بطور کلی تمثیل تعاریف گوناگونی دارد. آز آن جایی که استفاده از تمثیل، موجب زیبایی و اصالت بیشتر شعر می گردد، شاعرانی که نوآوری بیشتری در آفرینش تمثیل داشته باشند؛ آثار ماندگارتری را خلق می کنند. در این پژوهش برآنیم که انواع تمثیل را در اشعار احمد بروجردی مورد بررسی قرار دهیم.برای واکاوی این ویژگی در شعر شاعر مورد نظر، با توجه به ساختار سروده های احمد بروجردی، نیاز به تبیین بیشتر احساس می شد که با کنکاش بیشتر این مراحل صورت پذیرفت. پیرامون شعر این شاعر تحقیقات اندکی صورت گرفته است و پرداختن به جلوه های گوناگون در شعر او می تواند ایده‌ای برای پژوهش های پیش روی پژوهشگران دیگر باشد. در این مقاله که با شیوه تحلیلی توصیفی با تکیه بر روش کتابخانه ای به انجام رسیده است، به این پرسش پاسخ داده شده که احمد بروجردی از چه شیوه های نوآوری در شعر خود استفاده کرده است؟ تفاصيل المقالة

چکیده: نثر خبر رسان است و شعر وصف کننده و رسانندة احساس. اما گاهی به نثرهایی بر می‌خوریم که فراتر از خبررسانی‌اند و احساس مخاطب را درگیر می‌کنند. در میان متون نثر ادبی شاید تا اندازه‌ای این گونه نثر، طبیعی جلوه کند ولی نثر شاعرانه درون یک متن تاریخی و سیاسی به میزان زیادی خواننده متن را متوجه خود می‌کند. تاریخ الوزرا کتابی است تاریخی در سده ششم که ابوالرجا قمی، پنجاه سال وزارت سلجوقیان را در آن به نثری شاعرانه نگاشته است. ابوالرجا قمی سعی کرده است در این اثر به کمک عناصر زیبایی سخن، نثر متفاوتی را خلق کند و به دور از تکلف‌های زبان عربی، به کمک ذخایر زبان فارسی، نثری شاعرانه ایجاد کند. در این مقاله سعی شده است به شیوۀ تحلیلی- توصیفی مبتنی بر مطالعۀ کتابخانه‌ای، به بررسی و تحلیل نثر شاعرانۀ این اثر پرداخته شود تا چگونگی نثر شاعرانه‌ای که نویسنده در این کتاب به کار برده است؛ مشخص شود. تفاصيل المقالة

کشف شیوه هایِ زیبایی شناختی، در شعر شاعرانِ معاصر، با روش های گوناگونی میسر است، یکی از روش ها، شناختِ شگردهای آشنایی زدایی، در فرم و ساختار است. احمد بروجردی از شاعرانی است که به همان میزان که شعرش از لحاظ محتوا، منشوری و چند لایه‌ای است؛ در برجسته کردن فرم و ساختارِ زبان هم کوشیده است . آشنایی زدایی به چند شیوه در اشعار او به کار رفته است از جمله : .آشنایی زدایی در نامگذاری تازة اشیا، پدیده ها و مفاهیمِ پیرامونِ خود؛ در انسجام و حرکت دایره‌ای شعر؛ درنشانه گذاری‌های پیوسته با استفاده از اضداد و تقابل و تناقض ها؛ در فرمِ نوشتاری؛ در ایجادِ تصاویرِ تو در تو؛ در تکرار حروف در جهت ایجادِ القای مفاهیم گوناگون؛ در ایجادِ تصاویرِ تو در تو همراه با پیوندی انداموار و منسجم، تابلوهایی پر تصویر؛ در انتخابِ واژگان و ترکیبِ تازه‌ی آن‌ها با یکدیگر، تکرارِ اصوات و کلمات، ایهام، تشخیص، کنایه. این پژوهش به بررسی آشنایی زدایی در شعرهای: (طرح 5، شرقی،کیستی، چهار فصل،دلتنگی، مترسک، مور، طرح 8) از دیدگاه فرم و ساختار در کتاب جایی نه دور پرداخته است تا توفیق شاعر را در سپید سرایی و آشنایی زدایی در این فرم دریابد. تفاصيل المقالة

هدف پژوهش حاضر، تحلیل تطبیقی محتوای فرهنگی و روان شناختی عواطف زنانه در اشعار نجمه زارع، مریم جعفری و رزا جمالی با شعر غاده السمان بود. جامعۀ پژوهش شامل کلیه اشعار نجمه زارع، مریم جعفری، رزا جمالی و اشعار غاده السمان می باشد. نمونۀ پژوهش اشعار مربوط به محتوای فرهنگی و روان شناختی عواطف زنانه شاعران مذکور بود. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است. جمع آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و به صورت فیش‌برداری انجام شد. یافته‌ها نشان داد که یکی از مضامین مهم شعر زنان، بحث محتوای فرهنگی و روان شناختی و نشانه‌های آن است که هرکدام از شاعران زن با توجه به ذهنیت و فرهنگ جامعۀ خود برداشت متفاوت و گاه مشترک از آ ن ها دارند. از موارد مهم و مشترک دیگر در اشعار این شاعران، زبان عاشقانه و تغزلی زنانه بود. این شاعران هرکدام به نوعی زبان رمانتیک عاشقانۀ خاص خود را داشته‌اند که در بعضی موارد به غاده‌السمان شبیه و گاه متفاوت بودند. بن‌مایۀ فراگیر عاطفی شعر نجمه زارع اندوه و دوری از محبوب است. غزل عاشقانه و اجتماعی مریم جعفری در بحش گفتمان و زبان زنانه خاص تر بود. اشعار رزا جمالی بر پایه تخیل زنانه بود و بیشتر مضامین رمانتیک زنانه را در قالب رمز و نماد نشان داده است و اشعار وی از لحاظ کاربرد کلمات احساسی و زنانه در مقایسه با دو شاعر ایرانی دیگر بیشتر است. در مورد غاده‌السمان ترکیبی از موارد ذکرشده این سه شاعر ایرانی در زبان رمانتیک زنانه‌اش وجود دارد؛ یعنی هم شاعری گلایه‌مند از فراق معشوق و هم دفاع از حقوق زنان است. تفاصيل المقالة

گرشاسب‌نامه منظومه‌ای حماسی است که حکیم اسدی طوسی در آن جنگاوری‌ها و دلاوری‌های گرشاسب را به نظم کشیده است. گرشاسب یکی از مشهورترین پهلوانان ایرانی است که بخش‌های مهمی از ادبیات اسطوره‌ای و حماسی به توصیف اعمال او و فرزندانش (نریمان، سام، زال، رستم، فرامرز و...) اختصاص دارد. چهار عنصر (داستانی بودن، قهرمانی بودن، ملی بودن و خرق عادت) زمینه‌ساز یک داستان حماسی هستند. قوت و ضعف هر یک از این ویژگی‌ها در برجستگی و شهرت یک اثر حماسی تأثیر بسزایی دارد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که اگرچه گرشاسب‌نامه در زمینه‌های خرق عادت و داستانی بودن قوی است، ضعف و سستی در دو زمینه قهرمانی و ملی سبب شده است که این اثر حماسی در میان عامه ایرانیان چندان مورد قبول واقع نشود. تفاصيل المقالة