مقدمه: دانه کلزا با میزان روغن بالا و ارزش تغذیه ای و اقتصادی فوق العاده از جمله مهم ترین گیاهان روغنی محسوب می‌شود. استخراج با کمک امواج فراصوت به عنوان یک روش غیرمخرب و نوین در فرآیند استخراج این دانه روغنی می‌تواند استفاده شود. مواد و روش‌ها: در این پژوهش، بهینه سازی فرآیند استخراج روغن کانولا با استفاده از روش سطح پاسخ با امواج فراصوت در فرکانس 35 کیلوهرتز و توان 800 وات با دو نوع حلال هگزان و حلال ترکیبی هگزان- ایزوپروپانول 3 به 2 (حجمی/ حجمی) مورد بررسی قرار گرفت. اثرات فاکتورهای دمای استخراج در محدوده ی 35 تا 55 درجه سانتی گراد، زمان فرآیند در محدوده ی 30 تا 90 دقیقه و نسبت حلال به کانولا (حجمی به وزنی) در سطوح 5 ،10 و 15 میلی لیتر بر گرم با کمک طرح باکس بنکن بررسی گردید. همچنین ترکیب اسید چرب روغن استخراج شده با استفاده از گاز کروماتوگرافی مشخص شد. یافته‌ها: با توجه به مقادیر بالای ضرایب همبستگی مدل های بهینه انتخاب شده برای روش های استخراج با حلال هگزان (93/0R2=) و حلال ترکیبی هگزان-ایزوپروپانول (97/0R2=) و عدم معناداری آزمونهای عدم برازش(05/0P>) می توان مدل های انتخاب شده را پیش بینی درصد استخراج روغن کانولا مفید ارزیابی کرد. نتیجه‌گیری: شرایط بهینه برای فرآیند استخراج توسط حلال هگزان (39/22%) و حلال ترکیبی هگزان- ایزوپروپانول (66/30%) به ترتیب در زمان‌های( 87 و 5/69 دقیقه)، نسبت حلال به دانه کانولا ( 39/6 و 12/9 میلی لیتر بر گرم) و دمای 55 درجه سانتی گراد به دست آمد. همچنین درصد استخراج با امواج فراصوت نسبت به روش سوکسله افزایش یافت و به کارگیری امواج فراصوت تأثیر معنی داری در ترکیب اسیدهای چرب روغن کانولا نداشت (05/0P>). در مجموع میتوان گفت، امواج فراصوت به عنوان یک روش ساده و سریع می‌تواند استخراج روغن کانولا را بدون تاثیر کمی و کیفی بر اسید‌های چرب آن بهبود بخشد. Manuscript profile

چکیده ‏ سابقه و هدف ‏‎:‎هدف از انجام اين تحقيق بررسي و مقایسه فعاليت آنتی باکتریال عصاره‌هاي هل، گزنه، سنبل الطیب و زعفران ‏بر روي باكتري‌هاي گرم مثبت استافيلوكوكوس اورئوس و گرم منفی اشريشياكلي مي‌باشد. ‏ مواد و روش¬ها: پس از تهیه ادویه جات ابتدا عصاره آبی آنها آماده شده و بر اساس وزن خشك هر عصاره غلظت‌هاي مختلف ‏تهيه گردید و با استفاده از روش‌هاي انتشار در سطح آگار و ايجاد چاهك در محيط حداقل غلظت بازدارندگي آنها و با روش ‏رقیق‌سازی در میکرو پلیت حداقل غلظت كشندگي آنها مورد بررسي قرار گرفت. همچنین اثر بازدارندگی‎ ‎و کشندگی مخلوط ‏عصاره‌های آبی نیز تعیین گردید.‏ يافته¬ها: بر این اساس عصاره زعفران دارای بیشترین اثر آنتی باکتریال و عصاره هل دارای کمترین اثر آنتی باکتریال برروی هر ‏دو باکتری گرم مثبت و گرم منفی بودند، گرچه اثر آنتی باکتریال همه عصاره‌ها بر روی باکتری گرم مثبت بیشتر بود.‏ بحث: گیاهان دارویی می توانند بعنوان مکمل دارویی اثرات ضد میکروبی داشته باشند وعوارض کمتری را نسبت به مصرف ‏داروهای شیمیایی داشته باشند.‏ Manuscript profile