به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذور شاهدانه با فولیک اسید و پراکسید هیدروژن بر برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک، آزمایشی در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل پراکسید هیدروژن در پنج سطح (صفر، 5/7، 15، 5/22، 30 میلی مول در لیتر) و فاکتور دوم فولیک اسید در پنج سطح (صفر، 5، 10، 20، 27 میلی مول در لیتر) بودند که به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. به منظور پیش تیمار کردن بذرها پس از تهیه محلول های مورد نظر، بذر شاهدانه به مدت 24 ساعت در اسید فولیک و 6 ساعت در پراکسید هیدروژن به صورت غوطه ور قرار گرفتند. در این مطالعه صفات کلروفیل a، b، کلروفیل کل، محتوی نسبی آب، ارتفاع بوته، طول ریشه، ضریب آلومتری، وزن تر و خشک بوته اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر پراکسید هیدروژن و اسید فولیک بر کلیه صفات مورد بررسی معنی دار بود، اما اثر متقابل بین دو تیمار تنها بر صفات محتوی نسبی آب و ضریب آلومتری معنی دار گردید. پرایمینگ بذر با سطح 15 میلی مول در لیتر پراکسید هیدروژن و 5 میلی مول در لیتر اسید فولیک بالاترین مقدار کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، ارتفاع ساقه، طول ریشه و وزن تر و خشک بوته را به خود اختصاص دادند. افزایش سطح پراکسید هیدروژن بیشتر از 15 میلی مول در لیتر، اثر منفی بر کلیه صفات مورد مطالعه نشان داد. همچنین، ترکیب تیماری 15 میلی مول در لیتر پراکسید هیدروژن و 5 و10 میلی مول اسید فولیک در مقایسه با دیگر تیمارها بالاترین محتوی نسبی آب و ضریب آلومتری را به خود اختصاص دادند. بنابراین، با توجه به نتایج مطالعه حاضر، پرایمینگ بذر با سطح 15 میلی مول در لیتر پراکسید هیدروژن و 5 میلی مول در لیتر اسید فولیک جهت حصول صفات مطلوب مورفولوژیک و فیزیولوژیک شاهدانه در شرایط این آزمایش مناسب می باشد. تفاصيل المقالة

بررسی اثرات سطوح کود نیتروژنه بر برخی ویژگی های مورفوفیزیولوژیک و آنتی اکسیدانت گل همیشه بهار در دورهای مختلف آبیاری طی آزمایشی به‌صورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در دوسال زراعی 96-1395 در ایستگاه کشاورزی ساعتلوی ارومیه انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل دور آبیاری در چهار سطح (آبیاری بعد از 5، 10، 15 و 20 روز) و مصرف کود نیتروژنه در چهار سطح (صفر: شاهد، 80، 160 و 240 کیلوگرم در هکتار) بودند. تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که اثر دور آبیاری بر کلیه صفات موردبررسی معنی‌دار بود. بین سطوح کود نیتروژنه از لحاظ اثر بر کلیه صفات به‌غیر از محتوی پرولین اختلاف معنی‌دار دیده شد. اثر متقابل دو تیمار نیز بر شاخص سطح برگ، ضریب هدایت روزنه ای، محتوی کلروفیل b، درصد و عملکرد اسانس معنی دار بود. در این تحقیق، با افزایش تعداد روزهای دور آبیاری از 5 به 20 روز محتوی آب نسبی برگ، کلروفیلa، کارتنوئید و عملکرد خشک گل به ترتیب 64/36، 27/35، 31/24 و 77/45 درصد کاهش و محتوی پرولین، فعالیت کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و مالون دی آلدهید به ترتیب 72/24، 04/33، 51/35 و 86/20 درصد افزایش نشان دادند. در بین سطوح کود نیتروژنه نیز استفاده از160 کیلوگرم در هکتار در مقایسه با شاهد، محتوی آب نسبی برگ، کلروفیلa، کارتنوئید و عملکرد خشک گل را به ترتیب 18/16، 24/4 و 68/23 درصد افزایش و فعالیت کاتالاز، سوپراکسید دسموتاز و مالون دی آلدهید را به ترتیب 10/18، 23/21، 69/29 و 26/28درصد کاهش داد. بالاترین شاخص سطح برگ، ضریب هدایت روزنه ای، کلروفیل b به کاربرد 160 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه و دور آبیاری بعد از 5 روز و بالاترین درصد اسانس گل و عملکرد اسانس نیز به کاربرد 160 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه و دور آبیاری بعد از 10 روز اختصاص یافت. جهت دستیابی به حداکثر خصوصیات کیفی مناسب در گل همیشه بهار دور آبیاری 10 روزه و کاربرد 160 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه در شرایط اقلیمی مشابه این آزمایش می تواند مد نظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة

به منظور ارزیابی ژنوتیپ ها و روابط بین صفات در چغندرقند تحت شرایط عادی و تنش شوری، آزمایشی در دو شرایط عادی و تنش شوری هر کدام در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تحت شرایط عادی، بین ژنوتیپ ها از لحاظ کلیه صفات مورد بررسی اختلاف معنی دار وجود دارد. اما، در شرایط تنش شوری بین ژنوتیپ های مورد مطالعه تنها از نظر صفات عملکرد ریشه، درصد قند خالص، ازت مضره ریشه، عملکرد قند خالص و ناخالص اختلاف معنی دار مشاهده گردید. در این مطالعه تنش شوری صفات عملکرد ریشه، مقدار پتاسیم ریشه، عملکرد قند ناخالص، ضریب استحصال و عملکرد قند خالص را کاهش داد. مقایسه میانگین ژنوتیپ ها نشان داد که کلیه ژنوتیپ‌ها دارای عملکرد ریشه بیشتر در شرایط عادی نسبت به شوری بودند و در مجموع ژنوتیپ های شماره 1 و 2 به ترتیب بالاترین عملکرد ریشه، عملکرد قند خالص و ناخالص در هر دو شرایط را به خود اختصاص دادند. در نهایت بر اساس نتایج ضرایب همبستگی بین صفات، تجزیه رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت تحت شرایط عادی صفات عملکرد ریشه، درصد قند خالص و ازت مضره و تحت شرایط شوری صفات درصد قند خالص و ازت مضره به عنوان تأثیرگذارترین صفات بر عملکرد قند خالص شناسایی شدند. تفاصيل المقالة

دمای محیط و تاثیر آن بر جوانه زنی یکی از عوامل اصلی در پیش بینی زمان جوانه زنی و بویژه مدلسازی است. به این منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار و 10 سطح دمائی (3، 5، 7، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتیگراد) روی بذور کتان در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه اسلامی واحد مهاباد اجرا شد. به منظور تعیین دماهای کاردینال سه مدل رگرسیون غیر خطی تابع دندان مانند، تابع بتا و تابع 5 پارامتره بتا مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تاثیر دما بر سرعت، درصد و یکنواختی جوانه زنی بذر معنی دار بود. بالاترین درصد و یکنواختی جوانه‌زنی در دمای 15 درجه سانتی‌گراد و بیشترین سرعت جوانه زنی در دمای 20 درجه سانتیگراد بدست آمد. اگرچه اختلاف چندانی بین مدلهای برازش یافته در تخمین دماهای کاردینال وجود نداشت ولی مدل بتا بواسطه دارا بودن کمترین ریشه میانگین مربعات خطا و ضریب تغییرات و بیتشرین ضریب تبیین و ضریب همبستگی بهترین مدل برای تخمین دماهای کارینال کتان انتخاب شد که براساس آن دمای پایه 5، دمای مطلوب 02/22 و دمای سقف 40 درجه سانتی‌گراد بدست آمد ضمن اینکه حداکثر سرعت جوانه زنی نیز(0058/0: بر ساعت) بود. تفاصيل المقالة

دمای محیط و تاثیر آن بر جوانه زنی یکی از عوامل اصلی در پیش بینی زمان جوانه زنی و بویژه مدلسازی است. به این منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار و 10 سطح دمائی (3، 5، 7، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتیگراد) روی بذور کتان در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه اسلامی واحد مهاباد اجرا شد. به منظور تعیین دماهای کاردینال سه مدل رگرسیون غیر خطی تابع دندان مانند، تابع بتا و تابع 5 پارامتره بتا مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تاثیر دما بر سرعت، درصد و یکنواختی جوانه زنی بذر معنی دار بود. بالاترین درصد و یکنواختی جوانه‌زنی در دمای 15 درجه سانتی‌گراد و بیشترین سرعت جوانه زنی در دمای 20 درجه سانتیگراد بدست آمد. اگرچه اختلاف چندانی بین مدلهای برازش یافته در تخمین دماهای کاردینال وجود نداشت ولی مدل بتا بواسطه دارا بودن کمترین ریشه میانگین مربعات خطا و ضریب تغییرات و بیتشرین ضریب تبیین و ضریب همبستگی بهترین مدل برای تخمین دماهای کارینال کتان انتخاب شد که براساس آن دمای پایه 5، دمای مطلوب 02/22 و دمای سقف 40 درجه سانتی‌گراد بدست آمد ضمن اینکه حداکثر سرعت جوانه زنی نیز(0058/0: بر ساعت) بود. تفاصيل المقالة

به‌منظور ارزیابی خصوصیات کمی و کیفی ژنوتیپ های مختلف چغندرقند در شرایط آلوده به بیماری رایزومانیا منطقه میاندوآب، تعداد، 16 ژنوتیپ چغندرقند در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در شش تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب در سال زراعی 95-1394 مورد آزمایش قرار گرفت، ژنوتیپ در معرض آلودگی طبیعی منطقه قرار داده شدند. در این تحقیق درصد آلودگی، شدت آلودگی، عملکرد ریشه، درصد قند ناخالص، سدیم، پتاسیم و ازت مضره ریشه، درصد قند خالص، عملکرد قند ناخالص، آلکالیته، درصد استحصال، عملکرد خالص و قند ملاس اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد بین ژنوتیپ ها ازلحاظ کلیه صفات به غیر از درصد قند ناخالص، آلکالیته و درصد قند ملاس اختلاف معنی‌داری وجود داشت. در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه دو ژنوتیپ شماره 33538 و 33540 به ترتیب با متوسط 26/39 و 16/39 درصد بالاترین درصد آلودگی را به خود اختصاص دادند و به‌عنوان ژنوتیپ های حساس شناسایی شدند. کمترین مقدار آلودگی ریشه نیز به ژنوتیپ F-20680 اختصاص داشت. در این مطالعه بین ژنوتیپ شاهد مقاوم F – 20680 و ژنوتیپ های 33533 و 33551 از لحاظ درصد آلودگی، عملکرد ریشه، عملکرد قند ناخالص و عملکرد قند خالص اختلاف معنی‌دار دیده نشد، این دو ژنوتیپ برای دیگر برنامه‌های اصلاحی جهت مقاومت به بیماری قابل توصیه هستند. بر اساس نتایج جدول همبستگی عملکرد قند خالص با صفات عملکرد ریشه، درصد قند خالص و عملکرد قند ناخالص همبستگی مثبت و معنی‌دار و با صفات سدیم ریشه و ازت مضره همبستگی منفی و معنی‌داری نشان داد. تفاصيل المقالة

به‌منظور بررسی اثر شوری و اندازه بذر بر واکنش جوانه‌زنی، رشد گیاهچه و کارایی تبدیل ذخایر بذر در جو در شرایط تنش شوری آزمایشی صورت طرح فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی تکرار در سال 1397 انجام شد. فاکتور اول انواع شوری در چهار سطح (صفر شاهد، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر) و فاکتور دوم اندازه بذر(در سه اندازه ریز (وزن دانه کمتر 25 گرم)، متوسط (وزن هزار دانه بین 25-48 گرم) درشت (وزن هزار دانه بیش از 48 گرم)) بود. در این بررسی بالاترین درصد جوانه زنی بذر (89 درصد)، میانگین جوانه زنی روزانه (02/4 بذر)، سرعت جوانه زنی (26/0)، طول ریشه چه (04/5 سانتی متر)، طول ساقه‌چه (32/5 سانتی متر) و وزن خشک ساقه‌چه (026/0 گرم به سطح صفر شوری (شاهد) اختصاص داشت همچنین کمترین مقادیر فعالیت آنزیم‌های آنتی-اکسیدانت به سطح صفر شوری اختصاص داشت. در بین اندازه‌های مختلف بذر بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی (56/86 درصد)، میانگین جوانه‌زنی روزانه (09/4 بذر)، سرعت جوانه‌زنی (26/0)، و مقدار فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت به بذور با اندازه ریز و بالاترین طول ریشه‌چه (31/5 سانتی متر)، طول ساقه چه (94/5 سانتی متر)، وزن خشک ساقه‌چه (026/0 گرم)، به بذور با اندازه درشت اختصاص داشت. در بین تیمارهای اثر متقابل بالاترین متوسط زمان جوانه‌زنی روزانه در بذور با اندازه درشت در سطح 12 دسی‌زیمنس شوری و بالاترین وزن خشک ریشه چه (065/0 گرم)، وزن ذخایر مصرف شده بذر (062/0 گرم) و درصد انتقال ذخایر بذر (69/78 درصد) به بذور درشت در سطح صفر شوری اختصاص یافت. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف انواع کودهای بر خصوصیات مورفولوژیک کدوی تخم کاغذی، آزمايشي در بهار سال 1392، در ایستگاه تحقیقاتی گریزه سنندج به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. فاكتورهاي آزمايشي شامل سطوح كود شيميايي پر مصرف بر اساس نتايج آزمون خاك (شاهد، صفر)، 50 و 100 درصد كود شيميايي توصيه شده) به عنوان فاکتور اول و نوع كودهاي زيستي و آلی شامل (شاهد، عدم كاربرد)، کود آلی (کمپوست)، نیتروکارا، فسفاته بارور2 و تركيب كمپوست + نيتروكارا + فسفاته بارور 2 بودند. در این تحقیق صفات وزن هزار دانه، تعداد دانه در ميوه، وزن متوسط ميوه، قطر ميوه، تعداد ميوه در بوته، عملكرد ميوه و عملكرد دانه در میوه اندازه گيري شدند. نتايج تجزيه واريانس داده ها نشان داد اثر سطوح كود شيميايي بر كليه صفات مورد مطالعه به غير از وزن هزار دانه و تعداد ميوه در بوته معني دار بود همچنين بين تيمارهاي كود آلی و زيستياز لحاظ اثر بر كليه صفات مورد بررسي به غير از وزن هزار دانه، قطر ميوه و تعداد ميوه در بوته اختلاف معني مشاهده شد. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد تیمار ترکیبی كمپوست+ نيتروكارا + فسفاته بارور2 همراه با 50 و 100 درصد مصرف کود شیمیایی بالاترین مقدار تعداد دانه در میوه، وزن میوه، قطرمیوه و عملکرد میوه را به خود اختصاص دادند. در این بررسی ترکیب تیماری تیماری كمپوست+ نيتروكارا + فسفاته بارور2 همراه با مصرف50 درصد کود شیمیایی عملكرد دانه در ميوه را در مقایسه با تیمار 100 درصد کود شیمیایی بدون استفاده از کود زیستی 38/43 درصد و در مقایسه با شاهد هر دو تیمار به ترتیب92/84 درصد افزایش داد. بنابراین با استفاده از تیمار ترکیب كمپوست+ نيتروكارا + فسفاته بارور2 به میزان 50 درصد در مصرف کودهای شیمیایی صرفه جویی کرد. تفاصيل المقالة

به منظور بررسی تحریک رشد ژنوتیپ های چغندر قند در تنش شوری ملایم ، 16 ژنوتیپ چغندر قند در آزمایشی در دو شرايط نرمال و شوري ملايم (1-ds/m5-4=Ec) در دو محيط با سه تكرار در ايستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد اثر متقابل ژنوتیپ درشرایط بر صفات درصد قند ناخالص، عملكرد قند ناخالص، درصد استحصال قند و عملكرد قند خالص معني دار بود. در اين آزمايش اعمال شوري ملايم موجب تحريك رشد چغندر قند شده و ميزان عملكرد ريشه، عملكرد قند خالص و عملكرد قند ناخالص را به ترتيب 15، 5/10 و 20 درصد نسبت به شرايط نرمال افزايش داد. مقايسه ميانگين ژنوتيپ ها نشان داد ژنوتيپ هاي شماره 14، 15 و 16 با اوریژن 004، 005 و Isela به ترتیب با متوسط 04/9، 334/10، 81/10 تن در هکتاردر شرایط نرمال و 59/16، 37/16، 93/11 تن در هکتار در شرایط تنش ملایم بالاترین عملکرد قند خالص را به خود اختصاص دادند و به عنوان مناسب ترين ژنوتيپ¬ها در هر دو شرایط شناسايي شدند. در هر دو شرايط نرمال و شوري ملايم عملکرد قند خالص با عملكرد ريشه، درصد قند خالص، عملکرد قند ناخالص ودرصد استحصال همبستگي مثبت و معني داري نشان داد. نتايج تجزيه به عامل ها نشان داد تحت شرايط نرمال چهار عامل و تحت شرايط شوري ملايم سه عامل به ترتيب 5/92 و80/87 درصد از كل تغييرات داده ها را توجيه كردند كه در هر دو شرايط صفات عملكرد ريشه و درصد قند ناخالص و عملكرد قند ناخالص با يك عامل توجيه مي¬شدند. تفاصيل المقالة

سالیسیلیک اسید نقش مهمی در مراحل مختلف رشد و نموی (فنولوژی)، گیاه دارد. همچنین این پیام رسان مولکولی، اثر فعالی نیز در پاسخ‌های دفاعی گیاه ایفا می‌کند. در همین راستا بررسی ‌اثرات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی، پرایمینگِ سالیسیلیک ‌اسید (SA) در 6 سطح (500، 750، 1000، 1250، 1500، 1750 میکرو‌مولار درلیتر) به همراه هیدروپرایمینگ و شاهد بر روی بذور شاهدانه در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 4 تکراردر شرایط آزمایشگاه و گلخانه‌ طراحی و اجرا گردید. نتایج بیانگر تاثیر معنی‌دار پرایمینگ بذور شاهدانه، با SA و آب مقطر بر آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی (POD, CAT)، شاخص‌های مهم جوانه‌زنی (P<0.01)، و عملکرد بیولوژیک (P<0.05)، بود. به‌طوریکه با افزایش سطوح SA، عملکرد بیولوژیک روند صعودی داشت، و در بالاترین سطح SA، افزایش 43 درصدی نسبت به شاهد نشان داد. بنابراین استفاده از SA خارجی موجب افزایش جوانه‌زنی، استقرار بهتر گیاهچه و بهبود شاخص‌های مهم فیزیولوژیکی‌گیاه بخصوص در مراحل اولیه رشد بوده که در نهایت عملکرد بیولوژیک را تحت تأثیر قرار داد. تفاصيل المقالة

به‌منظور بررسی اثر تیمارهای مختلف محلول پاشی بر صفات بیوشیمیایی وآنتی اکسیدانی ژنوتیپ های گندم تحت شرایط مختلف رطوبتی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو مکان انجام شد. فاکتور اصلی آبیاری (نرمال و تنش کم آبی) و فاکتورهای فرعی چهار سطح محلول پاشی (شاهد-بدون محلول پاشی)، جاسمونیک اسید، نانو کلات روی و سوکسینات) و سه ژنوتیپ مختلف جو بودند. نتایج نشان داد تنش کم آبی محتوی کلروفیل a، کلروفیلb و کل را در مقایسه با شرایط آبیاری کامل به ترتیب 9/03، 6/66 و 7/32 درصد کاهش و مقدار فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون ردوکتاز را به ترتیب 3/29، 3/48 و 50/90 درصد افزایش داد. محلول پاشی نانوکلات روی مقدار کلروفیل a، کلروفیلb و کل و همچنین فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون ردوکتاز را در مقایسه با شاهد به ترتیب 15/45، 15/76، 14/70، 52/63، 11 و 48/14 درصد افزایش داد. رقم میهن بالاترین محتوی رنگدانه¬های فتوسنتزی و کمترین مقدار فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان را به خود اختصاص داد. نتایج نشان داد محلول پاشی نانو کلات محتوای پرولین، گلوتاتیون رودکتاز و عملکرد دانه را در مقایسه با تیمار شاهد در هر دو شرایط آبیاری نرمال و تنش کم آبی افزایش داد. همچنین، محلول پاشی نانو کلات روی در رقم میهن توانست بالاترین عملکرد دانه و کمترین مقادیر پرولین، گلایسین بتائین و مالون دی آلدهید را تولید کند. در بین تیمارهای برهمکنش آبیاری با رقم، لاین 9 بالاترین محتوی گلایسین بتائین در هر دو شرایط به خود اختصاص داد. می توان اظهار داشت محلول پاشی نانوکلات روی همراه با رقم مناسب می تواند راهکاری برای بهبود عمکلرد دانه تحت شرایط مختلف محیطی باشد.

تفاصيل المقالة