پسیخان با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی درخت تصمیم M5 کرده است. میزان رسوب در رودخانه‌ها تابع پارامترهای زیادی از هندسه رودخانه، هیدرولیک جریان و خصوصیات رسوب است. به همین دلیل در این تحقیق سعی شده است ابتدا با بی بعد سازی پارامترهای موثر بر ظرفیت حمل رسوب، تعداد پارامترهای موثر کاهش یابد. نتایج نشان داد که درخت تصمیم ساخته شده اولیه یعنی درخت M5 نیاز به هرس ندارد و دارای کاربرد مناسب می باشد. برای بررسی میزان دقت مدل پیش‌بینی از سه پارامتر ضریب تعیین (R2)، متوسط خطای نسبی (ME) و میانگین مجذور مربعات خطا (RMSE) استفاده شد. مقادیر بدست آمده برای این سه پارامتر به ترتیب برابر با 851/0، 64/1037 و 32/941 به دست آمد که نشان دهنده مناسب بودن این سه پارامتر است. همچنین مقایسه میزان رسوب معلق بدست آمده از مدل درخت تصمیم با داده‌های اندازه گیری رودخانه پسیخان نشان داد که میزان ضریب تعیین برابر با 8953/0 به دست آمد که یک مقدار بسیار مناسب است. نتایج نشان داد که این مدل در پیش بینی میزان رسوب معلق در رودخانه پسیخان از کارایی موثری برخوردار است. پرونده مقاله

زمینه و هدف: آلودگی منابع آبی و افزایش آلودگی در منابع آبی طبیعی نظیر دریاچه ها و تالاب ها، با توجه به طبیعت شکننده آنها، به عنوان یکی از بحران های پیش روی کشور، علاوه بر عوامل جریان ورودی، وابسته به وضعیت کمی خود آن اکوسیستم آبی نیز می باشد. از طرفی مشکل مهم تالاب انزلی به عنوان ناحیه مورد مطالعه در این پژوهش، آلودگی روزافزون آب آن در شرایط شکننده تغییرات اقلیمی است. لذا با توجه به عمده مشکل مطرح شده برای تالاب انزلی، هدف تحقیق بررسی شاخص کیفیت آب در جریانات ورودی تالاب انزلی بود.روش پژوهش: در این پژوهش جهت جمع آوری اطلاعات مورد نیاز در بازه 1380-1399 در محدوده مطالعاتی تالاب انزلی، آمار بارندگی ماهانه ایستگاه های مختلف هواشناسی و نقشه‌های زمین شناسی مشخصات و مقادیر ضرایب هیدرولیکی، حدود گسترش تالاب، داده های ایستگاه های مشاهد ه ای احتمالی، داده های اندازه گیری دبی رود های فصلی و دائمی، حدود قرارگیری عوارض و رودها از شرکت سهامی آب منطقه ای اخذ شد. در این مطالعه با استفاده از کد تحلیل کیفیت آب (UWQV) مقدار تغییرات کیفیت آب در دوره های فصلی تالاب انزلی در تصاویر Sentinel-2 و Sentinel-3 تحلیل شد.یافته‌ها: متوسط توزیع مکانی طیف سبز( شاخص کلروفیل) درفصول مختلف نشان داد که اعداد آن بیانگر وضعیت شاخص کیفیت و کلروفیل هستند بطوریکه در فصل پاییز برابر 15/0،در فصل زمستان 13/0، در فصل بهار معادل 06/0 و در فصل تابستان برابر عدد 13/0 بود. نتایج آماری دبی رودخانه های منتهی به تالاب انزلی، در تمام مختصات دریاچه تالاب، روند مشابه فصلی بین دبی ها با توجه به یکسان بودن حوضه آبریز تغذیه کننده مشاهده گردید و این درحالی است که هر یک از ارقام متوسط به ترتیب با اعداد 27/0، 23/0، 08/0، 08/0 و 23/0 انحراف معیار پراکنش مختصاتی را نشان داده است.نتیجه گیری:تحلیل کیفیت آب تالاب انزلی برپایه تغییرات شاخص کلروفیل بیان شده وتغییرات مقدار کلروفیل از یک فصل به فصل دیگر نوسان شدید را نشان داده که نتایج این تحقیق در مقایسه با سایر محققین، تایید شده است. همچنین وضعیت رسوبات سلامت آب تا حد زیادی در فصول پاییز زمستان تابستان بهار نوسان شدید را نشان می دهد. پرونده مقاله

زمینه و هدف: تنش¬آبی و کود نیتروژن بر بسیاری از فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی مرتبط با بهره¬وری مصرف آب در سویا اثر منفی دارد. پیش‌بینی پاسخ عملکرد برای ارزیابی استراتژی‌های مدیریت آبیاری و کود از اهمیت خاصی برخوردار است. یکی از مدل¬های پشتیبانی تصمیم در سویا، مدل CSM-CROPGRO-Soybean می¬باشد که در بسته نرم¬افزاری DSSAT قرار دارد. ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت در ﻣﺰرﻋﻪ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ راﻫﻜﺎرﻫﺎي ﺑﻬﻴﻨﻪ در کشاورزی اﻧﺠﺎم ﻣﻲ¬ﺷﻮﻧﺪ و این مقوله ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺑﺮ ﺑﻮدن، زﻣﺎن ﺑﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ¬ﺑاشند، لذا هدف از این پژوهش، استفاده از ﻣﺪل ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزي DSSAT جهت ارزیابی عملکرد و بهره¬وری مصرف آب گیاه سویا تحت شرایط تنش آبی و کود نیتروژن در استان هرمزگان بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر به صورت طرح کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفي در سه تکرار در استان هرمزگان و در شهرستان حاجی¬آباد در سال¬های 1400 و 1401 انجام شد. عامل اصلي شامل بدون آبياري و تامين 40، 60، 80، 100 و 120 درصد نياز آبي و عامل فرعي مقادير کود نيتروژن شامل مصرف صفر، 50، 100، 150 و 200 کیلوگرم بر هکتار بود. دادهﻫﺎ و اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻣﺪل شامل ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻜﺎﻧﻲ، اﻃﻼﻋﺎت ﻫﻮاﺷﻨﺎﺳﻲ، اﻃﻼﻋﺎت ﺧﺎک¬شناسی و ﻋﻤﻠﻴﺎت زراﻋﻲ می¬باشد و برآورد در مدل با استفاده از ترکیب روش¬هاي گرافیکی و آماري انجام شد. مقایسه مقادیر و پراکنش داده¬هاي شبیه¬سازي و اندازه¬گیري شده با نمودار و خط 1:1 ارائه شد. یافته¬ها: مقادیر آب مصرفي در تیمارهای 40، 60، 80، 100 و 120 درصد نياز آبي در سال 1400 به ترتیب 265، 354، 444، 533 و 623 میلی¬متر و در سال 1401 به ترتیب 259، 347، 435، 541 و 632 میلی¬متر بود. ریشه میانگین مربعات خطاي نسبی (RMSEn) بر مبنای سال¬های 1400 و 1401 نشان داد که عملکرد دانه، غلاف و زیست توده و بهره¬وری مصرف آب مبتنی بر عملکرد دانه، غلاف و زیست¬توده در سال¬ اول به ترتیب 162/0، 161/0، 099/0، 304/0، 454/0 و 223/0 درصد و در سال دوم به ترتیب 195/0، 172/0، 106/0، 349/0، 485/0 و 247/0 درصد بود. شاخص توافق ویلموت (d) در سال¬ 1400 برای عملکرد دانه، غلاف و زیست توده به ترتیب 902/0، 891/0 و 939/0درصد و برای بهره¬وری مصرف آب مبتنی بر عملکرد دانه، غلاف و زیست¬توده به ترتیب 828/0، 810/0 و 970/0 درصد و در سال 1401، برای عملکرد دانه، غلاف و زیست توده به ترتیب 872/0، 885/0 و 936/0 درصد و برای بهره¬وری مصرف آب مبتنی بر عملکرد دانه، غلاف و زیست¬توده به ترتیب 889/0، 766/0 و 961/0 درصد بود. نزدیک بودن این شاخص به عدد یک، نشان¬دهنده قابل اطمینان بودن مقادیر شبیه¬سازي شده است. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از ارزیابی مدل DSSAT نشان داد که این مدل قادر به شبیه¬سازی با دقت قابل قبولی در عملکرد سویا و تغییرات رطوبتی در خاک است. به¬طور کلی ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ آﻣﺎري، ﺷﺒﯿﻪ¬ﺳﺎزي ﻋﻤﻠﮑﺮد داﻧﻪ، غلاف و زیست¬توده تحت¬ﺗﺄﺛﯿﺮ نیازهای مختلف آﺑﯿﺎري و سطوح متفاوت کود نیتروژن، ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل بود و به¬نظر می¬رسد استفاده از این مدل به¬عنوان ابزاری راهگشا جهت پشتیبانی پژوهش¬های علمی و ارتقاء تصمیم¬گیری¬ها در مدیریت مصرف آب در سویا در منطقه مورد مطالعه قابل توصیه می¬باشد. پرونده مقاله

حفاظت از منابع آب و خاک از ضروری‌ترین ارکان تولید در بخش کشاورزی و حفاظت زیست بوم است. لذا با توجه به محدودیت منابع آب و خاک، بررسی روش‌های بهینه‌سازی مصرف آب و کود در باغ‌های چای از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پژوهش، به منظور تحلیل بهره‌وری اقتصادی آب و کود نیتروژن در آبیاری بارانی تکمیلی باغ‌های چای، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد‌شده نواری با شش سطح نیتروژن صفر، 100، 200، 300 ، 400 و 500 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (N0 تا N5) و پنج سطح آبیاری شامل آبیاری کامل (I4)، آبیاری ناقص (I1، I2 و I3) و سطح بدون آبیاری (I0) در چهار تکرار طی سال‌های 1387 تا 1389 اجرا شد. نتایج نشان ‌داد که بیشترین میزان بهره‌وری اقتصادی آب و کود نیتروژن با انجام آبیاری بارانی تکمیلی به میزان 3424 مترمکعب و کاربرد 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. افزایش و یا کاهش مقدار نیتروژن از مقدار توصیه شده در شرایط آبیاری کامل سبب کاهش بهره‌وری اقتصادی آب و کود گردید. بهترین بهره‌وری اقتصادی آب در سطوح آبیاری ناقص مربوط به کاربرد 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بود، لیکن بیشترین بهره‌وری اقتصادی کود در این شرایط با کاربرد 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به‌دست آمد. در شرایط بدون آبیاری (دیم) کاربرد 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار برای دستیابی به حداکثر بهره‌وری اقتصادی کود در باغ‌های چای توصیه می‌شود. پرونده مقاله

دستیابی به برنامه مناسب آبیاری و تاثیر مدیریت آب و کود نیتروژن بر گیاه بادمجان به دلیل طولانی بودن دوره رشد آن، هنگامی می تواند منجر به افزایش عملکرد محصول شود که مدیریتی صحیح در زمینه مصرف آب و کود صورت گیرد. از این رو تحقیق حاضر به منظور بررسی امکان کاهش مصرف آب در گیاه بادمجان با استفاده از سیستم آبیاری قطره ای نواری (Tape) و تعیین مقدار مناسب کود نیتروژن و اثر آن بر روی عملکرد محصول و تعیین تابع تولید و ضریب گیاهی (Kc) و ضریب حساسیت محصول به تنش رطوبت (Ky) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان آستانه اشرفیه در سال زراعی 1389 انجام گرفت. تیمارهای اصلی شامل چهار سطح آبیاری، بدون آبیاری (دیم) و آبیاری قطره ای با مدیریت 60، 80 و 100 درصد نیاز آبی گیاه و تیمارهای فرعی شامل چهار سطح نیتروژن با مقادیر صفر، 90، 120 و 150 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج تحقیق نشان داد که آبیاری قطره ای در مدیریت 100 درصد نیاز آبی گیاه با مصرف 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حداکثر میزان تولید محصول را با تولید 9/51 تن در هکتار داشت. مقدار کارایی مصرف آب در محدودة 20/4 تا 42/11 کیلوگرم برمترمکعب متغیر بود و مدیریت آبیاری نسبت به نیتروژن تاثیر بیشتری بر افزایش عملکرد داشت. مقدار ضریب گیاهی در طول دوره رشد بین 8/0 تا 9/0 متغیر بود در حالی که ضریب حساسیت بادمجان به تنش 06/1 به دست آمد. مقدار ارتفاع گیاه و ارتفاع ریشه در مدیریت آبیاری و مقدار قطر محصول در مدیریت کود نیتروژن معنی دار نشد. اما آبیاری و مقدار کود مصرفی و اثر متقابل آن ها بر عملکرد محصول و کارآیی مصرف آب معنی دار بود. پرونده مقاله