چکیده ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻃﺒﯿﻌﺖ تحت تأثیر فعالیتهای اﻧﺴان اﻓﺰاﯾﺶ یافته اﺳﺖ که از ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻋﻤﺪه آن میتوان به ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺳﯿﻤﺎی ﺳﺮزﻣﯿﻦ اشاره کرد. اﯾﻦ تحقیق با هدف تعیین بهترین سناریو حفاظتی و احیا تغییرات کاربری اراضی آینده با تاکید بر اتصال لکه های پوشش گیاهی طبیعی در حوزه تجن انجام أکثر
چکیده ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻃﺒﯿﻌﺖ تحت تأثیر فعالیتهای اﻧﺴان اﻓﺰاﯾﺶ یافته اﺳﺖ که از ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻋﻤﺪه آن میتوان به ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺳﯿﻤﺎی ﺳﺮزﻣﯿﻦ اشاره کرد. اﯾﻦ تحقیق با هدف تعیین بهترین سناریو حفاظتی و احیا تغییرات کاربری اراضی آینده با تاکید بر اتصال لکه های پوشش گیاهی طبیعی در حوزه تجن انجام شد. پیشبینی اﺛﺮات اکولوژیکی ﻫﺮ ﯾﮏ از سناریوهای ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺎدﯾﺮ سنجهها تعیین و سپس بهترین سناریو بر اساس راهحل عکس ایدهآل (TOPSIS) اﻧﺘﺨﺎب گردید. ﻧﺘﺎﯾﺞ سنجههای سیمای سرزمین نشان داد اجرای بهترین سناریوی حفاظتی و احیا در آﺑﺨﯿﺰ تجن ﺑﺎﻋﺚ کاهش ﺗﻌﺪاد ﻟﮑﻪ از 9900 لکه به 4657 لکه در ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ طبیعی گردیده است که نشانهای از کاهش تجزیه و تکهتکه شدن سیمای سرزمین است. روﯾﮑﺮد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻣﮑﺎن ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ اﮐﻮﻟﻮژﯾﮏ تغییرات کاربری اراضی جهت دستیابی به اﻫﺪاف ارزﯾﺎﺑﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ مناسب تر در آﺑﺨﯿﺰ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ.
تفاصيل المقالة
علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
العدد1,السنة
22
,
بهار
1399
مقدمه: تغییرات کاربری اراضی و تخریب پوششهای طبیعی سبب اختلال در اکوسیستم و کاهش تنوع زیستی میشود. کاهش جنگل های هیرکانی ، متعلق به دوره ژوراسیک از ارزش مندترین جنگل های جهان، یکی از مهم ترین مشکلات در سال های اخیر است.روش تحقیق: در پژوهش حاضر با استفاده از تصاویر ماهو أکثر
مقدمه: تغییرات کاربری اراضی و تخریب پوششهای طبیعی سبب اختلال در اکوسیستم و کاهش تنوع زیستی میشود. کاهش جنگل های هیرکانی ، متعلق به دوره ژوراسیک از ارزش مندترین جنگل های جهان، یکی از مهم ترین مشکلات در سال های اخیر است.روش تحقیق: در پژوهش حاضر با استفاده از تصاویر ماهوارهای به بررسی تغییرات کاربری اراضی و تجزیهوتحلیل سیمای سرزمین در دورههای زمانی مختلف، شامل سالهای 1984، 2001 و 2010 پرداخته شد. جهت بررسی چگونگی روند تغییرات کاربری و سیمای سرزمین در افق زمانی آینده از مدلساز تغییر سرزمین (LCM) استفاده شد. سنجههای سیمای سرزمین در نرمافزار 2/4 FRAGSTATS استخراج شدند.نتایج و بحث: نتایج نشان میدهد که جنگل، کاربری غالب (72 درصد از مساحت منطقه در سال 1984 و 46 درصد در سال 2040) در منطقه موردمطالعه است. در سال 1984 مساحت جنگلها 4/8 برابر کاربری کشاورزی بود و این میزان به 8/1 برابر در سال 2040 خواهد رسید. شاخص بزرک ترین لکه (LPI) نشان داد اراضی جنگلی پوشش غالب در کل دوره است. هم چنین شاخص نزدیکی (PROX) در کاربری کشاورزی و مرتع در دوره 1984-2010 روند افزایشی داشته و این میزان در سال 2040 افزایش بیش تری خواهد یافت. هم چنین افزایش سنجه تراکم حاشیه (ED) در طی دوره آینده در هر سه کاربری مرتع، جنگل و کشاورزی نشان می دهد که حوضه تجن خیلی متفاوتتر از حال حاضر خواهد شد . این نتایج میتوانند دیدگاههایی در جهت اولویتبندی تصمیمات ملی و منطقه ای با هدف کاهش تخریب جنگل ها در اختیار مدیران قرار دهد.
تفاصيل المقالة
علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
العدد9,السنة
21
,
پاییز
1398
زمینه و هدف: یکی از مواردی که باعث فاصله گرفتن از توسعه پایدار می شود افزایش روزافزون دی اکسید کربن اتمسفری و بهتبع آن افزایش دمای کره زمین می باشد. اکوسیستم های جنگلی و مدیریت بهینه ی آن، نقش مهمی در کاهش کربن اتمسفری دارند.
روش بررسی: در این مطالعه اثرات جنگل طبیعی أکثر
زمینه و هدف: یکی از مواردی که باعث فاصله گرفتن از توسعه پایدار می شود افزایش روزافزون دی اکسید کربن اتمسفری و بهتبع آن افزایش دمای کره زمین می باشد. اکوسیستم های جنگلی و مدیریت بهینه ی آن، نقش مهمی در کاهش کربن اتمسفری دارند.
روش بررسی: در این مطالعه اثرات جنگل طبیعی و چهار جنگل کاری بر توان ذخیره کربن خاک و همچنین خصوصیات مختلف خاک در جنگل آموزشی - پژوهشی دارابکلا بررسی گردید. نمونه برداری خاک در سال 2016 و از سه عمق 20-0 ، 40-20 و 60-40 انجام گردید.
یافته ها: نتایج تجزیه واریانس خصوصیات خاک مورد بررسی نشان داد که اختلاف معنی داری میان پوشش ها و عمق های مختلف در بیش تر پارامترهای مورد بررسی وجود دارد. همچنین ذخیره کربن آلی خاک در عمق 60-0 سانتی متری از هر یک از پوشش ها بهاینترتیب کاهش می یابد: زربین> توسکا> جنگل طبیعی> بلوط> افرا>.
بحث و نتیجه گیری: جنگل کاری می تواند نقش مهمی در جذب دی اکسید کربن داشته باشد. البته عوامل مختلفی مانند نوع گونه ی درختی، سن جنگل کاری ها، عمق خاک، شرایط رویشگاه و عملیات پرورشی جنگل می تواند بر ترسیب کربن تاثیر بگذارد.
تفاصيل المقالة
علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
العدد141,السنة
26
,
بهار
1403
زمینه و هدف: در سالهای اخیر با توجه به گسترش آلودگی منابع آب و با وجود گزارشات و تکنیکهای مختلف، مدلهای هیدرولوژیکی بهواسطه توانمندی بسیار زیاد آنها در تجزیه و تحلیل اطلاعات و صرفه جوییهای اقتصادی ناشی آز آنها به ابزارهای مناسبی برای مدیریت و برنامهریزی منابع آب تبد أکثر
زمینه و هدف: در سالهای اخیر با توجه به گسترش آلودگی منابع آب و با وجود گزارشات و تکنیکهای مختلف، مدلهای هیدرولوژیکی بهواسطه توانمندی بسیار زیاد آنها در تجزیه و تحلیل اطلاعات و صرفه جوییهای اقتصادی ناشی آز آنها به ابزارهای مناسبی برای مدیریت و برنامهریزی منابع آب تبدیل شدهاند. در این مطالعه با استفاده از مدل نیمهتوزیعی SWAT، که بر اساس پدیدههای فیزیکی وغیر فیزیکی حاکم برمحیط آب عمل مینماید، نسبت به مدلسازی کمی و کیفی آب رودخانه ارداک مشهد که بخش قابلتوجهی از آب مورد نیاز در بخشهای شرب و کشاورزی این کلان شهر را تامین می نماید اقدام گردیده و وسیله مناسبی برای برنامهریزی و تصمیمگیریهای آتی را فراهم مینماید.
روش بررسی: پس از ورود اطلاعات و ساخت مدل در فضای Swat، برای واسنجی و صحت سنجی کمیتهای دبی، NO3، MINP، TSS، DO و CBOD در مدل SWAT-CUP، عمل نمونهبرداری و آزمایش پارامترهای مختلف کیفی آب در 12 دوره یک ماهه در طول سال آبی 98-99 انجام شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که به غیر از نیترات میزان سایر پارامترهای کیفی آب مانند فسفر، رسوب و مواد آلی در فصول پرآب سال بیشتر است.
بحث و نتیجهگیری: مدل ساختهشده توانایی مناسبی در شبیهسازی وضعیت واقعی رودخانه دارد و میتوان از آن برای تعریف و اجرای انواع سناریوهای موثر بر کیفیت آب استفاده و با آزمودن گزینههای مختلف بهترین شیوهها را شناسایی نمود.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications