شاهنامه فردوسی بزرگترین و ارزشمندترین حماسۀ ملی ایران است که برخلاف ظاهر آسان نمایش، ژرفایی بسیار تودرتو و پیچیده دارد، طوری که با وجود شرح ها و گزارش های مکرر شاهنامه پژوهان، هنوز درباره بسیاری از بیت های آن اتفاق نظر وجود ندارد. در این جستار با روش توصیفی تحلیلی، پس از واکاوی برخی از بیت های شاهنامه ویراسته جلال خالقی مطلق و طرح دیدگاه شاهنامه پژوهان دربارة هر بیت، روشن شد که گزارش برخی از بیت ها به سامان و مفهوم نیست که این ابهام یا از عدم توجه کافی به بافت متن ناشی شده و یا نارسایی گزارش بیت، ناشی از ضبط نادرست یا مغشوش یک واژه یا عبارت در بیت است. از این رو، هم به بررسی انتقادی ضبط برخی از بیت ها پرداخته شده و با توجه به قراین متعدد، نویسش موجه تری پیشنهاد شده است و هم پس از بررسی انتقادی گزارش برخی از ابیات و بازنمودن نارسایی این گزارش ها، کوشش شده که با توسل به منابع درون متنی و برون متنی، معنای درخورتری ارائه گردد. تفاصيل المقالة

کشف شیوه هایِ زیبایی شناختی، در شعر شاعرانِ معاصر، با روش های گوناگونی میسر است، یکی از روش ها، شناختِ شگردهای آشنایی زدایی، در فرم و ساختار است. احمد بروجردی از شاعرانی است که به همان میزان که شعرش از لحاظ محتوا، منشوری و چند لایه‌ای است؛ در برجسته کردن فرم و ساختارِ زبان هم کوشیده است . آشنایی زدایی به چند شیوه در اشعار او به کار رفته است از جمله : .آشنایی زدایی در نامگذاری تازة اشیا، پدیده ها و مفاهیمِ پیرامونِ خود؛ در انسجام و حرکت دایره‌ای شعر؛ درنشانه گذاری‌های پیوسته با استفاده از اضداد و تقابل و تناقض ها؛ در فرمِ نوشتاری؛ در ایجادِ تصاویرِ تو در تو؛ در تکرار حروف در جهت ایجادِ القای مفاهیم گوناگون؛ در ایجادِ تصاویرِ تو در تو همراه با پیوندی انداموار و منسجم، تابلوهایی پر تصویر؛ در انتخابِ واژگان و ترکیبِ تازه‌ی آن‌ها با یکدیگر، تکرارِ اصوات و کلمات، ایهام، تشخیص، کنایه. این پژوهش به بررسی آشنایی زدایی در شعرهای: (طرح 5، شرقی،کیستی، چهار فصل،دلتنگی، مترسک، مور، طرح 8) از دیدگاه فرم و ساختار در کتاب جایی نه دور پرداخته است تا توفیق شاعر را در سپید سرایی و آشنایی زدایی در این فرم دریابد. تفاصيل المقالة