حفاظت منابع آب و خاک (علمی - پژوهشی)
,
شماره5,سال
9
,
زمستان
1398
بهمنظور ارزیابی مدل Aquacrop و بررسی بهرهوری تولید برنج تحت شرایط مدیریت آبیاری و تاریخ کاشت، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار بر روی رقم محلی (هاشمی) در دو سال زراعی ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ در موسسه تحقیقات برنج ایران، رشت انجام گردید. چکیده کامل
بهمنظور ارزیابی مدل Aquacrop و بررسی بهرهوری تولید برنج تحت شرایط مدیریت آبیاری و تاریخ کاشت، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار بر روی رقم محلی (هاشمی) در دو سال زراعی ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ در موسسه تحقیقات برنج ایران، رشت انجام گردید. دور آبیاری بهعنوان عامل اصلی در چهار سطح غرقاب دائمی، دور آبیاری ۵، ۱۰ و ۱۵ روز و تاریخ کاشت بهعنوان عامل فرعی در سه سطح (یک اردیبهشت، بیستم اردیبهشت و دهم خرداد) در نظر گرفته شدند. ارزیابی مقادیر شبیهسازی و اندازهگیری شده عملکرد شلتوک و عملکرد زیستی با استفاده از مؤلفههای ضریب تبیین، آزمون t و ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، کارایی مدل (EF) و میانگین انحراف خطا (MBE) و ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده (NRMSE) انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده عملکرد شلتوک و عملکرد زیستی به ترتیب ۹ و ۵ درصد میباشد. بر اساس بهرهوری و میزان کاهش عملکرد شلتوک، آبیاری غرقاب در تاریخ یک اردیبهشت بیشترین بهرهوری را داشت. با توجه به ضریب تبیین بالای 7/0 و کارایی بالای 6/0 مدل Aquacrop در شبیهسازی عملکرد شلتوک و عملکرد زیستی، مدل مذکور از دقت مناسبی برخوردار بود و میتوان از مدل Aquacrop برای پشتیبانی نتایج آزمایشهای تحت شرایط مدیریت آبیاری و تاریخ کاشت استفاده نمود.
پرونده مقاله
بروز مقاومت در علف های هرز باعث تحمیل هزینه شایستگی نسبی به آن ها می شود. در تحقیق پیش رو پنج بیوتیپ مقاوم به هالوکسی فوپ آر متیل استر علف هرز یولاف وحشی زمستانه که از مزارع کلزای شهرستان کلاله واقع در استان گلستان جمع آوری شده بودند به همراه بیوتیپ حساس، از حیث تنوع در چکیده کامل
بروز مقاومت در علف های هرز باعث تحمیل هزینه شایستگی نسبی به آن ها می شود. در تحقیق پیش رو پنج بیوتیپ مقاوم به هالوکسی فوپ آر متیل استر علف هرز یولاف وحشی زمستانه که از مزارع کلزای شهرستان کلاله واقع در استان گلستان جمع آوری شده بودند به همراه بیوتیپ حساس، از حیث تنوع در دماهای کاردینال جوانه زنی مورد مقایسه قرار گرفتند. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار 25 بذری در آزمایشگاه های دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. پتری دیش های حاوی بذرها پس از 72 ساعت بهاره سازی در دمای 4 درجه، در دماهای 5 تا 40 درجه سانتی گراد (به فواصل 5 درجه) نگهداری و به طور مستمر پایش شدند. از مدل های رگرسیون غیرخطی جهت کمی سازی پاسخ جوانه زنی به دما استفاده شد. بین بیوتیپ های یولاف مدل بتا در صدک 50 مناسب ترین مدل برای توصیف دماهای کاردینال بود. دماهای پایه، مطلوب و سقف به ترتیب بین 21/4- تا 91/5-، 37/23-94/23 و 99/36-54/37 درجه سانتی گراد برآورد شدند. دامنه بردباری به دما نیز در بیوتیپ های مقاوم و حساس تفاوت معنی داری نداشت. در کل، پاسخ بیوتیپ های مقاوم و حساس مشابه یکدیگر بود. عدم وجود هزینه شایستگی نسبی از جنبه دماهای کاردینال جوانه زنی نشان می دهد روش های مدیریتی غیرشیمیایی از جمله کاشت زودهنگام می تواند برای بیوتیپ های حساس و مقاوم مشابه باشد.
پرونده مقاله
به منظور بررسی مقاومت بیوتیپ های فالاریس (Phalaris brachystachys Link.) به علف کش هالوکسی فوپ آر متیل، آزمایشی در سال 1396 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 36 بیوتیپ فالاریس مشکوک به مقاومت و یک بیوتیپ حساس بودند که از مزارع گند چکیده کامل
به منظور بررسی مقاومت بیوتیپ های فالاریس (Phalaris brachystachys Link.) به علف کش هالوکسی فوپ آر متیل، آزمایشی در سال 1396 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 36 بیوتیپ فالاریس مشکوک به مقاومت و یک بیوتیپ حساس بودند که از مزارع گندم استان گلستان جمع آوری شدند. آزمایش ها شامل تعیین غلظت تفکیک کننده، غربال بیوتیپ ها با غلظت تفکیک کننده، آزمون غلظت-پاسخ و دز-پاسخ برای بیوتیپ های مقاوم بود. در آزمون زیست سنجی بذر در پتری دیش، بعد از تعیین غلظت تفکیک کننده و غربالگری همه بیوتیپ ها، دامنه ای از غلظت های مختلف علف کش اعمال شد. در آزمایش دز-پاسخ واکنش بیوتیپ های فالاریس در دامنه ای از دزها شامل 25/0 تا 8 برابر دز توصیه شده علف کش بررسی شد. براساس نتایج آزمون زیست سنجی بذر، غلظت تفکیک کننده برای بیوتیپ حساس 03/0 میلی گرم ماده مؤثره در لیتر بود. نتایج آزمون غربالگری نشان داد که از بین بیوتیپ های مورد بررسی، 19 بیوتیپ مقاوم بودند. درجه مقاومت به دست آمده از آزمایش های گلخانه ای برای بیوتیپ های مقاوم فالاریس بین 2 و 4 بود. همچنین، همبستگی بالایی بین درجات مقاومت به دست آمده از روش گلخانه ای و آزمایشگاهی مشاهده شد (87%). بررسی نقشه پراکنش بیوتیپ های مقاوم حاکی از پراکنش غیریکنواخت این بیوتیپ ها در سطح مزارع گندم استان گلستان بود.
پرونده مقاله
به منظور بررسی عواملمدیریتی و محیطی مؤثر برتراکم و غالبیت علفهای هرز مزارع گندم آبی(Triticum aestivum L) مطالعههای در دو سال متوالی در سالهای 1393-1394 در 200 مزرعه از بیست روستا واقع در چهار جهت شهرستان چناران صورت گرفت. برای این منظور نمونهبرداری به روش (w) و با پ چکیده کامل
به منظور بررسی عواملمدیریتی و محیطی مؤثر برتراکم و غالبیت علفهای هرز مزارع گندم آبی(Triticum aestivum L) مطالعههای در دو سال متوالی در سالهای 1393-1394 در 200 مزرعه از بیست روستا واقع در چهار جهت شهرستان چناران صورت گرفت. برای این منظور نمونهبرداری به روش (w) و با پرتاب کوآدرات 25/0 مترمربعی انجام و گونههای علفهای هرز هرکادر به تفکیک جنس و گونه شناسایی و تعداد آنها تعیین گردید. سپس شاخصهای تنوع شانن واینر و شاخص یکنواختی سیمپسون برای اندازهگیری تنوع زیستی مورد محاسبه قرار گرفت. عوامل کمی و کیفی مدیریتی در قالب پرسشنامه از کشاورزان تهیه شد. بدین منظور تمام اطلاعات مربوط به مدیریت زراعی شامل مساحت اراضی، سابقه کشاورزان، عملیات تهیه بستر بـذر ، روش مبارزه با علف هرز و ... در قالب پرسشنامه و در طول فصل رشد از طریق پرسش از کشاورزان جمعآوری و تکمیل شد، در پایان فصل رشـد نیـز میـزان عملکـرد واقعـی برداشت شده توسط کشاورزان، ثبت گردید. تجزیه و تحلیل دادهها با روش درخت تصمیمگیری CART (Classification and Regression Trees) نشان داد که از میان پارامترهای مختلف مورد بررسی تجربه کشاورزی، تعداد استفاده از علفکش دو منظوره، نیتروژن، پتاسیم، کشت تابستان دو سال قبل و استفاده از بذرپاش سانتریفوژ، سن کشاورز، بر تغییرات شاخص شانون –وینر و سیمپسون اثرگذار بوده است. عوامل مدیریتی مهم اثر گذار بر روی عملکرد گندم شامل سه عامل مدیریتی تقسیط بندی کودپاشی، تعداد استفاده از علفکش دو منظوره و کودپتاسیم و همچنین تناوب و سطح تحصیلات بوداست.نتایج این تحقیق نشان داد که مقدار مناسب کود پتاسیم و نیتروژن و انتخاب تناوب مناسب راهکارهای مدیریتی موثر در بهبود عملکرد گندم و افزایش تنوع آن در شهرستان چناران هستند.
پرونده مقاله
این تحقیق به منظور بررسی تنوع و ساختار جمعیت گیاهان هرز در کشتبومهای گندم شهرستان بندرترکمن در سال زراعی 99-1398 انجام شد. شاخصهای تنوع از قبیل شاخص شانون-واینر و شاخص سیمپسون برای مزارع شهرستان و شاخصهای فراوانی، فراوانی نسبی، یکنواختی نسبی و تراکم نسبی برای تمامی چکیده کامل
این تحقیق به منظور بررسی تنوع و ساختار جمعیت گیاهان هرز در کشتبومهای گندم شهرستان بندرترکمن در سال زراعی 99-1398 انجام شد. شاخصهای تنوع از قبیل شاخص شانون-واینر و شاخص سیمپسون برای مزارع شهرستان و شاخصهای فراوانی، فراوانی نسبی، یکنواختی نسبی و تراکم نسبی برای تمامی گونههای موجود در اراضی در دو بازه زمانی قبل و پس از کنترل شیمیایی با علفکشها، محاسبه و اندازهگیری شدند. دادههای حاصل از شاخصهای تنوع، به محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) منتقل شد و نقشههای گونههای هرز مزارع گندم شهرستان بندر ترکمن تهیه شدند. در مطالعه تنوع گیاهان هرز شهرستان در دو بازه زمانی قبل و پس از کنترل شیمیایی، 18 گونه متعلق به 9 خانواده گیاهی شناسایی گردید. بررسیها نشان داد 67/66 درصد یکساله و 33/33 درصد گونهها چندساله، 77/27 درصد گونهها باریکبرگ و 23/72 درصد گونهها پهنبرگ بودند. خانوادههای گندمیان شامل یولاف وحشی(Avena ludoviciana)، چچم (Lolium temulentum)، علف خونی (Phalaris minor)، دمروباهی (Alopecurus myosuroides) و علف داسه (Polygon monspeliensis)، خانواده نخود شامل یونجه یکساله (Medicago scutellata)، هفتبند (Polygonom avicular)، ماشک (Vicia villosa) و ترشک شبدری (Oxalis corniculata) و تیره کاسنی شامل آفتابگردان خودرو (Helianthus annuus) و کنگر وحشی (Cirsium arvense)) به ترتیب با داشتن 77/27، 22/22 و 11/11 درصد از گونههای گیاهی موجود، مهمترین خانوادههای گیاهی در شهرستان شناخته شدند. در این پژوهش نقشههای پراکنش گیاهان هرز در مزارع گندم قبل و پس از کنترل شیمیایی، در سه گروه فراوانی 100-50، 50-30 و کمتر از 30 درصد تهیه شد. براساس این نقشهها، پراکندگی تقریباً یکنواختی از گیاهان هرز در سطح منطقه مشاهده شد.
پرونده مقاله
با اطـلاع از وجـود گیاهان هرز خاص در یک منطقه می توان در مورد روش های کنترل آنها بهتر تصمیمگیری و برنامه ریزی نمود. در غیـر ایـن صورت اعمال روش های مختلف کنترل، اثرگذاری مطلوبی نخواهد داشت. در این مطالعه به منظور شناسایی و تهیه نقشه پراکنش گیاهان هرز مزارع کلزا د چکیده کامل
با اطـلاع از وجـود گیاهان هرز خاص در یک منطقه می توان در مورد روش های کنترل آنها بهتر تصمیمگیری و برنامه ریزی نمود. در غیـر ایـن صورت اعمال روش های مختلف کنترل، اثرگذاری مطلوبی نخواهد داشت. در این مطالعه به منظور شناسایی و تهیه نقشه پراکنش گیاهان هرز مزارع کلزا در بخش سرخنکلاته شهرستان گرگان، تعداد 50 مزرعه انتخاب وگونه های هرز بر اساس الگوی W در دو مرحله نمونه برداری و شناسایی شدند. سپس با استفاده از روابط موجود، فراوانی، فراوانی نسبی، یکنواختی گونه و انواع شاخص های تنوع زیستی محاسبه شد. در هر مزرعه مختصات جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریای محل نمونه برداری توسط دستگاهGPS مدل گارمین لمسی ثبت شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار Arc GIS نسخه 3/10 پردازش و نقشه پراکنش کلیه گیاهان هرز مزارع کلزا تهیه شد. نتایج نشان داد که در مزارع کلزا منطقه سرخنکلاته تعداد 41 گونه گیاه هرز (20 گونه در مرحله قبل از سمپاشی و 21 گونه در مرحله بعد از سمپاشی) از 14 خانواده گیاهی حضور داشتند که خانواده های گندمیان، کاسنی ها، نخود، شب بو و هفت بند مهمترین آنها بودند. در مرحله قبل از سمپاشی سهم گونه های یکساله، چندساله و دوساله به ترتیب 75، 15 و 10 درصد، و در مرحله بعد از سمپاشی سهم آنها به ترتیب 66/66، 80/23 و 52/9 بود. از نظر رویشی نیز در مرحله قبل و بعد از سمپاشی به ترتیب 80 و 19/76 درصد دولپه ای و 20 و 80/23 درصد تک لپه ای بودند. طبق نتایج به دست آمده از شاخص های تنوع زیستی، گیاهان هرز در مرحله بعد از سمپاشی نسبت به مرحله قبل از سمپاشی از تنوع بیشتری برخوردار بودند. همچنن نتایج مربوط به نقشه های پراکنش گیاهان هرز نشان داد که عمده گیاهان هرز غالب منطقه در قسمت های شرق و جنوب منطقه پراکنده هستند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد