جهان در حال حاضر به دلیل افزایش جمعیت و نیازهای متنوع انسان، پیوسته رو به رشد و توسعه قدم می‌گذارد و روز به روز سرعت آن سیر صعودی به خود می‌گیرد. لذا بشر همواره دست به تغییر و تحول در محیط اطراف خود می‌زند و سعی می‌کند بهترین مکان‌ها را برای زندگی خود انتخاب نماید. هدف از تحقیق حاضر واکاوی و بررسی محدودیت‌های ژئومورفولوژیک توسعة فیزیکی شهر مهاباد و مکان‌یابی مطلوب آن در توسعة آتی می‌باشد. بدین جهت از نقشه‌های زمین‌شناسی 1:100000، لایه‌های طبقات ارتفاعی، شیب، جهت شیب، زمین‌شناسی، کاربری اراضی، سیل، فرسایش، گسل، تصاویر ماهواره‌ای و با پردازش و فراهم‌سازی این پارامترها در نرم‌افزار ARC GIS ویرایش و رقومی‌سازی بر روی آن‌ها انجام گرفته است. در نهایت با استفاده از مدل‌های منطق فازی و سلسله مراتبی اقدام به پهنه‌بندی زمین برای توسعة فیزیکی شهر مهاباد شده است. نتایج نشان داد که شکل‌گیری این شهر در موقعیت فعلی بر پایة مطالعات ژئومورفولوژیکی نبوده بلکه به ‌سبب وجود دشت‌ها و جلگه‌های حاصلخیزی است که در شمار قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های بشر محسوب می‌شوند. مناسب‌ترین جهت برای توسعه و گسترش فیزیکی شهر مهاباد جهت شمال و به طرف جلگة مهاباد (شهر ویران) می‌باشد. با توجه به نقشة پهنه‌بندی در ضرب فازی حدود 12.5 درصد و در جمع فازی حدود 29.1 درصد جزء منطقه مناسب قرار می‌گیرند. پرونده مقاله

از جمله مخاطرات طبیعی وقوع زلزله است که وقوع آن در سکونتگاه های انسانی آسیب های جبران ناپذیری به همراه دارد . در این باره در راستای کاهش اثرات آن ، توجه به رویکرد تاب آوری مطرح شده است. بر همین اساس در پژوهش حاضر میزان تاب آوری روستاهای واقع در بخش مرکزی داراب در برابر زلزله بررسی و تحلیل شده است . تحقیق حاضر از نظر هدف ، کاربردی و روش انجام آن ، توصیفی تحلیلی است . به منظور گردآوری داده های مورد نیاز دو روش اسنادی و میدانی ( ابزار پرسشنامه ) به کاررفته است . در روش پرسشنامه ای ، داده های لازم در قالب پرسشنامه در سطح 11 روستای نمونه گردآوری و برای تحلیل داده ها از روشهای آماری استفاده شده است . جامعه آماری پژوهش ، روستاهای واقع در بخش مرکزی داراب و واحد تحلیل سرپرستان خانوارهای ساکن روستاهای نمونه است که براساس روش کوکران ، تعداد 345 سرپرست تعیین و به صورت تصادفی انتخاب شده است . یافته ها نشان از آن دارد که وضعیت تاب آوری روستاهای مطالعه شده دربرابر زلزله پایین تر از سطح متوسط قرار و تفاوت معناداری در بین روستاها وجود داشت . نتایج نشان داد که در بین ابعاد اقتصادی ، اجتماعی ، زیرساختی و سرمایه اجتماعی نواحی روستایی بعد سرمایه اجتماعی سهم و تأثیر بیشتری در میزان تاب آوری سکونتگاههای روستایی ایفا می کند. پرونده مقاله

آﺑﺨﻴﺰ ﺑﺮرﺳﻲ‌ﺷﺪه ﻳﻜﻲ از ﻣﻨﻄﻘﻪ‌ﻫﺎی ﻣﺴﺘﻌﺪ دامﭘﺮوری در اﺳﺘﺎن فارس اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه‌ﮔﻴﺮی ﺑﻴﺶ‌ازﺣﺪ و ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ از زﻣﻴﻦ ، در ﺧﻄﺮ ﭘﻴﺪاﻳﺶ و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺷﻜﻞ‌ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ آﺑﻲ می باشد . ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺿﺮوری اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﻣﻞ‌ﻫﺎی ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ آﺑﻲ در آن‌ﻫﺎ ﺑﺮای ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﻣﻬﺎرﻛﺮدن آن‌ﻫﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻮد. در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ راﺑﻄﻪ‌ی ﻋﺎﻣﻞ‌ﻫﺎی ﻣﻬﻢ زﻣﻴﻦ‌رﻳﺨﺘﻲ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ‌ﻫﺎی ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ آﺑﻲ ﺳﻄﺤﻲ، ﺷﻴﺎری، ﺧﻨﺪﻗﻲ و زﻣﻴﻦ (ﺑﺪﻟﻨﺪ) در ﺑﺨﺸﻲ از آﺑﺨﻴﺰ مارگون ﺑﻪ‌دﺳﺖ آورده ﺷﺪ. ﻃﺒﻘﻪ‌ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻨﺲ ﺳﻨﮓ، ﺷﻴﺐ، ﺟﻬﺖ و ارﺗﻔﺎع ﺑﺎ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺷﻜﻞ‌ﻫﺎی ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ارﺗﺒﺎط داده ﺷﺪ ﺗﺎ اﻳﺠﺎد ﺷﺪن اﻧﻮاع آن‌ﻫﺎ و ﺷﻜﻞ ﻓﺮﺳﺎﻳﺸﻲ ﻏﺎﻟﺐ در ﻃﺒﻘﻪ‌ﻫﺎی ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻋﺎﻣﻞ‌ﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ گردد . ﺑﺎ ﻛﻤﻚ‌ﮔﺮﻓﺘﻦ از ﭘﮋوﻫﺶ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺗﺨﺮﻳﺐ زﻣﻴﻦ در ﻣﻨﻄﻘﻪ‌ﻫﺎی ﺧﺸﻚ (LADA ) ﺑﻪ ﺷﻜﻞ‌ﻫﺎی ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺷﺪت و ﺿﻌﻒ آن‌ﻫﺎ رﺗﺒﻪ داده ﺷﺪ ، و ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ‌ی ﻣﺎﻫﻴﺖ داده‌ﻫﺎ و ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎی ﺑﺮرﺳﻲ‌ﺷﺪه آزﻣﻮن آﻣﺎری ﻛﺮوﺳﻜﺎل واﻟﻴﺲ ﺑﻪ‌ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﺪ. ﻧﺘﻴﺠﻪ‌ﻫﺎی ﺑﻪ‌دﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ‌ﺗﺮﻳﻦ ﻓﺮاواﻧﻲ ﺷﻜﻞ‌ﻫﺎی ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ‌ی ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ آﺑﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ ﺧﻨﺪﻗﻲ و ﺑﺪلند ﺑﻪ‌ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﺳﺎزﻧﺪﻫﺎی آﻫﻚ‌رس و ‌ﺳﻨﮓ ﮔﭻ و ﻧﻤﻚ (٤/٨ % و ٨ /١٥ %) ، ﺑﻠﻨﺪی‌ﻫﺎی ١٠٠٠-١٢٠٠ ﻣﺘﺮ (٧/٦ % و ٣/٢١ %) ، ﺷﻴﺐ‌ﻫﺎی ١٠-٢٠ % (٧/٨ % و ١٥ %) ، و ﺟﻬﺖ داﻣﻨﻪ‌ی ﺟﻨﻮﺑﻲ (٧/٥ % و ٥/٩ %) اﺳﺖ. ﻧﺘﻴﺠﻪ‌ی آزﻣﻮن آﻣﺎری ﺑﺮای ﺟﻨﺲ ﺳﻨﮓ، ﺷﻴﺐ و ﺟﻬﺖ داﻣﻨﻪ در ﺗﺮاز ٠١ /٠ و ﺑﺮای ارﺗﻔﺎع در ﺗﺮاز ٠٥/٠ ﻣﻌﻨﻲ‌دار ﺑﻪ‌دﺳﺖ آﻣﺪ ، ﻛﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ‌دﻫﺪ ﺷﻜﻞ‌ﻫﺎی ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ آﺑﻲ در ﻃﺒﻘﻪ‌ی ﻋﺎﻣﻞ‌ﻫﺎی ﺑﺮرﺳﻲ‌ ﺷﺪه ﺗﻔﺎوت ﻣﺸﺨﺼﻲ دارد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣﻲ‌ﺗﻮان اﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ‌ﻫﺎی ژئومورفولوژی را ﺑﺮای ارزﻳﺎﺑﻲ‌ﻛﺮدن ﺷﻜﻞ‌ﻫﺎی ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ آﺑﻲ و ﺷﺪت آن در ﻣﻨﻄﻘﻪ‌ﻫﺎی ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻪ‌ﻛﺎر ﺑﺮد. پرونده مقاله

در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعه مبانی نظری پژوهش اقدام به شناسایی معیارها و زیرمعیارهای که در جهت پایداری زیست محیطی موثر است شد. پس از شناسایی معیارها اقدام به طراحی پرسشنامه دلفی شد و در اختیار کارشناسان و متخصصین قرار داده شد. پیاده سازی تکنیک دلفی تا سه دور پیش رفت به گونه ای که در در دوره سوم اعضای پنل نظرات خود را در مورد هریک از معیارها اعلام کردند که ضریب هماهنگی کندال افزایش پیدا کرد و به مقدار 669/0 رسید از آنجا که مقدار ضریب هماهنگی کندال نسبت به دور دوم افزایش کمتری داشت و با توجه به این که میزان اجماع و اتفاق نظر اعضا رشد قابل توجهی را نشان نداد، به تکرار دوره های دلفی پایان داده شد . پس از پایان مراحل دلفی ، معیارهای منابع و خدمات محیط ، سلامت محیط و انرژی به عنوان مهمترین معیارهای ارزیابی پایداری زیست محیطی در شهر اهواز انتخاب گردیدند معیار مربوط به نتایج حاصل از پیاده سازی مدل تخصیص خطی نشان داد که بخش شمالی شهر در رتبه اول، بخش جنوبی در رتبه دوم، بخش غربی در رتبه سوم و بخش مرکزی در رتبه چهارم قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق بیانگر این است که با وجود سهم هر یک از آسیب‌های زیست‌محیطی در تحلیل معیارهای پایداری و کیفیت محیط‌زیست شهری، می‌توان گفت آلاینده‌های هوا مهم‌ترین نقش را در ناپایداری زیست‌محیطی شهر اهواز دارند. پرونده مقاله

در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعه مبانی نظری پژوهش اقدام به شناسایی معیارها و زیرمعیارهای که در جهت پایداری زیست محیطی موثر است شد. پس از پایان مراحل دلفی ، معیارهای منابع و خدمات محیط ، سلامت محیط و انرژی به عنوان مهمترین معیارهای ارزیابی پایداری زیست محیطی در شهر بابک انتخاب گردیدند ،که در معیار مربوط به منابع و خدمات محیط ؛ زیر معیار رضایت از کیفیت آب آشامیدنی ( 678 / 0 ) ، و در معیار مربوط به نتایج حاصل از پیاده سازی مدل تخصیص خطی نشان داد که بخش شمالی شهر در رتبه اول، بخش جنوبی در رتبه دوم، بخش غربی در رتبه سوم و بخش مرکزی در رتبه چهارم قرار گرفته است. برای ریز پهنه بندی خطر سیلاب از عوامل ( ارتفاع از سطح دریا ، کاربری ارای ، انحنای طولی شیب ، انحنای عرضی شیب ، شیب ، جهت شیب ، زمین شناسی ، فاصله از جاده و شدت تابش خورشید ) استفاده شده است و سپس با استفاده از روش ماشین بردار پشتیبان ( svm ) به پیش بینی مناطق دارای خطر سیلاب پرداخته شد که با توجه به نتایج تحقیق ، نواحی جنوبی شهر بابک دارای پتانسیل سیل خیزی بیشتری می باشد که عامل کاربری اراضی بیشترین تاثیر را در وقوع سیل منطقه مطالعاتی داشته است و همچنین بیشتر سیلاب ها در جاهایی که دامنه ها به محل اتصال آبراهه ها نزدیک می گردد اتفاق می افتد . شاید دلیل این امر حرکت آبهای زیر سطحی از طرف آبراهه ها به سمت دامنه های اطراف و ایجاد یک جبهه رطوبتی و کاهش مقاومت خاک در این ناحیه باشد که وقوع سیل با عمق کمتر را فراهم آورده است. پرونده مقاله

در مناطق شهری رشد و توسعه فضای شهری باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی، تجاری و صنعتی شده است. این تغییرات دارای پیامدهای ناخوشایندی بر روی زندگی شهری همچون افزایش آلودگی هوا، کاهش پوشش گیاهی و افزایش دمای محیط می‎باشند. در این تحقیق ارزیابی 4 شاخص پوشش گیاهی و استخراج کاربری اراضی محدوده شهر اصفهان در سال‎های 2002 و 2015 پرداخته است. تحقیق حاضر از داده‌های ماهواره لندست 7 سنجنده +ETM در سال 2002 و داده‌های سنجنده OLI ماهواره لندست 8 در سال 2015 استفاده شده است. در این تحقیق پس از انجام تصحیحات هندسی، اتمسفری و رادیومتریک با روش‎های مختلف پردازش داده‎ها به منظور آشکارسازی پوشش گیاهی و تغییرات آن، آنالیز گردید. بهترین روش، برای هر یک از زمان‎های مورد بررسی، بر اساس تحلیل همبستگی بین تعدادی از شاخص‎های سنجش از دور، بارزسای پوشش گیاهی و داده‎های برداشت شده از طریق GPS انتخاب شد. نتایج بدست آمده کارایی شاخص NDVI برای داده‎های سال 2002 و 2015 تایید کرد. نتایج بدست آمده شاخص های NDVI، SAVI، ARVI و NDGI به ترتیب با مقادیر 60/80، 10/78، 50/76 و 23/76 بالاترین صحت کلی را در سال 2002 داشته اند. همچنین نتایج شاخص‎های مختلف در سال 2015 به ترتیب NDVI، SAVI، NDGI و ARVI مقادیر 70/84، 80/81، 15/78 و 75/77 بالاترین صحت کلی را داشته اند. شاخص NDVI به دلیل دارا بودن MAE و MBE پایین‎تر (02/1=MBE و 11/8=MAE) در سال 2002 و (91/0=MBE و 18/6=MAE) در سال 2015 با کمترین خطا و انحراف معیار نسبی همراه است. نتایج تغییرات درصد تاج پوشش گیاهی نشان داد که کلاس‎های با درصد تاج پوشش بین 20-10 درصد سطح بیشتری را در سال 2002 نسبت به سال 2015 به خود اختصاص داده‎اند در مقابل، از مساحت کلاس‎های با درصد تاج پوشش زیاد یعنی بالاتر از 40 % در خلال این مدت افزایش پیدا کرده است و از مجموع 95/5 درصد در سال 2002 به 67/7 درصد در سال 2015 رسیده است. ارزیابی نتایج به دست آمده نشان داد دقت بالاترCCA2 و PCA2 مربوط به سال 2015 نسبت بهCCA1 و PCA1 که مربوط به سال 2002 می‎باشد بالاتر است. تصاویر ماهواره‎ای محدوده مورد مطالعه از طریق روش نظارت شده حداکثر احتمال طبقه‎بندی شد نتایج کاهش 33 درصدی مساحت طبقه پوشش سبز را به طبقه شهری نشان می‎دهد. پرونده مقاله

آلودگیهای محیط زیستی، نوسانات قیمت و پایان پذیر بودن منابع انرژی فسیلی مورد استفاده در نیروگاه ها باعث روی آوردنبه منابع انرژی جایگزین شده است. انرژی خورشیدی میتواند بهترین گزینه برای تامین انرژی در نیروگاه های تولید برق باشد. گام اول برای توسعه استفاده از انرژی خورشیدی، مکان یابی نواحی است که در آن انرژی خورشیدی در حد مطلوب است و دیگرشرایط لازم احداث نیروگاه را دارا میباشد. استان فارس با قرار گرفتن در عرض جغرافیایی پایین، پتانسیل بالایی جهت بهره برداری از انرژی خورشیدی دارد. به این منظور، ابتدا معیارهای ساعات آفتابی، شیب، فاصله از مناطق جمعیتی، فاصله از راهها، فاصله از خطوط انتقال نیرو، کاربری اراضی و لایه محدودیت ها در نظر گرفته شد و اهمیت آنها با روش تحلیل سلسله مراتبی به دست آمد. سپس با استفاده از توابع فازی مثلثی لایه های اطلاعاتی فازی گردیده و در سامانه اطلاعات جغرافیایی تلفیق شدند. بر اساس این روش شهرستان های لارستان وفسا واستهبان بیشتر ین پتانسیل را جهت استقرار نیرو گاه خورشیدی را دارد پرونده مقاله

مشکلات زیست محیطی از اساسی‌ترین مسائل شهر امروزی و حاصل تعارض و تقابل انسان با محیط طبیعی است، شهر اهواز با توجه به رشد سریع جعیت و گسترش بی برنامه فضاهای شهری ، دچار تخریب عناصر ساختاری و بنیانهای اکولوژیکی و بسیاری از مشکلات زیست محیطی دیگری شده است.در همین راستا به منظور رسیدن به هدف تحقیق جهت ارتقای پیوستگی اکولوژیک و تاب آوری زیست محیطی، از قابلیتهای علم سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی و استفاده از متریک سنجش پیوستگی (MNN) به همراه مدل موزائیکی فورمن استفاده شده است. تحلیل نقشه های حاصل از تغییرات کاربری اراضی، نشان میدهد؛ لکه های ساخته شده در بازه زمانی(1986-2020 ( به دلیل افزایش جمعیت و تقاضا برای زمین و در نتیجه ، رشد شهرنشینی سالهای اخیر به میزان (68 +درصد( افزایش و کاربری زراعی (52 -درصد ) و باغات و فضای سبز(31 -درصد ) و اراضی بایر نیز، حدود (-41) درصد کاهش یافته اند. نتایج تحلیل متریک MNN نیز حاکی از آن است که؛ پیوستگی عناصر ساختار اکولوژیکی شهر اهواز خصوصا لکه های زراعی طی دورة زمانی مورد مطالعه ، دارای شرایط مطلوبی نبوده و دچار تخریب شدیدی شده است به طوری که میزان پیوستگی اکولوژیکی لکه های زراعی در 34 سال گذشته در حدود 48 متر، باغات و فضای سبز حدود 10 متر کاهش یافته و فواصل بین لکه های مشابه اکولوژیکی زیاد تر شده است. در پایان نیز پژوهش حاضر، به تهیه الگوی پیشنهادی و ارائه راهکارهای حفاظتی و اصلاحی و همچنین نقشه شبکه حیاتی از محدوده مورد مطالعه انجامید. پرونده مقاله

گردشگری سیستم پیچیده ای است که ابعاد مختلف زندگی انسانی (اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زیست محیطی و کالبدی) را دربرمیگیرد. سواحل دریاها ازجمله مناطقی است که، عوامل مختلفی آن را تحت تاثیر قرار میدهد. ازجمله تغییرات اقلیمی، مداخلات انسانی، وتغییرات تراز دریا. یکی از سواحلی که با تغییرات زیادی مواجه بوده، سواحل شرقی دریای خزر به ویژه سواحل شهرستان گمیشان است. با توجه به اهمیت موضوع، دراین تحقیق به بررسی اثرات تغییرات تراز دریای خزر برتغییرات تالاب بین المللی گمیشان وخط ساحلی پرداخته شد. همچنین از مدل رقومی ارتفاعی 5/12 متر، تصاویر ماهواره ی لندست واطلاعات آماری مربوط به تغییرات تراز دریا بعنوان داده های تحقیق استفاده شد. ابزارهای مورد استفاده در تحقیق نیز شامل ARCGIS ,ENVI, وIDRISI برای اجرای مدل LCM بود. دراین تحقیق ،ابتدا تغییرات ترازآبی دریای خزر با استفاده از داده های آماری بررسی شد. سپس با استفاده از عکسهای ماهواره ی لندست، تغییرات خط ساحلی وتالاب بین المللی گمیشان بررسی ودرارتباط با نوسان های دریای خزر مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفت. براساس نتایج بدست آمده، درطی سالهای 1990 تا 2020، سطح دریای خزر 51 سانتی متر کاهش یافت. همچنین خط ساحلی مورد مطالعه 5/6355 متر پسروی داشت وتالاب نیز با 97 کیلومتر مربع کاهش وسعت مواجه شد. با توجه به موارد فوق، نوسانهای دریای خزر همراه با فعالیتهای انسانی ازجمله سدسازی، ازعوامل موثر بر تغییرات خط ساحلی وتالاب است. بنابراین برای هرگونه مدیریت وبرنامه ریزی بایستی پایش مداوم تغییرات دوره ای خط ساحلی نیز مورد توجه قرار گیرد. پسروی آب دریای خزر برگردشگری ساحلی اثر نامطلوبی گذاشته بطوری که تاسیسات گردشگری ساحلی عملا در خشکی وبافاصله زیاد از ساحل قرار گرفته است، این امر توجه به محاسبات دقیق در اجرای تاسیسات گردشگری ازقبیل TCI قبل از شروع به ساخت را دوچندان میکند. پرونده مقاله

باوجود توسعه‌ی روزافزون شهرها، روستاها، مناطق و شهرک‌های صنعتی، راه‌های ارتباطی و... بررسی و مطالعه‌ی پایداری دامنه‌ها و تعیین میزان خطر نسبی آن‌ها ضروری است. حوزه رودخانه ایذه در شمال شرق استان خوزستان، دارای انواع مختلف ناپایداری‌های دامنه‌ای می‌باشد. بررسی وضعیت ناپایداری در سطح این منطقه ، پهنه‌بندی آن و مشخص کردن مناطقی که حساسیت بیشتری نسبت به ناپایداری دارند، وتعیین میزان جابه‌جایی و مکانیزم این‌گونه حرکات، ما را در کنترل و پیشگیری از بروز خطرات احتمالی یاری خواهد کرد. در این مطالعه پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش در حوزه‌ی رودخانه‌ی ایذه با استفاده از سیستم استنتاج فازی (روش سلسله مراتبی فازی یا FAHP) در محیط GIS صورت گرفته است. بدین منظور با استفاده از پرسشنامه، مطالعات قبلی و بررسی محدوده موردمطالعه معیارهای شیب، جهت شیب رودخانه، گسل، بارش، شبکه راه‌ها، تراکم آبراهه‌ها، لیتولوژی و کاربری اراضی به‌عنوان مهم‌ترین عوامل مؤثر بر زمین‌لغزش در حوزه‌های ده شیخ و ایذه شناخته‌شده‌اند. میزان تأثیر و وزن این عوامل با استفاده از روش سلسله مراتبی فازی (FAHP) به‌منظور پهنه‌بندی مشخص و تعیین گردیدند. اطلاعات‌پایه شامل معیارهای مؤثر بر زمین‌لغزش در محیط GIS استانداردسازی و فازی گردیده و درنهایت با استفاده از اوزان به‌دست‌آمده، نقشه پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش در حوضه‌های ده شیخ و ایذه به دست آمد. این مطالعه نشان داد که معیارهای شیب، لیتولوژی، فاصله نسبت به رودخانه و شبکه راه‌ها به‌عنوان تأثیرگذارترین پارامترهای مؤثر بر زمین‌لغزش در محدوده رودخانه ایذه می‌باشند. با توجه به انطباق نتایج این پهنه‌بندی با زمین‌لغزش‌های رخ‌داده و هزینه کم این نوع مطالعات، می‌توان از مطالعات سنجش‌ازدوری در برنامه‌ریزی‌های آتی در این منطقه بهره برد. پرونده مقاله

مقدمه: امروزه بروز مخاطرات طبیعی و ایجاد خسارات و تلفات ناشی از این مخاطرات در نقاط مختلف جهان موجب گردیده تا ایمن‌تر نمودن شهرها و نقاط شهری، به یک چالش درازمدت اما دست‌یافتنی تبدیل شود. تاب‌آور ساختن شهرها در ابعاد مختلف، راهی مناسب و کارا در جهت تقویت ساختار شهر برای مقابله با بحران‌ها و مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی است. براین‌اساس این هدف از این پژوهش بررسی رابطه تاب‌آوری ‌شهر بندرعباس با وضعیت خطرپذیری در برابر سوانح طبیعی می‌باشد. روش کار: روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش بررسی توصیفی - تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات به‌صورت اسنادی (کتابخانه‌ای) و میدانی (مصاحبه و پرسش‌نامه) و جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل تحلیلی دیمیتل و تحلیل شبکه‌ای ANP استفاده می‌گردد. متغیرهای مورد بررسی در جهت تبیین تاب‌آوری ‌شهر بندرعباس به شرح وضعیت فضاهای باز، کاربری‌های ناسازگار، زمین (بستر)، مقاومت ساختمان، دسترسی، مالکیت، تراکم هستند که در پارادایم ارائه شده مورد واکاوی قرار می‌گیرند. پس از جمع‌آوری امتیازات و حاصل‌ضرب امتیازات در ضرایب به‌دست‌آمده، از فرایندهای آماری به مدل تاب‌آوری شهری اقدام به اندازه‌گیری نهایی میزان تاب‌آوری شهری در بندرعباس شده است، نتایج: نتایج نشان می‌دهد، مقدار آن 44398/5 محاسبه گردیده که نشان‌دهنده که نیاز مبرم به تدوین برنامه‌ها و ساختار اصلاحی برای افزایش سطح تاب‌آوری در این منطقه شهری را دارا هستند. پرونده مقاله

ظرفیتهای گردشگری از سرمایه های ویژه هر کشور و منطقه محسوب میگردد که معرفی ، طبقه بندی و برنامه ریزی آن برای گسترش صنعت گردشگری ازاهمیت بالایی برخورداراست و همچنین از دهه 1990 به علت رکود کشاورزی و مشکلات بعدی آن در جوامع روستایی ، متخصصان و برنامه ریزان بر مهم بودن گسترش گردشگری روستایی تاکید کرده اند . هدف از این تحقیق ارتقاء وبهبود گردشگری (شهر گمیش تپه)می باشد. در این پژوهش جهت تهیه اطلاعات و داده های مورد نیاز از بررسی های اسنادی و کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است که نخست به جمع آوری آمارواطلاعات ومطالعات انجام شده درسطح منطقه ( شامل : پارامترهای اقلیمی ،ژئومورفولوژی ،زمین شناسی ،هیدروژئولوژی ، انسانی ومحیطی ) وتهیه نقشه های موردنیازازجمله : دما ، بارندگی ، ساعات، فرسایش ،شیب ،زمین شناسی ،گسل ها ،آبهای زیرزمینی ، آبهای سطحی ،کاربری اراضی ،خطوط ارتباطی ،مناطق حفاظت شده ،مراکزجمعیتی ،با استفاده از GISصورت می گیردو با توجه به اطلاعات به دست آمده به بررسی جاذبه ها ، امکانات ، خدمات و وضعیت گردشگری در منطقه پرداخته و سپس با استفاده از مدل TOPSIS به رتبه بندی و سطح بندی ظرفیتهای گردشگری گمیش تپه صورت گرفته است . با توجه به نتایج تحقیق منطقه چارقلی با رتبه تاپسیس 612 / . بعنوان منطقه مناسب گردشگری انتخاب شد . پرونده مقاله

چکیدهدر میان حوادث طبیعی، زلزله یکی از جدیدترین چالش‌های اساسی جوامع است که همه ساله، علی‌رغم آنکه، خسارات عظیم اقتصادی را وارد می‌کند، باعث مرگ و میرهای بسیاری شده و مانع توسعه هماهنگ و مستمر جوامع می‌شود. هدف اصلی از انجام این پژوهش، سنجش میزان آسیب‌پذیری محلات شهر نی‌ریز در برابر زلزله می‌باشد. از نظر هدف، در حیطه پژوهش‌های کاربردی و از نظر روش تحقیق، از نوع توصیفی- تحلیلی است. روش جمع‌آوری داده‌ها، اسنادی و پیمایشی است. با توزیع پرسشنامه طبق نظر کارشناسان خبره تحقیق، معیارهای مؤثر شناسایی و اهمیت نسبی آنها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، مشخص شدند. اولویت‌بندی محلات شهر با استفاده از روش ویکورفازی (FVikor)، به عنوان یکی از روش‌های جدید تصمیم‌گیری چندمعیاره، در محیط نرم‌افزار Gis انجام گردید. نتایج به دست آمده از ویکور فازی در محلات شهر نی‌ریز نشان می‌دهد که محله قلعه بهشتی با مقدار وزن 908/0 در رتبه اول و محله بازار با مقدار وزن 089/0 در رتبه آخر قرار دارد. از نظر میزان آسیب‌پذیری محلات در برابر زلزله از نظر همه معیارها، محله‌های بهشتی، بهداشت، بیمارستان و سرداران میزان آسیب‌پذیری کم، محله‌های استادیوم، آبادزدشت جدید و گودآجر میزان آسیب‌پذیری متوسط، محله‌های آبادزدشت قدیم و محله میزان آسیب‌پذیری زیاد و محله‌های سادات، شادخانه، قلعه محمودخان و بازار میزان آسیب‌پذیری خیلی زیاد است. پرونده مقاله

پژوهش ازنظر هدف کاربردی، ازنظر ماهیت تبیینی و ازنظر روش ترکیبی ( کیفی- کمی) است. روش جمع آوری داده‌ها کتابخانه‌ای- اسنادی است. جامعه‌ی آماری را 124 نفر از کارشناسان و خبرگان دستگاه‌های دولتی مدیریت شهر تهران تشکیل داده است. روش نمونه‌گیری احتمالی و از نوع طبقه‌ای است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه از نوع سؤالات بسته است. برای آینده‌پژوهی مدیریت شهر تهران و بررسی پیشران‌های مورد نظر، معیارهای تأثیرگذار بر مدیریت توسعه شهر تهران با استفاده از مدل تاپسیس بر اساس امتیاز کارشناسان رتبه‌بندی شده است. با بررسی این معیارها سناریوهای ممکن، محتمل و مطلوب تدوین‌شده است. هدف پژوهش حاضر، سناریونگاری‌و تبیین توسعه مدیریت شهری با تاکید بر مدیریت آسیب پذیری زلزله با رویکرد آینده پژوهی با استفاده از GIS است. شاخص های مورد استفاده مراکزدرمانی و بیمارستان ها، تراکم جمعیت، فضاهای باز، فاصله از گسل، شبکه معابر بوده است. در نقشه های پهنه بندی استنتاج فازی عملگر AND، به ترتیب 1453.13، 499.17، 154.9، 35.11 هکتار در مناطق با خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار دارند. در مدل پهنه بندی OR، 7.02 هکتار در طبقه خطر خیلی کم، 35.11 هکتار در طبقه خطر کم، 358.19 هکتار در پهنه خطر متوسط، 1755.85 هکتار در پهنه خطر زیاد و 2156.18 در پهنه خطر خیلی زیاد قرار گرفته اند.نتایج یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد از معیارهای مورد ارزیابی‌شده، تأکید بر ساختار غیر متمرکز و یکپارچه مدیریتی با کسب امتیاز (0.967) جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. بر اساس روش آینده‌پژوهی در مدیریت توسعه شهر تهران، سه سناریو تدوین شد. سناریو اول: تغییر در معیارهای ساختاری مدیریت شهر تهران (رویکرد یکپارچه در برنامه‌ریزی و مدیریت شهری) است. سناریو دوم: تغییر در معیارهای کارکردی مدیریت شهر تهران است. سناریو سوم: حکمرانی به‌مثابه مردم‌سالاری دیجیتال است. در این پهنه بندی بیشترین مناطق آسیب پذیر، در قسمت شمال شهر واقع گردیده اند. پرونده مقاله

ایران یکی از زلزله‌خیزترین کشورهای دنیاست و شهرهای آن دررابطه‌با این مخاطره طبیعی آسیب‌های فراوان دیده‌اند.شناخت نواحی در معرض این مخاطرات یکی ازگام‌های اولیه در مدیریت مخاطرات و برنامه‌ریزی توسعه‌ای و عمرانی است.در این پژوهش هدف، پهنه‌بندی خطر زلزله در شهرستان بستک با استفاده از مدل FUZZY-AHP می‌باشد.روش تحقیق توصیفی – تحلیلی بود. در بحث توصیفی با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی داده‌های موردنیاز گردآوری شدندو در بحث تحلیلی، اقدام به تهیه نقشه گسل، زمین‌لرزه، ارتفاع، نقشه شبکه آبراهه‌ای و مسیل‌ها،نقشه مقدار شیب و.. گردید و سپس باسیستم اطلاعات جغرافیائی (GIS) هریک ازعوامل لایه‌ها ارزش‌گذاری شده و نهایتاً نقشه نهائی حاصل از همپوشانی با مدل AHP به دست آمد.شهرستان بستک به مرکزیت شهر بستک یکی از شهرستان‌های تابعه استان هرمزگان بوده که در بین مختصات جغرافیائی ˝00 21 ° 54 تا ˝11 22 ° 54 طول جغرافیایی و ˝00 11 ° 27 تا ˝02 12 ° 27 عرض جغرافیایی قرار گرفته است. این نقشه براساس شرایط ژئومورفولوژیکی و کاربری اراضی ارزیابی و مناطق مستعد توسعة شهری پیشنهاد شد نتایج نشان داد که توسعه فیزیکی شهر در طی دهه های گذشته تابع شرایط توپوگرافی بوده و مخاطرات و محدویت های ژئومورفولوژیکی بسیار زیادی در محدودة مورد مطالعه وجود دارد؛ با توجه به نتایج تحقیق مکانیابی بهینه توسعه شهراز نظر کارشناسان پارامتر پمپ‌بنزین‌های مرکز شهر بالاترین وزن 0.195 و پارامتر زلزله کمترین وزن 0.01 را در مقایسه زوجی داشته است. نهایتاً نقشه نهائی حاصل از همپوشانی تمامی عوامل به دست آمد. باتوجه‌به نقشه‌های حاصله از همپوشانی مدل AHP و اعمال وزن‌ها در لایه‌های اطلاعاتی، کلاس‌های آسیب‌پذیری زلزله شامل خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد بود.مساحت کلاس‌ها به ترتیب 11.25، 9.53، 13.17، 15.69 و 9.58 به دست آمد. مساحت بالایی از محدوده مطالعه در معرض خطر زیاد قرار دارد؛ بنابراین می‌بایست راهکارهایی جهت مدیریت بحران در مواقع لزوم، اجرا نمود پرونده مقاله

تخریب سرزمین یک فرایند جهانی است که در نهایت منجر به کاهش حاصلخیزی خاک می شود و اگر مفهوم آن را نوعی ناپایداری و عدم تعادل در رابطه بین انسان و محیط قلمداد کنیم، باید پذیرفت که بخش اعظمی از جهان و کشور ایران با این مشکل زیست محیطی روبرو است. مقابله با پدیده تخریب سرزمین و بیابان زایی نیازمند ارزیابی وپایش نوع وشدت تخریب اراضی، تعیین دلایل تخریب صورت گرفته و اتخاذ اقدامات لازم برای مواجهه با مشکل پیش آمده و نیز بررسی صحت انجلام پروژه های مزبور است . فناوری سنجش از دور نقش بسیار ارزنده ای در ارزیابی و پایش تخریب سرزمین و بیابان زایی در مقیاس های محلی، منطقه ای و جهانی دارد و سبب ایجاد رویکرد جدیدی در مطالعات مربوط به ارزیابی و پایش بیابان زایی گردیده است . در این مطالعه سعی شد با استفاده از داده های سنجش از دور و مدل مدالوس به ارزیابی بیابان زایی حوزه آبخیز شهر اصفهان پرداخته شود. درگام اول، بر اساس وضعیت منطقه، شش معیار اقلیم، خاک، پوشش گیاهی، آب زیرزمینی و مدیریت و سیاست برای ارزیابی میزان تخریب، مدنظر قرار گرفت. شاخص ها بر اساس میزان تأثیرشان بر فرایند تخریب، کمّی و به هر کدام از آن ها طبق روش فازی امتیازی بین 5/0 تا 1 داده شد و در مقیاس پیکسل مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که 4 درصد از سطح منطقه در رده خفیف،10 درصد منطقه در رده متوسط و 86 درصد منطقه در رده شدیدبیابان زایی قرار دارد . از نظر حساسیت محدوده به تخریب، 4% از مساحت کل محدوده در طبقه بالقوه، 22% در طبقه شکننده A، %50 در طبقه شکنندهB، %20 در طبقه شکنندهC و 3% در طبقه بحرانی قرار دارد. بنابراین حدود 92% از مساحت منطقه در طبقه شکننده قرار دارد. پرونده مقاله

در طول تاریخ حیات بشر مخاطرات طبیعی همواره وجود داشته‌اند، اما به‌واسطه رشد تصاعدی جمعیت و تراکم انسان‌ها در تمام عرصه‌های زیستی به‌خصوص در نواحی پرخطر، امروزه بشر شاهد بلایای بزرگی چون سیل، گردباد، خشکسالی و غیره می‌باشد. در همین راستا؛ هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین ساختاری مؤلفه‌های تببین‌کننده مخاطرات طبیعی در توسعه کلان‌شهر اهواز است. از نظر هدف‌گذاری کاربردی و از نظر روش‌شناسی به صورت توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری را اساتید دانشگاهی و خبرگان حوزه پژوهش در شهر اهواز تشکیل می‌دادند که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند.از این رو در این پژوهش از نمونه‌گیری هدفمند قضاوتی(30نفر از اساتید دانشگاهها و متخصصین عرصه پژوهش) به منظور انجام و اجرایی شدن پژوهش انتخاب شدند. در جهت دستیابی به اهداف پژوهش با استفاده از متدولوژی تحلیلی نوین مدلسازی ساختاری تفسیری((ISM) روابط بین عوامل تعیین و به صورت یکپارچه تحلیل شد. در نهایت با استفاده از تحلیل MICMAC، عوامل با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر مولفه ها،تحلیل شدند. نتایج حاصل از مدل ساختاری تفسیری عوامل موثر بر توسعه درونی شهر نشان داد که مدل بدست آمده در بر گیرنده چهار سطح است و نتایج نشان داد که عوامل سیل و ریزگردها اساسی‌ترین عوامل موثر بر توسعه درونی شهری است که باید در وهله اول بر آن‌ها تاکید شود به عبارتی دیگر هرگونه اقدام برای زمینه سازی در جهت توسعه درونی شهر، مستلزم توجه به این عوامل در کنار سایر عوامل یاد شده است.

پرونده مقاله

استفاده از روش‌های آینده‌پژوهی می‌تواند یکی از بهترین فن‌های مدیریت بهینه، در آینده‌ای باشد که ممکن است در آن هر لحظه بحرانی رخ دهد. به‌منظور کاهش خسارات و تلفات ناشی از وقوع زلزله با کمک علم آینده‌پژوهی آمادگی لازم کسب می‌شود. تحقیق حاضر باهدف آینده‌پژوهی در ارزیابی آسیب‌پذیری شبکه معابر منطقه 2 شهرداری تهران و میزان کارایی آن در برابر زلزله انجام پذیرفته است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی مکانی بوده است. معیارهای در نظر گرفته ‌شده در پژوهش، 8 معیار کاربری زمین، تعداد طبقات (ارتفاع ساختمان)، کیفیت بنا، تراکم ساختمان، درجه محصوریت معابر، عرض معبر، تراکم جمعیت، فاصله از گسل بود. لایه‌های اطلاعاتی با روش اسنادی- میدانی آماده شد. درروش IHWP، با روش دلفی رتبه‌بندی، امتیازدهی و در محیط GIS، پردازش شدند. درروش ANP، توسط کارشناسان در super decision ارزش‌گذاری شد. نتایج نشان داد طول طبقه آسیب‌پذیری در مدل IHWP، در کلاس آسیب‌پذیری خیلی زیاد 63.121 کیلومتر بیشترین طول و کلاس آسیب‌پذیری خیلی کم با 3.961 کیلومتر کمترین طول را داراست. در روش ANP، کلاس آسیب‌پذیری خیلی کم، با 135.35 کیلومتر بالاترین طول و کلاس آسیب‌پذیری متوسط با 11.329 کمترین طول را داراست. در این روش طبقه آسیب‌پذیری خیلی زیاد، با طول 40.94 کیلومتر در درجه اولویت دوم ازنظر طول آسیب‌پذیری قرار دارد. در مدل IHWP، مناطق آسیب‌پذیر در مرکز و قسمت کمی از جنوب در خیابان‌های آزادی، رودکی شمالی، نیایش غربی و در مدل ANP مناطق آسیب‌پذیر به‌صورت متمرکز در جنوب و قسمت کوچکی از شمال منطقه 2 در بزرگراه جناه، خیابان حبیب‌الله، بزرگراه یادگار امام، خیابان‌های شادمهر، نیایش غربی، بهبودی، پرچم، نصرت غربی قرار دارد. نتایج بازدید میدانی مناطق انتخابی در دو مدل نشان از دقت بالاتر روش IHWP نسبت به AHP داشته است. پرونده مقاله

با توجه به اینکه ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ مشکلات ﻣﻮﺟﻮد در ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﭘﺪﻳﺪه ﺑﺮف ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺎﻫﻮاره‌ﻫﺎی اﭘﺘﻴﻜﻲ، ﺗﻔﻜﻴﻚ اﺑﺮ و ﺑﺮف ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر ما در این تحقیق با استفاده از ویژگی متغیر بودن ابرها نسبت به برف و با استفاده از ویژگی رفتاری ابر در طول موج‌های مختلف، با تعریف شاخص تفاضلی نرمال شده‌ی ابر در داده‌ﻫﺎی MODIS، ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و حذف ﺳﻄﻮح ابری از این تصاویر اقدام کردیم. سپس نقشه‌های برف یخچال‌های زاگرس، منطقه‌ی استان کهکیلویه و بویر احمد را با استفاده از تصاویر بازتابش روزانه MODIS در سال آبی 1392-1393 برای یک دوره‌ی زمانی پنج روزه بدست آوردیم و با استفاده از نتایج آن به تخمین پهنه‌ی ذوب برف در این دوره‌ی زمانی پرداختیم و در انتها برای نمایش بهتر پهنه‌ی دینامیک ذوب برف، اقدام به تلفیق نقشه‌ی پهنه‌ی بندی ذوب برف با مدل ارتفاع رقومی منطقه (SRTM)گردید. برای این کار با توجه به اینکه قدرت تفکیک تصویر SRTM، 100 متر می‌باشد. تصمیم گرفته شد قدرت تفکیک تصویر MODIS بوسیله‌ی روش Resampling به 100 متر تبدیل گردد و سپس با انجام همگام‌سازی بین تصاویر، لایه‌های اطلاعاتی را با هم تلفیق کرده و در محیط GIS با انجام طبقه‌بندی ارتفاعی بر روی لایه‌های اطلاعاتی به تصویری رسیدیم که همزمان علاوه بر نمایش دینامیک خط ذوب برف، توزیع ارتفاعی پهنه‌ی ذوب برف را نیز نمایش می‌دهد. پرونده مقاله

جهان امروزه جریان بی‌سابقه‌ای از شهری‌ شدن را تجربه می‌نماید. رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی یکی از عوامل موثر بر افزایش دمای هوا در نواحی شهری است که موجب ایجاد جزیره حرارتی بر روی این مناطق در مقایسه با محیط اطراف می‌شود و اثرات ناشی از آن می‌تواند نقشی اساسی و مهم در کیفیت هوا و به تبع آن سلامت عمومی ایفا نماید. در این مطالعه اطلاعات سنجنده ASTER ماهواره به صورت موردی در کلان شهر شیراز مورد بررسی قرار گرفته و از خوارزمیک 5 باند برای بازیابی توزیع دمای سطح زمین و تعیین اثرات محلی جزیره حرارتی استفاده شد. به‌علاوه، همبستگی بین دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی، ساختمانی، زمین لخت و آبی تفاضل نرمال شده برای تعیین اثرات زمین سبز، لخت، آبی و مسکونی بر روی جزیره حرارتی به دست آمد. نتایج نشان داد که اثر جزیره حرارت شهری در شیراز اساسا در مناطق صنعتی غرب و مسکونی و جنوب شرق واقع شده است. همچنین همبستگی منفی بین دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی و آبی تفاضل نرمال‌ شده نشان داد که زمین سبز و مناطق پوشیده از آب می‌تواند اثر جزیره حرارتی را تضعیف کرده، درحالی که همبستگی مثبت بین دمای سطح زمین و شاخص ساختمانی و زمین لخت تفاضل نرمال شده می‌تواند اثر جزیره حرارتی را در منطقه مورد مطالعه افزایش دهد. امروزه ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻬﺮی،اﻓﺰاﯾﺶ درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ ﺑﺨﺎﻃﺮ دﮔﺮﮔﻮﻧﯽﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪه در ﺳﻄﻮح ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﯽ‌ﺑﺎﺷﺪ، ﮐﻪ در اﺛﺮ آن ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺣﺬف و ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﻘﺎل ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ پرونده مقاله

در پژوهش حاضر جهت بررسی تغییرات سطح پوشش برف در ارتباط با خشکسالی از داده‌های ماهواره‌ای به منظور تعیین سطح پوشش برف و داده‌های ایستگاه هواشناسی به منظور برآورد خشکسالی استفاده شده است. در این راستا داده‌های ماهواره‌ای سال‌های 1385 تا 1395 از سایت ناسا تهیه گردید و پس از اعمال تصحیحات هندسی و اتمسفری بر اساس شاخص نرمال شده برف و استفاده از باندهای 4 و 6 جهت تعیین سطح پوشش برف مورد استفاده قرار گرفته است و با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده، نرخ خشکسالی برآورد گردیده است. مطالعات سطح پوشش برف نشان داده که از میزان سطح پوشش برف کاسته شده و این مساله متناسب با نرخ خشکسالی است و بطور غالب روند سطح پوشش برف و شاخص استاندارد شده بارش روند نزولی دارد. اما در سال‌هایی دیده شده که با وجود ترسالی و افزایش شاخص SPI از میزان سطح پوشش برف کاسته شده و یا برعکس. دلیل این امر را می‌توان در نوع بارش در طی این سالها جستجو نمود و احتمال داد که بیشتر بارش‌ها در سالهای ترسالی که سطح پوشش برف کم بوده، از نوع باران بوده و در سالهایی که خشکسالی بوده و پوشش برف افزایش داشته، نوع بارش بیشتر برف بوده است. پرونده مقاله

طرح‌های توسعه شهری مهم‌ترین ابزار ساماندهی کالبدی شهرها به شمار می‌روند. به‌رغم همه ی تمهیداتی که در تهیه طرح‌ها و تنظیم محتویات آن‌ها صورت گرفته است، بسیاری از این طرح‌ها در دست‌یابی به اهداف خود ناموفق بوده‌اند. هدف از این پژوهش تبیین عوامل مؤثر بر عدم تحقق طرح‌های توسعه ی شهری در شهر لمزان بود. روش پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی بود. محدوده انتخاب شده شهر لمزان مرکز مهران از توابع شهرستان بندرلنگه در استان هرمزگان بود. به منظور شناسایی مهمترین معیارهای تأثیرگذار ابتدا از طریق مصاحبه با 20 نفر از کارشناسان و برنامه‌ریزان شهری اقدام به شناسایی موانع شد. معیارهای اصلی پژوهش عبارتند از: 1- موانع و مشکلات مدیریت شهری، 2- مسائل و مشکلات تصویب طرح، 3- مسائل و مشکلات فرآیند تهیه طرح. معیارها در قالب پرسشنامه دلفی فازی در اختیار جامعه آماری متشکل از 120 نفر از مدیران ارشد شهری، و اعضای هیأت علمی قرار گرفت. از مدل سلسله مراتبی (AHP) فازی، به منظور اولویت‌بندی معیارها استفاده شد. نتایج نشان داد که در بین زیرمعیارهای عامل موانع و مشکلات مدیریت شهری، زیرمعیار ضعف بدنه مدیریتی و عدم وجود مدیریت یکپارچه شهری در رتبه اول و زیرمعیار بهبود ارتباطات بیرونی و درونی در رتبه آخر قرار گرفت. از بین زیرمعیارهای عامل مسائل و مشکلات تصویب طرح، زیرمعیار تصویب از بالا و فقدان قدرت نفوذ نمایندگان مردم در تصویب طرح در رتبه اول و زیرمعیار نبود هماهنگی و همسویی در رتبه آخر قرارگرفت. از بین زیرمعیارهای عامل مسائل و مشکلات فرآیند تهیه طرح، زیرمعیار طولانی بودن فرآیند تهیه در رتبه اول، و زیرمعیار نبود اطلاعات کامل و به روز در رتبه آخر قرار گرفت. پرونده مقاله

یکی از مشکلات زیست‌محیطی، شاخص آلودگی هواست که مهم‌ترین شاخص آن، حجم ذرات معلق موجود در جوّ است و در شهرهای جنوبی و غربی کشور در سال‌های اخیر افزایش محسوسی یافته است. تحقیق حاضر باهدف، پایش تغییرات کاربری اراضی به علت ریز گردها در سه دهه گذشته با استفاده از سنجش‌ازدور و CA-Markov در شهر اهواز انجام شد. روش تحقیق تحلیلی_میدانی بود. پس از انجام مطالعات اولیه و تهیه تصاویر ماهواره‌ای مناسب، با مقادیر مختلف نمونه‌های تعلیمی و با توجه به برداشت‌های زمینی، تحلیل و ارزیابی شد. تصاویر مورداستفاده، به ترتیب تصاویر ماهواره لندست 7 ، 5 و 8 سال‌های 2000، 2010 و 2020 بوده است. طبقه‌بندی به روش شبکه عصبی مصنوعی انجام و میزان صحت طبقه‌بندی ارزیابی و با استفاده از مدل CA-Markov نقشه پیش‌بینی محدوده مطالعاتی آماده شد. نتایج طبقه‌بندی نشان داد اراضی ساخته‌شده سال 2000 از 34/10637 به 76/10925 هکتار در سال 2010 رسیده و 42/288 هکتار مساحت آن افزایش‌یافته است. فضای سبز در سال‎های 2000 تا 2010 از 41/1275 هکتار به 99/1279 رسیده یعنی 4/58 هکتار افزایش مساحت داشته که علت آن کاشت درختان دست کاشت در طی این سال‌ها جهت مقابله با ریز گردها بوده است. این تغییرات از سال 2010 تا 2020 روند کاهشی داشته و تغییرات مساحت آن از 99/1279 هکتار به 49/1120 رسیده یعنی 50/159 کاهش مساحت داشته است. نتایج نشان می‌دهد رشد و توسعه مناطق مسکونی اهواز و تبدیل فضای سبز به مسکونی همواره مثبت بوده است به‌طوری‌که نقشه پیش‌بینی سال 2030 نیز گویای این مطلب است و پیش‌بینی شد مساحت اراضی ساخته‌شده در سال 2030 به 84/12744 هکتار برسد. ضریب کاپا در سال‌های 2000 تا 2010 و 2020 به ترتیب 87/91، 29/93 و 40/95 به دست آمد. نتایج حاصل، نشان از بالا بودن ضریب کاپا و دقت کلی در تصاویر جدیدتر می‌باشد. پرونده مقاله

هدف از انجام این پژوهش اولویت بندی محلات شهری با رویکرد شاخص‌های توسعه پایدار در محلات شهر بندرعباس بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی می‌باشد و برای بدست آوردن اطلاعات از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. به منظور اولویت بندی محلات شهر بندرعباس بر اساس شاخص‌های پایداری، پرسشنامه شاخص‌های پایدار در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست‌محیطی طراحی شد. سپس با استفاده از نظرات 30 نفر از متخصصان اولویت بندی محلات با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا شاخص‌های موثر در ابعاد مختلف پایداری (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی) شناسایی شده و در چهار طبقه تعریف و ماتریس مقایسه دودویی برای هر عامل تهیه و در اختیار کارشناسان قرار گرفته است. نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان می‌دهد که محلات گل شهر، آزادگان و شاه حسینی دارای پایداری بیشتری در شاخص‌های توسعه پایدار می‌باشند و محلات دوهزار، توحید و نخل ناخدا از پایداری کمتری نسبت به دیگر محلات شهر برخوردار می‌باشند. پرونده مقاله

توسعه بدون برنامه شهرها و ازدیاد جمعیت موجب بروز معضلات جوامع شهری شده است. از جمله پدیده جزایر حرارتی که نتیجه افزایش دمای غیر عادی شهر نسبت به حومه آن است. در این مقاله، وضعیت جزیره حرارتی شهر کرمانشاه از لحاظ تغییرات مکانی- زمانی مورد بررسی قرار گرفت. هدف از انتخاب کرمانشاه اهمیت آن از لحاظ موقعیت مکانی، همچنین عدم مطالعه در زمینه جزیره حرارتی در این شهر می باشد. داده‌ها روشها و شاخصهای مورد استفاده در این تحقیق عبارتند از تصاویر چند زمانه لندست 5 باندهای 4 و 5 و مادون قرمز حرارتی با قدرت تفکیک 30 و 120 متر و لندست 8 باندهای 10 و 11 با قدرت تفکیک 30 و 100 متر (TM1992،1998،2007،2011 و OLI/TIRS 2016) و شاخص حد آستانه NDVI و قانون پلانک برای تصاویر TMو الگوریتم دو پنجره تصاویر OLI/TIRS، دمای سطح زمین استخراج شد. سپس دمای سطح زمین نرمال گردید و رابطه آن با کسر پوشش و تغییرات کاربری زمین بررسی شد. منطقه به پنچ طبقه بسیار خنک تا بسیار گرم طبقه بندی شد و مساحت مربوط به هر طبقه محاسبه و تغییرات آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که جزایر حرارتی شهر کرمانشاه با ساخت و ساز و کاربری اراضی رابطه مستقیم دارد. بطوریکه در دوره زمانی مورد مطالعه (2016-1992) با تبدیل 3800 هکتار از اراضی کشاورزی و بایر منطقه به مناطق ساخته شده شهری وسعت شهر حدودا دو برابر شده است. همچنین مشخص شد کاربری بایر کانون اصلی جزایر حرارتی شهر کرمانشاه است. پرونده مقاله

نظام مدیریتی شهر تهران از حیث ساختاری متمرکز است و از حیث کارکردی دارای مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و محیطی است. تصویرسازی از آینده شهر بدون تفکر درباره مدیریت امکان‌پذیر نیست. بر این اساس تصویرسازی از آینده حکمرانی شهر یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که به آن پرداخته شود. هدف پژوهش بررسی نقش آینده‌پژوهی در توسعه مدیریت شهری تهران است. پژوهش ازنظر هدف کاربردی، ازنظر ماهیت تبیینی و ازنظر روش ترکیبی است. روش جمع آوری داده‌ها کتابخانه‌ای- اسنادی است. جامعه‌ی آماری را 124 نفر از کارشناسان و خبرگان دستگاه‌های دولتی مدیریت شهر تهران تشکیل داده است. روش نمونه‌گیری احتمالی و از نوع طبقه‌ای است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه است. قلمرو مکانی تحقیق، سازمان شهرداری تهران می‌باشد. برای آینده‌پژوهی مدیریت شهر تهران و بررسی پیشران‌های مورد نظر، معیارهای تأثیرگذار بر مدیریت توسعه شهر تهران با استفاده از مدل تاپسیس بر رتبه‌بندی شده است. با بررسی این معیارها سناریوهای ممکن، محتمل و مطلوب تدوین‌شده است. نتایج یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد از معیارهای ارزیابی‌شده، تأکید بر ساختار غیر متمرکز و یکپارچه مدیریتی با کسب امتیاز (0.967) جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. بر اساس روش آینده‌پژوهی در مدیریت توسعه شهر تهران، سه سناریو تدوین شد. با توجه به بررسی سناریوها مدل پیشنهادی ارائه شد. تأکید این مدل استفاده از مشارکت بخش عمومی و بخش مردمی در کنار بخش دولتی است. پرونده مقاله

طرح‌های جامع شهری به عنوان مهم‌ترین ابزار مدیریتی در مقیاس شهر در طی چند دهه با مسائلی روبرو بوده که دستیابی به اهداف و نتایج مدنظر خود را با کمرنگی همراه کرده است. یکی از روش‌های مهم در شناخت میزان موفقیت طرح‌های توسعه شهری، ارزیابی آنها در راستای اصول توسعه پایدار می‌باشد. پرداختن بـه این مبحـث، به عنوان ابزاری مهم در راستای سنجش موفقیت و تحقق‎پذیری پیشنهادهای طرح جـامع بـه شمار می‌رود و به برنامه‌ریزان کمک می‎کند بهتر با مشکلات تهیه و تدوین طرح‌های جامع، آشنا شوند. هدف این رساله ارزیابی تحقق‎پذیری پیشنهادهای اصلی و تأثیرگذار در طرح جامع شـهر نورآباد ممسنی با استفاده از کاربست رویکرد آینده پژوهی است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش‌پیمایشی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده‌پژوهی صورت گرفته‌است. در این پژوهش نیروهای پیشران با توجه به نظر کارشناسان، و سپس با استفاده از نرم‌افزار آینده‌پژوهی (Micmac) بر اساس میزان اهمیت و عدم قطعیت، اولویت‌بندی‌شده است. برای نوشتن سناریوهای محتمل از نرم‎افزار سناریونگاری ویزارد استفاده شده است. ده عامل در ستون اثرگذاری مستقیم مشخص شده‌اندکه بیشترین نقش را در تحقق‎پذیری طرح جامع شهر نورآباد داشته‌اند. در وضعیت سناریوهای بدست آمده، وضعیت نامطلوب بر نقش مطلوب برتری دارد. در کل از 100 درصد حالت بررسی شده، حدود 20 درصد از وضعیت‌ها دارای حالت خوش‌بینانه، 22 درصد حالت وضعیت ایستا و 58 درصد حالت دارای وضعیت بدبینانه می‎باشند. سناریوی بدست آمده، سناریوی شماره یک می‎باشد. پرونده مقاله

چکیده در مناطق شهری افزایش جمعیت باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی ، تجاری و صنعتی شده است. این تغییرات دارای پیامدهای ناخوشایندی بر روی محیط زیست شهری همچون کاهش پوشش گیاهی و افزایش دمای محیط می باشند. بنابراین ارزیابی اثرات تغییر کاربری اراضی به منظور مدیریتی مناسب در مناطق شهری ضروری به نظر می رسد . لذا هدف از این مطالعه ، بررسی عوامل موثر در توسعه شهر بابک با توجه به مقوله توسعه فضایی پایدار شهری از بعد ا کولوژیکی می باشد . بدین منظور با استفاده از تصاویر ماهوار های چندزمانه لندست 2 ، 7 و 8 و تکنیک های پردازش تصاویر ماهوار ها شی گرا ، تغییرات کاربری اراضی در مقطع زمانی 2021 - 1997 با تأکید بر گسترش فضایی شهر بابک ، مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور عوامل مؤثر بر توسعه فیزیکی شهر بابک براساس پیشینه تحقیق در قالب 17 شاخص ، شناسایی و با استفاده از روشهای ارزیابی چند متغیره مبتنی بر ترکیب خطی وزن دار فازی CLW نقشه سازی شدند و با استخراج اراضی مستعد توسعه فیزیکی آتی به همراه متغیر وابسته تغییرات شهری طی سا لهای 2021 - 1997 با استفاده از مدل سلو لهای خودکار زنجیره مارکوف به پیش بینی الگوی آتی کاربری اراضی در قالب رویکرد حفاظت زیست محیطی و منطبق بر اصول توسعه پایدار تا سال 2065 پرداخته شد که در صورت استفاده از نتایج این تحقیق، در توسعه های آینده شهر کمترین آسیب به اراضی مرتعی و سبز خواهد رسید پرونده مقاله

در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعه پژوهش اقدام به شناسایی معیارها و زیرمعیارهای که در جهت پایداری زیست محیطی موثر است شد. پس از پایان مراحل دلفی ، معیارهای منابع و خدمات محیط ، سلامت محیط و انرژی به عنوان مهمترین معیارهای ارزیابی پایداری زیست محیطی در شهر بابک انتخاب گردیدند سپس با استفاده از مدل شبکه عصبی به تحلیل و ارزیابی پایداری زیست محیطی شهر بابک پرداخته شد. در این مطالعه خشکسالی در شهر بابک را طی یک دوره آماری سی و دو ساله 1361 - 1392 با شاخص SPI خشکسالی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این شاخص به طور خاص برای سری‌های زمانی شش؛ دوازده و چهل و هشت ماهه محاسبه شد. که شهر بابک طی دوره آماری سی و دوساله و بویژه هفت ساله اخیر مواجه با خشکسالی بوده که در مقیاس سالانه شش ماهه بیشتر خشکسالی‌های آن از نوع خشکسالی‌های ضعیف تا متوسط است. پرونده مقاله

آینده‌پژوهی شامل مجموعه تلاش‌هایی است که با جستجوی منابع، الگوها، و عوامل تغییر یا ثبات، به تجسّم آینده‌های بالقوّه و برنامه‌ریزی برای آن‌ها می‌پردازد. آینده‌پژوهی بازتاب دهنده چگونگی زایش واقعیّت فردا از دل تغییر (یا ثبات) امروز، است. روند رو به افزایش سیل در سال‌های اخیر حاکی از آن است که اکثر مناطق کشور در معرض تهاجم سیلاب‌های مخرب قرار دارند و ابعاد خسارات و تلفات جانی و مالی سیل افزایش‌یافته است. هدف از انجام پژوهش حاضر آینده‌پژوهی و پتانسیل سنجی خطر وقوع سیل در شهر تهران با استفاده از الگوریتم ماشین پشتیبان بردار svm بوده است. روش تحقیق تحلیلی مکانی است. داده های مورد استفاده در غالب لایه های اطلاعاتی تهیه شد. معیارهای مورداستفاده ارتفاع از سطح دریا، درجه شیب، جهت شیب، کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از آبراهه، زمین‌شناسی بوده است. شاخص IGR برای 7 عامل مؤثر انتخاب‌شده برای وقوع سیل سطحی منطقه موردمطالعه جهت ارزیابی توانایی پیش‌بینی مدل به دست آمد. نتایج بیانگر آن بود وزن عوامل زمین شناسی، ارتفاع از سطح دریا، کاربری اراضی، شیب، جهت شیب، فاصله از جاده، فاصله از رودخانه به ترتیب 0.029، 0.026، 0.025، 0.019، 0.015، 0.009، 0.008 به دست آمد که بیشترین مقادیر به عامل زمین‌شناسی 0.029 و کمترین مقدار به عامل فاصله از رودخانه 0.008 اختصاص‌یافت. نقشه پهنه‌بندی نهایی نشان داد، کلاس حساسیت زیاد به سیل‌خیزی در محدوده 40.63% بیشترین و کلاس حساسیت خیلی کم 3.55% کمترین مساحت را به خود اختصاص داده است پرونده مقاله

ارزیابی پایداری زیست محیطی، به عنوان یکی از مهمترین ابزار در فرآیند برنامه ریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاست گذاری ها و برنامه ریزیها امری اجتناب ناپذیر است. هدف این مقاله ارزیابی پایداری زیست محیطی در نواحی شهری با رویکرد معضل ریزگردها با استفاده از فن تصمیم گیری چندمعیاره تخصیص خطی و شبکه عصبی مصنوعی در اهواز است. در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعه مبانی نظری پژوهش اقدام به شناسایی معیارهایی که در جهت پایداری زیست محیطی مؤثر است شد. سپس از روش اسنادی و کتابخانه ای و مراجعه به ادارات و سازمان های مختلف در جهت گردآوری اطلاعات بخش تئوریکی استفاده شد. اما جمع آوری اطلاعات اصلی پژوهش، با استفاده از مطالعات میدانی(تکمیل پرسشنامه، مشاهدات و بررسی میدانی) صورت گرفته است. فرآیند تحقیق بدین صورت بود که برای عملیاتی کردن روش شناسی از طریق معیارهای بدست آمده از مطالعه ادبیات مسئله، پرسشنامه ای طراحی و در 8 منطقه در بین مردم به روش تصادفی طبقه ای توزیع گردید. حجم نمونه از کل مناطق بر اساس فرمول کوکران نامحدود در قالب طبقات جمعیتی مناطق تعیین شد. بر این اساس در مجموع 420 نفر عنوان نمونه مورد مصاحبه قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان داد در روش تخصیص خطی، منطقه 2 با وزن 0.1137 در اولویت نخست و مناطق 6، 8، 4 و 1 با وزن 0.1093، 0.0672، 0.0502 و 0.0507 در اولویت های بعدی از لحاظ پایداری زیست محیطی قرار دارند. در روش شبکه عصبی، منطقه است پرونده مقاله

جهت گسترش اصولی شهرها، شناخت ویژگی های محیط ضرورت دارد و می توان قدم های موثر در مکان گزینی ساختمان ها و گسترش شهرها برداشت. در این پژوهش ابتدا معیارهای پهنه بندی مناطق مستعد توسعه شهری با تاکید بر قابلیت‌ها و مخاطرات ژئومورفولوژیکی در شهر اصفهان، تعیین گردید. سپس معیارها از نظر سیستم مختصات و صحت داده بررسی شد. جهت ارزیابی ارزش معیارها نسبت به یکدیگر از مدل AHP استفاده شد. مقایسه زوجی معیارها نشان داد گسل‌ها با وزن 0.420 بیشترین نقش را از نظر کارشناسان در توسعه شهر داشته و معیار فاصله از جاده با وزن 0.072کمترین تاثیر را از نظر کارشناسان داشته است. در نهایت وزن‌های به دست آمده در لایه‌ها اعمال گردید. نقشه پهنه بندی نهایی معیارها با مدل AHP نشان داد، در 30287 هکتار از مساحت محدوده مطالعاتی استعداد توسعه خیلی زیاد وجود دارد. این مناطق در مرکز شهر و مناطق با شیب کم و ارتفاع کم و نزدیکی رودخانه واقع گردیده اند. مناطق با استعداد خیلی کم 1020 هکتار بوده که در شمال غرب، شرق، و جنوب محدوده مورد بررسی مشاهده شده است. نتایج طبقه بندی تصاویر ماهواره ای سال‌های 2000 تا 2020 نشان داد مساحت مناطق بایر و انسان ساخت 1319.15و 4744.44 هکتار افزایش و مساحت زراعت و سایر کاربری‌ها 4370.1 و 1831.03 هکتار کاهش یافته است. پرونده مقاله

با توجه به توانایی تکنیک‌های داده‌کاوی، کاربرد آن‌ها در رشته‌های علوم زمین گسترش فراوانی داشته است. هدف از پژوهش حاضر پهنه‌بندی حساسیت زمین‌لغزش با استفاده از الگوریتم جنگل تصادفی، در شهرستان لارستان، استان فارس است. جنگل‌های تصادفی یک نوع مدرن از درخت - پایه هستند که شامل انبوهی از درخت‌های کلاس‌بندی و رگرسیونی می‌باشند. الگوریتم جنگل تصادفی مبتنی بر دسته‌ای از درخت‌های تصمیم است و در حال حاضر یکی از بهترین الگوریتم‌های یادگیری است. برای انجام پژوهش حاضر لایه‌های اطلاعاتی درجه شیب، جهت شیب، ارتفاع از سطح دریا، شکل شیب، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده، بارندگی، لیتولوژی و کاربری اراضی به‌عنوان عوامل مؤثر بر وقوع زمین‌لغزش شناسایی و نقشه‌های آن در نرم‌افزار ArcGIS10/2 رقومی و تهیه شدند. سپس با استفاده از الگوریتم جنگل تصادفی، ارتباط بین عوامل مؤثر و موقعیت زمین‌لغزش‌هاو وزن هر یک از آن‌ها در نرم‌افزار آماری R محاسبه و در نهایت جهت تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش منطقه مورد مطالعه به محیط GIS منتقل گردید. نتایج ارزیابی دقت روش پهنه‌بندی با استفاده از منحنی تشخیص عملکرد نسبی و ۳۰ درصد نقاط لغزشی استفاده نشده در فرآیند مدل‌سازی، بیانگر دقت عالی مدل جنگل تصادفی با سطح زیر منحنی 8/98 درصد است. توصیه اجرایی جهت کاهش خطر پایدارسازی مناطق ناپایدار و دوری جستن از این مناطق است؛ و هرگونه برنامه‌ریزی در توسعه آتی عناصر کالبدی زیرساختی شهری باید با توجه به‌احتمال سانحه زمین‌لغزش صورت گیرد. پرونده مقاله

سیلاب ها جزو فراوان ترین و مخرب ترین بلایای طبیعی هستند که همه ساله موجب خسارات جانی و مالی سنگینی می شوند. خسارت های سیلاب به دلیل دستکاری انسان در سیستم های رودخانه ای و ساخت و ساز در حریم رودخانه ها دارای روند صعودی است. در این رابطه، یکی از مهم ترین اقدامات غیرسازه ای در جهت کاهش خسارات سیلاب تهیه نقشه های پهنه بندی خطر سیل و استفاده از آنها در برنامه ریزی های مکانی است. در این راستا، از مدل HEC-HMS برای شبیه سازی بارش- رواناب و شناسایی پهنه های سیل خیز و از منطق فازی به منظور روی هم گذاری لایه های موضوعی و تهیه نقشه خط سیلاب استفاده شد. نتایج شبیه سازی نشان دهنده کارایی بالای مدل HEC-HMS در شبیه سازی بارش- رواناب حوضه آبریز رودبال و برآورد دبی های پیک سیلاب می باشد. تبدیل بارش به رواناب در سطح حوضه رودبال عمدتا در کنترل ژئومورفومتری و پوشش زمین می باشد. بیشترین ارتفاع رواناب و دبی های پیک حوضه رودبال در زیرحوضه های بالادست است. این امر به دلیل شیب زیاد، نفوذپذیری اندک خاک، فراوانی سطوح غیرقابل نفوذ و CN بالاست. ترکیب لایه های موضوعی با استفاده از منطق فازی نشان داد که در حدود 6/8 درصد از سطح حوضه در پهنه های با خطر بسیار بالای وقوع سیلاب واقع شده اند. این پهنه ها عمدتا منطبق بر دشت سیلابی رودخانه رودبال می باشند. این اراضی به علت کم عرض بودن دره و شیب کم همیشه در معرض سیلاب هستند. اکثر سکونتگاه های منطقه مطالعاتی در پایین دست حوضه مستقر شده اند. این امر باعث افزایش مخاطرات ناشی از سیلاب شده است. پرونده مقاله

در اﯾـﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ، از ﺗﺼـﺎوﯾﺮ ماهواره‌های ﺳﻨﺠﻨﺪه MODIS ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ سال‌های 2001 تا 2015 ﻣﯿﻼدی، ﺑﺮای ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪ ﺳﻄﺢ ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﺑﺮف در اﺳﺘﺎن لرستان منطقه اشترانکوه اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﺪه اﺳﺖ. هدف اصلی تحقیق عبارت از بررسی ارتباط یخچال‌های طبیعی با پوشش گیاهیبوده است. روش مورداستفاده در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺎﺧﺺ NDSI بوده استکه در واقع تفاضل نرمال شده دو باند طیفی (باند مرئی و باند مادون‌قرمز نزدیک یا مادون‌قرمز طول موج‌کوتاه) می‌باشد که برای استخراج سطوح پوشیده از برف به کار می‌رود. برای خوشه‌بندی از الگوریتم k-means استفاده شد. نتایج به‌دست‌آمده از تغییرات پهنه‌های یخچالی نشان ازروندی کاهشی داشته است. به طوریکهمساحت پوشیده شده به‌وسیلهیخچال‌ها درسال 2001 حدود 7500 متر مربع ودر سال 2015 این مقدار تقریباً 5000 متر مربع تخمین زده شده است. نوسان در تغییرات هر سال نسبت به سال بعدی به دلیل وسیع بودن سلول تصویر مودیس بسیار کم بوده ولی در درازمدت روند کاهشی سطوح یخچالی کاملاً واضح می‌باشد. پرونده مقاله

مسئله تحقیق: تخریب سرزمین یک فرایند جهانی است که در نهایت منجر به کاهش حاصلخیزی خاک می‌شود و اگر مفهوم آن را نوعی ناپایداری و عدم تعادل در رابطه بین انسان و محیط قلمداد کنیم، باید پذیرفت که بخش اعظمی از جهان و کشور ایران با این مشکل زیست‌محیطی روبرو است. مقابله با پدیده تخریب سرزمین و بیابان‌زایی نیازمند ارزیابی و پایش نوع و شدت تخریب اراضی، تعیین دلایل تخریب صورت‌گرفته و اتخاذ اقدامات لازم برای مواجهه با مشکل پیش‌آمده و نیز بررسی صحت انجام پروژه‌های مزبور است .هدف ارزیابی بیابان‌زایی دشت شهربابک می‌باشد. فناوری سنجش‌ازدور نقش بسیار ارزنده‌ای در ارزیابی و پایش تخریب سرزمین و بیابان‌زایی در مقیاس‌های محلی، منطقه‌ای و جهانی دارد و سبب ایجاد رویکرد جدیدی در مطالعات مربوط به ارزیابی و پایش بیابان‌زایی گردیده است . باتوجه‌به اهمیت مسئله تخریب، در این مطالعه سعی شد با استفاده از داده‌های سنجش‌ازدور و مدل مدالوس به ارزیابی بیابان‌زایی حوزه آبخیز شهربابک پرداخته شود. در گام اول، بر اساس وضعیت منطقه، شش معیار اقلیم، خاک، پوشش گیاهی، آب زیرزمینی و مدیریت و سیاست برای ارزیابی میزان تخریب، مدنظر قرار گرفت. شاخص‌ها بر اساس میزان تأثیرشان بر فرایند تخریب، کمّی و به هرکدام از آن‌ها طبق روش فازی امتیازی بین 5/0 تا 1 داده شد و در مقیاس پیکسل مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج به‌دست‌آمده حاکی از آن است که 4 درصد از سطح منطقه در رده خفیف،10 درصد منطقه در رده متوسط و 86 درصد منطقه در رده شدید بیابان زایی قرار دارد. از نظر حساسیت محدوده به تخریب، 4% از مساحت کل محدوده در طبقه بالقوه، 22% در طبقه شکننده A، %50 در طبقه شکننده B، %20 در طبقه شکننده C و 3% در طبقه بحرانی قرار دارد؛ بنابراین حدود 92% از مساحت منطقه در طبقه شکننده قرار دارد. پرونده مقاله

منابع آبی یکی از مهم‌ترین مولفه‌های حیات سرزمین و توسعه پایدار به شمار می‌روند. در پژوهش حاضر، بررسی تغییرات سری زمانی مساحت پهنه‌های آبی پلایای دریاچه نمک استان فارس، به کمک داده‌های بازتابش سطحی ماهواره لندست 8 از سال 2013 تا 2019 مدنظر قرار گرفت و شاخص اصلاح شده اختلاف آب نرمال شده (MNDWI) به‌منظور جدا کردن پهنه‌های آبی بر تصاویر موردنظر اعمال و سپس روند تغییرات مساحتی پهنه‌های آبی برآورد شد. کلیه فرایندهای مزبور و آنالیز تصاویر ماهواره‌ای در محیط نرم‌افزار Google Earth Engine انجام شد که یک سامانه تحت وب و متن باز جهت انجام آنالیزهای طیفی و رادیومتریک بر تصاویر ماهواره‌ای است. یافته‌های پژوهش نشان داد که وسعت پهنه آبی دریاچه فصلی نمک استان فارس براساس شاخص MNDWIحدود 1426 کیلومترمربع و بر اساس شاخص استخراج آب خودکار (AWEI)، قریب 1512 کیلومترمربع و بر اساس شاخص نسبت جذب آب (WRI) حدود 1610 کیلومترمربع تخمین زده شده است. از سوی دیگر، تحلیل تولیدات آب سطحی تصاویر لندست نشان داد که بیشترین میزان تغییرات مربوط به پهنه‌های آبی فصلی موقت و فصلی جدید بوده است، به‌طوری که تغییرات پهنه‌های فصلی موقت مساحتی قریب 1145 کیلومترمربع و پهنه‌های فصلی جدید سطحی حدود 355 کیلومترمربع را به خود اختصاص داده است. آبگیری پلایای دریاچه نمک استان فارس به وقوع سیلاب‌های فصلی و افزایش بارندگی‌ها در آبخیز ارتباط دارد، به طوری که همبستگی بالایی (89/0R2=) میان بارندگی سالانه آبخیز و افزایش وسعت پهنه‌های آبی حاصل از شاخص MNDWI مشاهده شده است. پرونده مقاله

گام ضروری برای مقابله با خشکسالی و تعدیل تبعات آن، شناخت و درک دقیق ابعاد آسیب‌پذیری هر منطقه است. این امر ضرورت مطالعه در زمینه تعیین آسیب‌پذیری و شناسایی عوامل اثرگذاربرآن در مناطق مختلف کشور را مشهودمی‌سازد درتحقیق حاضر، به‌منظو معرفی یک روش مناسب جهتپیش‌بینی خشکسالی برای یک ماه آتی، چهار روش هوش مصنوعی شامل یادگیری عمیق (از شبکه الکس نت که یکی از شبکههای کانولوشن است استفاده شده استالگوریتم K نزدیک‌ترین همسایه، ماشین بردار پشتیبان چندطبقه و درخت تصمیم در نظر گرفته شد. داده‌های بارندگی 11 ایستگاه سینوتیک استان فارس طی دوره آماری ۲۹ساله (1988 تا 2017) به‌صورت ماهانه به‌عنوان داده‌های آزمایشی مورد استفاده قرار گرفتند. شاخص بارش استاندارد شده (SPI) برای نشان‌دادن وضعیت خشکسالی از نظر شدت و مدت در مقیاس‌های زمانی 1، 3، 6، 9، 12 و ۲۴ماهه محاسبه گردید. در ابتدا داده‌های بارش به‌عنوان ورودی شبکه‌های عصبی و کلاس‌بندی شاخص بارش استاندارد شده به‌عنوان خروجی شبکه‌ها قرار داده شد. 80 درصد داده‌ها برای آموزش و 20 درصد داده‌ها برای تست شبکه‌ها به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که تمامی شبکه‌ها توانایی پیش‌بینی خشکسالی را داشته‌اند، بر اساس معیار ارزیابی ماکرو -f1 شبکه یادگیری عمیق در مقیاس زمانی ۱ماهه با 71/22 درصد، ناکارآمدترین روش و درخت تصمیم با 65/64 درصد، کارآمدترین روش بوده‌اند، اما با افزایش مقیاس زمانی، شبکه یادگیری عمیق عملکرد خود را بهبود بخشید، به طور یکه در مقیاس زمانی ۲۴ماهه با 35/65 درصد، بهترین عملکرد مربوط به شبکه یادگیری عمیق و بعد از آن، شبکه ماشین بردار پشتیبان با 40/57 درصد، قرار گرفت پرونده مقاله

برای استفاده بهینه از زمین، آگاهی از تغییرات کاربری اراضی و نوع استفاده از آن امری ضروری است که با ارزیابی و پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی امکان‌پذیر می‌گردد. هدف این مطالعه، پایش تغییرات کاربری اراضی در سه دهه گذشته با تکنیک سنجش‌ازدور و مدل CA مارکوف در شهر اصفهان بوده است. برای رسیدن به این هدف ابتدا تصحیحات و پردازش‌های لازم بر روی تصاویر ماهواره لندست 2000 و 2010 و 2020 انجام شد. طبقه‌بندی به روش ماشین بردار پشتیبان انجام پذیرفت. با روش CA-Markov تغییرات اراضی سال 2030 پیش‌بینی گردید. نتایج طبقه‌بندی تصویر نشان داد اراضی مسکونی در سال 2000 برابر با 4/16754 هکتار (31%) بوده که با تغییرات کاربری و تبدیل کاربری‌ها جنگل، مرتع، آبی و ... به کاربری مسکونی در سال 2010 به 64/17248 هکتار(32%) رسیده یعنی24/494 هکتار مساحت آن افزایش یافته است. همچنین نتایج طبقه‌بندی نشان می‌دهد رشد و توسعه مناطق مسکونی شهر اصفهان و تبدیل کاربری‌های بایر و زراعت آبی، مرتع، جنگل به مسکونی همواره مثبت بوده است به‌طوری‌که نقشه پیش‌بینی سال 2030 نیز گویای این مطلب است و پیش‌بینی شد مساحت اراضی انسان‌ساخت در سال 2030 به 09/17984 هکتار (35%) برسد. ضریب کاپا در سال‌های 2000، 2010 و 2020 به ترتیب 32/83، 22/85، 71/86 به دست آمد. نتایج حاصل نشان از بالا بودن ضریب کاپا و دقت کلی در تصاویر جدیدتر می‌باشد که علت آن را می‌توان وجود نمونه‌های کنترل زمینی نزدیک‌تر از نظر زمانی به این سال‌ها و قدرت تفکیک بیشتر تصاویر دانست. تکنیک سنجش از دور، ابزاری قدرتمند در ارزیابی تغییرات کاربری هاست. پرونده مقاله

طرح‌های توسعة شهری مهم‌ترین ابزار ساماندهی شهرها به شمار می‌روند. به‌رغم همه‌ی تمهیداتی که در تهیه طرح‌ها و تنظیم محتویات آن‌ها صورت گرفته است، بسیاری از این طرح‌ها در دست‌یابی به اهداف خود به‌خصوص توسعه گردشگری ناموفق بوده‌اند. هدف از این پژوهش بررسی نقش طرح های توسعه‌ی شهری بر توسعه گردشگری در شهر لمزان بود. روش پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی بود. محدودة انتخاب شده شهر لمزان مرکز مهران از توابع شهرستان بندرلگه در استان هرمزگان بود. به منظور شناسایی مهمترین معیارهای تأثیرگذار ابتدا از طریق مصاحبه با 20 نفر از کارشناسان و برنامه ریزان شهری اقدام به شناسایی موانع توسعه گردشگری شد. معیارهای شناساسی شده عبارتند از: 1- موانع و مشکلات مدیریت شهری، 2- مسائل و مشکلات تصویب طرح، 3- مسائل و مشکلات فرآیند تهیة طرح بودند. معیارها در قالب پرسشنامة دلفی فازی در اختیار جامعة آماری متشکل از 120 نفر از مدیران ارشد شهری، و اعضای هیأت علمی قرار گرفت. نتایج تحلیل واریانس نشان داد طرح‌های توسعه شهری بر توسعه گردشگری شهر لمزان تأثیر داشته است. همچنین نتایج آزمون t نشان داد مدیریت شهری، فرایند تصویب طرح و فرایند تهیه طرح بر توسعه گردشگری شهر لمزان تأثیر داشته است. پرونده مقاله

یکی از مطالعات اساسی برای برنامه‌ریزی و توسعه، شناخت ویژگی‌های طبیعی مناطق و آگاهی از توان‌ها و استعدادهای بالقوه آن است. روش کار: در این پژوهش، جزیره هنگام از جزیره‌های ایران در خلیج فارس است که به شکل مخروط ناقصی است که در کرانه‌های جنوبی جزیره قشم واقع‌شده، موردبررسی قرار گرفته است. هدف این تحقیق شناخت پدیده‌های ژئومورفولوژیکی جزیره هنگام و نقش آن در توسعه‌ی توریسم در این جزیره‌ی می‌باشد. روند تحقیق بر اساس تجربیات میدانی و مشاهدات عینی در منطقه، روش کتابخانه ای و برمبنای داده‌های موجود به‌صورت توصیفی – تحلیلی با استفاده از نرم‌افزار GIS 10.01 است. داده‌های مورداستفاده در این تحقیق شکل‌های توپوگرافی، زمین‌شناسی، قابلیت اراضی، وضعیت طبیعی، پوشش گیاهی، میزان عمق و طبقات، ژئومورفولوژی و جهت شیب می‌باشد. یافته ها : منطقه ی مورد مطالعه دارای قابلیت های زیادی است که جهت استفاده از چشم اندازهای طبیعی و با وجود امتیازات این جزیره پتانسیل طبیعی بالایی در صنعت گردشگری دارد که نیازمند برنامه ریزی دقیق تر و تأمین امکانات است.نتیجه گیری : نتایج تحقیق نشان می‌دهد عوارض مورفولوژیک منطقه‌ی موردمطالعه چه به لحاظ شکل و موقعیت و چه از نظر نحوه‌ی پیدایش آن‌ها بسیار مهم و بااهمیت می‌باشد و می تواند اثرات مثبت زیادی در ایجاد تأسیسات زیربنایی و توسعه ی صنعت ژئوتوریسم در منطقه در پی داشته باشد. پرونده مقاله

از جمله مخاطرات طبیعی وقوع زلزله است که وقوع آن در سکونتگاه های انسانی آسیب های جبران ناپذیری به همراه دارد . در این باره در راستای کاهش اثرات آن ، توجه به رویکرد تاب آوری مطرح شده است. بر همین اساس در پژوهش حاضر میزان تاب آوری روستاهای واقع در بخش مرکزی داراب در برابر زلزله بررسی و تحلیل شده است . تحقیق حاضر از نظر هدف ، کاربردی و روش انجام آن ، توصیفی تحلیلی است . به منظور گردآوری داده های مورد نیاز دو روش اسنادی و میدانی ( ابزار پرسشنامه ) به کاررفته است . در روش پرسشنامه ای ، داده های لازم در قالب پرسشنامه در سطح 11 روستای نمونه گردآوری و برای تحلیل داده ها از روشهای آماری استفاده شده است . جامعه آماری پژوهش ، روستاهای واقع در بخش مرکزی داراب و واحد تحلیل سرپرستان خانوارهای ساکن روستاهای نمونه است که براساس روش کوکران ، تعداد 345 سرپرست تعیین و به صورت تصادفی انتخاب شده است . یافته ها نشان از آن دارد که وضعیت تاب آوری روستاهای مطالعه شده دربرابر زلزله پایین تر از سطح متوسط قرار و تفاوت معناداری در بین روستاها وجود داشت . نتایج نشان داد که در بین ابعاد اقتصادی ، اجتماعی ، زیرساختی و سرمایه اجتماعی نواحی روستایی بعد سرمایه اجتماعی سهم و تأثیر بیشتری در میزان تاب آوری سکونتگاههای روستایی ایفا می کند. پرونده مقاله

طرح‌های جامع شهری به‌عنوان مهم‌ترین ابزار مدیریتی در مقیاس شهر در طی چند دهه که از ظهور آن می‌گذرد با مسائلی روبرو بوده که دستیابی به اهداف و نتایج مدنظر خود را با کمرنگی همراه کرده است. به‌طورکلی، یکی از روش‌های مهم در شناخت میزان موفقیت طرح‌های توسعه شهری، ارزیابی آن‌ها در راستای اصول توسعه پایدار هست. پرداختن بـه مبحـث ارزیابی طرح جامع، به‌عنوان ابزاری مهم در راستای سنجش موفقیت و تحقق‌پذیری پیشنهادهای طرح جـامع بـه شمار می‌رود و به برنامه‌ریزان شهری کمک خواهد نمود بهتر با مشکلات تهیه و تدوین طرح‌های جامعی که تهیه‌شده‌اند، آشنا شوند. هدف این مقاله ارزیابی تحقق‌پذیری پیشنهادهای اصلی و تأثیرگذار در طرح جامع شـهر نورآباد ممسنی با استفاده از کاربست رویکرد آینده‌پژوهی است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش پیمایشی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده‌پژوهی در بازه زمانی 10 ساله صورت گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش دلفی و مشارکت 30 نفر متخصص نتایج در محیط نرم‌افزار میک مک تحلیل شد و سپس این عوامل بر اساس میزان اهمیت و عدم قطعیت، اولویت‌بندی و حیاتی‌ترین عوامل مشخص و برای شناسایی پیشران‌های کلیدی از نرم‌افزار (Micmac) و برای سناریو نگاری از نرم‌افزار سناریو ویزارد استفاده‌شده است. نتایج حاکی از آن است که ده عاملی که در ستون اثرگذاری مستقیم بیشترین نقش را داشته‌اند، عبارت‌اند از یکسانی محتوای طرح، زمان تهیه طرح، دخالت مسئولین، عدم ارتباط با مشاور، راهکار‌های غیرمعقول، عدم توجه به شرایط محلی، نبود کمک دولتی، کمبود اعتبار و عدم وجود درآمد پایدار. پرونده مقاله

رشد سریع شهرنشینی، فشارهای سنگینی بر سرزمین و منابع اطراف آن‌ها وارد کرده و موجب کاهش پوشش گیاهی، فضاهای باز و مشکلات جدی اجتماعی و زیست‌محیطی شده است. ازاین‌رو یک گام اساسی برای مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه شهری و همچنین ارزیابی اثرات تجمعی آن، بررسی و شبیه‌سازی توسعه فیزیکی شهر می‌باشد. هدف از این مطالعه، درک عوامل مؤثر در روند توسعه فیزیکی کلان‌شهر تبریز باتوجه‌به مقوله توسعه فضایی پایدار شهری از بعد اکولوژیکی و حفظ شرایط زیست‌محیطی آن در دو دهه آتی می‌باشد. بدین منظور با توجه به قابلیت تفکیک بهینه کاربران، در فرآیند طبقه‌بندی تصاویر، از روش تحلیل تصویر شی‌گرا استفاده شد که آن نیز با تکیه بر اطلاعات طیفی و اطلاعات مربوط به بافت، شکل و محتوا و با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای چند زمانه لندست 5 و 7 و تکنیک‌های پردازش تصاویر ماهواره‌ای شی‌گرا تغییرات کاربری اراضی در مقطع زمانی 2011-1984 با تأکید بر گسترش فضایی کلان‌شهر تبریز، مورد ارزیابی قرار گرفته است. بر اساس نتایج حاصله، مقدار مساحت کلان‌شهر تبریز (مادرشهر تبریز و شهرهای اقماری) از 0227/43 هکتار در سال 1984 به 64322/28 هکتار در سال 2012 رسیده است. مساحت قابل‌توجهی از توسعه اخیر بر بستر سیلابی و پهنه‌های آسیب‌پذیر از زلزله صورت گرفته که لزوم مدیریت توسعه آتی شهرهای محدوده را می‌طلبد. بدین منظور عوامل مؤثر بر توسعه فیزیکی کلان‌شهر تبریز بر اساس پیشینه تحقیق در قالب 42 شاخص، شناسایی و با استفاده از روش‌های ارزیابی چندمتغیره مبتنی بر ترکیب خطی وزن‌دار فازی CLW نقشه‌سازی شدند و با استخراج اراضی مستعد توسعه فیزیکی آتی به همراه متغیر وابسته تغییرات شهری طی سال‌های 2012-1984 با استفاده سلول‌های خودکار زنجیره مارکوف vokraM-aC به پیش‌بینی الگوی آتی کاربری اراضی در قالب رویکرد حفاظت زیست‌محیطی و منطبق بر اصول توسعه پایدار تا سال 2038 پرداخته شد که در صورت استفاده از نتایج این تحقیق، در توسعه‌های آینده شهر کمترین آسیب به اراضی زراعی و باغی خواهد رسید. پرونده مقاله

مدیریت و برنامه ریزی ساختار فضایی مناطق در پراکنش بهینه جمعیت بدون توجه به ویژگی های طبیعی، بالاخص عامل ژئومرفولوژی امکان پذیر نمی باشد. همچنین ترسیم چشم اندازها و توسعه آتی بدون لحاظ نمودن پتانسیل ها و نقاط ضعف جغرافیایی مناطق دارای اثرات مطلوبی نمی باشد. شهرستان خنج با تعداد 89 سکونتگاه شهری و روستایی در قسمت جنوبی استان فارس واقع شده است و دارای اقلیم گرم وخشک می باشد. پراکنش سکونتگاه های این شهرستان تحت تاثیر عوامل مختلفی صورت گرفته است. پژوهشحاضرازنوعتوصیفی-تحلیلیمیباشدکهبرای بررسیمعیارعواملجغرافیایطبیعیو تأثیرآندرساختوسازسکونتگاه هادرمحدودهموردمطالعهابتداویژگی هایجغرافیایطبیعیشهرستانازقبیل شیب، زمین شناسی،گسل،خاک،اقلیم وهیدرولوژی و ...موردمطالعهقراردادهشد وعواملمذکوربا استفاده از نرم افزار Arc GIS به صورت رقومی تهیه گردید. یافته های پژوهش حاکی از آن است که استقرار و توسعه سکونتگاه های شهرستان خنج به طور مستقیمی تحت تاثیر ژئومرفولوژی منطقه بویژه عامل توپوگرافی، درصد شیب اراضی، قابلیت کشت اراضی و فاصله از رود و گسل صورت گرفته است. کاربری اراضی حدود 28 درصد از سکونتگاه های شهرستان خنج در محدوده اراضی زراعی آبی قرار گرفته اند و تقریباً بیش از نیمی از سکونتگاه های این شهرستان در محدوده اراضی بایر(با پوشش گیاهی ضعیف) قرار دارند. بررسی عامل کاربری اراضی ارتباط تنگاتنگ این مقوله را با نوع معیشت ساکنان و سطح فناوری آن ها در بهره برداری از محیط نمایان می سازد. نتیجه حاصل از این بررسی نشان می دهد از بین این عوامل طبیعی، توپوگرافی و نزدیکی به آب های جاری و رودخانه، بیشترین تأثیر را در پراکندگی فضایی سکونتگاه های شهرستان خنج داشته است. پرونده مقاله

مقدمه: امروزه رشد جمعیت و گسترش فیزیکی در شهرهای ایران به خصوص شهر اهواز روندی رو به افزایش دارد. الگوی گسترش شهری در شهر اهواز نیز به تبع جریان سریع شهرنشینی در ایران در چندین سال گذشته تحت تأثیر روند شهرنشینی، گسترش جمعیت و افزایش مهاجرت به سمت و سویی جدید رفته به گونه‌ای که طرح جامع نتوانسته است الگویی مناسب برای گسترش این شهر ارائه دهد. بنابراین یکی از مهم ترین مسائلی که در برابر توسعه این شهر قرار دارد، مکان توسعه آتی آن است و در این راستا پارامترهای طبیعی از عوامل اصلی و تعیین کننده جهات توسعه‌ی فیزیکی شهر اهواز محسوب می‌شوند.هدف: هدف این پژوهش، تحلیل نقش عوامل طبیعی اثرگذار در توسعه آینده شهر اهواز و ارائه مکان مناسب با توجه به این عوامل جهت توسعه آتی این شهر است..روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظـر هـدف کـاربردی و از لحاظ روش شناسی، توصیفی- تحلیلی است. قلمرو پژوهش حاضر نیز شهر اهواز است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از نرم افزار GIS به بررسی وضعیت توسعه کالبدی شهر اهواز پرداخته شده، سپس جهات گسترش شهر از دید عوامل ژئومورفولوژیکی و طبیعی در محیط ARC GIS با استفاده FUZZY OVERLAY و عملگر GAMMA مورد بررسی قرار گرفته است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر اهواز می‌باشد.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که در برنامه ریزی برای توسعه شهر اهواز قابلیت و مخاطرات طبیعی نادیده گرفته شده‌اند و توسعه فیزیکی این شهر بدون توجه به محدودیت‌های ژئومورفولوژی به وقوع پیوسته است. نتایج: بر اساس نقشه نهایی وضعیت مناطق مستعد توسعه از لحاظ ژئوموفولوژیکی، بخش قابل توجهی از قسمت شمالی شهر اهواز در وضعیت نامناسب، در غرب وضعیت بیشتر نامناسب، در شرق وضعیت متوسط و در جنوب نیز وضعیت مناسب را نشان می‌دهد. بنابراین مناطق جنوبی شهر اهواز برای توسعه آتی این شهر مناسب‌تر است. پرونده مقاله

بخش اعظمی از منابع آب دنیا، منابع آب زیرزمینی است. رشد سریع جمعیت، توسعه کشاورزی و جوابگو نبودن میزان آب‌های سطحی منجر به افزایش روند پمپاژ آب و در نتیجه افت سطح آب‌های زیرزمینی و تهی‌شدن سفره‌ها شده است. حیات مناطق خشک و نیمه‌خشک، به دلیل کمی بارندگی کاملاً وابسته به منابع آب زیرزمینی است، بنابراین مدیریت مناسب آب‌های زیرزمینی در چنین مناطقی بسیار حیاتی است. این پژوهش با هدف مدل‌سازی مکانی و زمانی تراز آب‌های زیرزمینی در دشت میناب صورت‌گرفته است. به‌منظور شناخت و ارزیابی روند برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی دشت میناب، اطلاعات موجود مربوط به منابع آبی (چاه‌های مشاهده‌ای) و هیدروژئولوژیکی دشت میناب در دورة زمانی ۱۷ساله (1376-1392) مبنای کار قرار گرفت. برای پهنه‌بندی و درون‌یابی تراز آب زیرزمینی دشت میناب علاوه بر روش زمین‌آماری کریجینگ از روش توابع پایه شعاعی (RBF)که مبتنی بر شبکه عصبی است نیز استفاده شد. در این راستا، مدل‌های درون‌یابی اجرا و تغییرات به‌صورت زمانی و مکانی در سطح دشت میناب بررسی شد. میزان دقت برای هر کدام از مدل‌ها مورد بررسی قرار گرفت و برای بررسی تغییرات از روش سری زمانی من کندال استفاده شد و در نهایت مدل‌سازی مکانی - زمانی در طی سال‌های(1376-1392) مورد بررسی صورت گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که میانگین تراز روندی کاملاً کاهشی داشته است. در میان روش‌های کریجینگ روش کریجینگ ساده نمایی با ضریب تعیین 89/0 بیشترین دقت را در بین سایر مدل‌ها نشان داد. در بین روش‌های RBF نیز روش اسپلاین کاملاً منظم با ضریب تعیین 67/0 بیشترین دقت را نسبت به سایر مدل‌ها داشت. پس از انتخاب روش کریجینگ به‌عنوان روش بهینه، روندیابی فضایی با استفاده از نقشه‌های سالانه تراز صورت گرفت و مشخص شد که میزان افت تراز از نظر جغرافیایی توزیع ناهمسان دارد و در برخی مناطق افت تراز بسیار شدیدتر بوده است. تمامی نقشه¬های پهنه¬بندی روند مکانی-زمانی نشان از آن دارد که روند کاهشی تراز آب زیرزمینی دشت میناب از نظر توزیع مکانی با هم متفاوت است و در بخش¬های مختلف تراز آب با شدت متفاوتی تغییر یافته است که برای انتخاب بهترین روش از بین مدل¬های مختلف کریجینگ و شبکه عصبی در نهایت از نتایج حاصل از آماره RMSE استفاده شد و مشخص شد که روش کریجینگ در مقایسه با روش RBF به شکل بهتری تغییرات تراز آب را در دشت میناب مدل¬سازی کرده است. پرونده مقاله

امروزه به‌کارگیری اصول پدافند غیرعامل در برنامه ریزی شهری با هدف به حداقل رساندن خسارت‌های احتمالی ناشی از تهدیدهای انسان ساخت، جایگاه مهمی دارد. از اینرو هدف اصلی این پژوهش تعیین میزان اهمیت شاخص‌های ژئومورفولوژی مؤثر بر آسیب پذیری پهنه‌های شهری، ارزیابی شهر شیراز بر اساس این شاخص‌ها و شناسایی پهنه‌های آسیب پذیر شهر شیراز در شرایط وقوع تهدیدهای انسان ساخت احتمالی است. این پژوهش از نظر روش شناسی، توصیفی - تحلیلی و موردی است. به‌منظور شناسایی پهنه‌های آسیب پذیر شهر شیراز از مدل تلفیقی تحلیل سلسله مراتبی فازی و میانگین‌گیری وزن‌دار مرتب در سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. نقشه‌های مربوط به معیارهای سنجش آسیب پذیری با به کارگیری منطق فازی و روش تحلیل سلسله مراتبی Fuzzy ANP در سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه و سپس نقشه‌های فازی با استفاده تابع ترکیب خطی وزن‌دار با یکدیگر ترکیب و با استفاده از شیوه میانگین گیری وزن‌دار مرتب (OWA) نقشه‌های نهایی آسیب پذیری محدوده مورد مطالعه تهیه می‌گردد. جهت شناسایی ویژگی و قابلیت و محدودیت‌ها یک عارضه ژئومورفولوژیکی در پدافند غیرعامل در تحلیل این ناحیه از بعد تحلیل سیستم ارضی و نیز تجزیه و تحلیل همه این عوارض با روش و مدل SWOT استفاده گردیده است. بیشترین آسیب پذیری مربوط به منطقه مرکزی شهر و کوی ولیعصر است. عوارض ژئومورفولوژی (ارتفاعات و مخروط افکنه ها) شمال وغرب شهر شیراز اهمیت دو چندان دارد و نسبت به سایر عوارض از اهمیت بیشتری در پدافند غیرعامل برخوردار هستند. دلایل شامل وجود فعالیت‌های گسلی و تکتونیکی، تأثیرات زلزله، تغییرات در روند تاقدیس و چین‌خوردگی‌ها، تأثیر بر روی زیرساخت‌های شهری و اهمیت در پدافند غیرعامل هستند. بنابراین، برنامه‌ریزی مناسب برای مدیریت و پدافند غیرعامل عوارض ژئومورفولوژی در این مناطق توصیه می‌شود. پرونده مقاله

با رواج اندیشه مدرنیسم در معماری و شهرسازی به همراه رشد فزایندة جمعیت شهری، محدودیت ارائة زمین و خدمات، تقاضا برای مسکن و محدودیت‌های اقتصادی و محیط زیستی، بلندمرتبه‌سازی در شهرهای بزرگ جهان‌گسترش یافت و مکان‌یابی این ساختمان‌ها در فضاهای شهری از اهمیت زیادی برخوردار گردید. بلندمرتبه‌سازی راهکار مناسبی برای کنترل رشد کالبدی شهرهاست و شناسایی پهنه‌های مناسب برای احداث بلندمرتبه‌ها ضروری است. هدف از این پژوهش، شناخت پهنه‌های مناسب برای احداث ساختمان‌های بلندمرتبه در بندرعباس است. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و به لحاظ ماهیت و روش از نوع توصیفی - تحلیلی است. جمع‌آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پیمایشی با جامعه آماری 10 نفر به‌عنوان نمونه از متخصصین و مدیران شهرسازی شهرداری انجام گرفته است که پس از بررسی عوامل تأثیرگذار، معیارهایی در چهار بعد شامل کالبدی، اجتماعی و فرهنگی، زیست ‌محیطی و اقتصادی تعیین گردید و وزن دهی بر اساس مدل AHP انجام و روی ‌هم گذاری لایه‌ها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیای GIS صورت پذیرفت.یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد پهنه‌هایی در شرق، غرب، جنوب غربی و مرکز بندرعباس، از ظرفیت مناسبی برای احداث ساختمان‌های بلندمرتبه برخوردارند؛ به‌نحوی‌که ساخت بلندمرتبه در این پهنه‌ها، به توزیع متناسب و تراکم مناسب ساختمانی و جمعیتی در شهر منجر می‌شود در پایان پس از اولویت‌بندی پهنه‌ها؛ بر مبنای یافته‌ها پیشنهادهایی برای استقرار بلندمرتبه‌ها در پهنه‌های مناسب ارائه گردید. پرونده مقاله

جایگاه و اهمیت طرح‌های توسعه شهری و ارزیابی آن‌ها از طریق روش‌های مختلف، همچنان موضوعی قابل توجه در عرصه‌های نظری و عملی است.طرح¬های جامع شهری به عنوان مهم¬ترین ابزار مدیریتی در مقیاس شهر در طی چند دهه که از ظهور آن می¬گذرد با مسائلی روبرو بوده که دستیابی به اهداف و نتایج مدنظر خود را با کمرنگی همراه کرده است. دستیابی به اهداف طرح¬های توسعه شهری می¬تواند عیار موفقیت، انسانی بودن و واقع نگری طرح¬ها را عیان سازد. پرداختن بـه مبحـث ارزيابي طرح های توسعه شهری ، به عنوان ابزاري مهم در راستاي سنجش تحقق پذيري و موفقيت طرح بـه شمار مي¬رود و به برنامه¬ريزان شهري كمك خواهد نمود بهتر با مشكلات تهيه و تدوين طرح¬هاي كه تهيه شده-اند، آشنا شوند. هدف اين مقاله ارزيابي تحقق¬پذيري پيشنهادهاي اصلي و تأثيرگذار در طرح جامع شـهر نورآباد ممسنی با استفاده از کاربست رویکرد آینده پژوهی است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش¬پیمایشی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده¬پژوهی در بازه زمانی 10 ساله صورت گرفته¬است. در این پژوهش با استفاده از روش دلفی و مشارکت 30 نفر متخصص نتایج در محیط نرم افزار میک مک تحلیل شد و سپس این عوامل براساس میزان اهمیت و عدم¬قطعیت، اولویت¬بندی¬ و حیاتی¬ترین عوامل مشخص و برای شناسایی پیشران های کلیدی از نرم¬افزار (Micmac) و برای سناریونگاری از نرم افزار سناریو ویزارد استفاده شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که در وضعیت سناریوهای بدست آمده، وضعیت نامطلوب بر نقش مطلوب برتری دارد. در کل از 100 درصد حالت بررسی شده، حدود 20 درصد از وضعیت¬ها دارای حالت خوش¬بینانه، 22 درصد حالت وضعیت ایستا و 58 درصد حالت دارای وضعیت بدبینانه می باشند. خوش بینانه¬ترین سناریوی بدست آمده سناریوی شماره یک می¬باشد. پرونده مقاله

هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت تاب آوری در برابر مخاطرات سیلاب در منطقه 3 شهر شیراز می باشد. تحقیق حاضر با ترکیب داده های عینی برگرفته از اسناد آماری و گزارشات مکتوب و نیز داده های پرسشنامه حاصل از بررسی های پیمایشی انجام شده است.نمونه آماری پژوهش 30 نفر از متخصصان درگیر مدیریت بحران و تاب آوری ناحیه 3 شهرداری شیراز می باشد.حجم نمونه با استفاده از روش اشباع نظری تعیین و برای نمونه گیری از روش گلوله برفی استفاده شده است.به منظور تعیین وزن شاخص ها و اهمیت آنها در تاب آوری از روش آنتروپی شانون و همچنین به منظور ارزیابی تاب آوری ناحیه های محدوده مورد مطالعه از روش کوپراس استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که در ابعاد چهارگانه ( کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و نهادی) مورد بررسی ناحیه های 6 و 5 دارای عملکرد بهتری از منظر تاب آوری می باشند و ناحیه های7 و 2 دارای عملکرد ضعیف در متغیرهای تاب آوری در برابر سیلاب می باشند. پرونده مقاله

شهرها نظامی پویا داشته و در پی تعامل انسان و محیط در طی زمان ایجاد شده‌اند. با توجه به آسیب‌پذیر بودن و تغییرات کاربری‌ها و تبدیل شدن به اراضی شهری مخاطرات شهری افزایش‌یافته است. هدف پژوهش حاضر، تحلیل فضایی تاب‌آوری در برابر مخاطرات طبیعی با تأکید بر سیلاب با استفاده از مدل AHP و ANP در شهر ایذه می‌باشد. روش پژوهش پیمایشی و توصیفی– تحلیلی است. جهت اجرای روش پژوهش، پرسش‌نامه‌هایی طراحی و در بین متخصصان توزیع شد. پرسش‌نامه‌ها بر اساس مقیاس 9 کمیتی ساعتی ارزش‌گذاری شد. یافته‌های پژوهش حاکي از آن است که در ارزیابی پارامترهای مؤثر در سیل در مدل AHP، پارامتر کاربری اراضی با وزن 0.348 بالاترین تأثیر و پارامتر فاصله از جاده با وزن 0.056 کمترین تأثیر را از نظر کارشناسان دارد. در مدل ANP نتایج نشان داد پارامتر کاربری اراضی با وزن 0.107 بیشترین و پارامتر ارتفاع با وزن 0.044 کمترین تأثیر را از نظر کارشناسان دارد. در مدل AHP، کلاس خطرپذیری سیل زیاد با مساحت 244.691 هکتار بیشترین و در مدل ANP نیز کلاس خطر زیاد با مساحت 216.92 هکتار بیشترین مساحت را به خود اختصاص داده است. همچنین دقت تکنیك ANN در شناسایي مناطق دارای استعداد سیل محدوده مطالعاتی در مقایسه با مدل AHP مناسب‌تر می‌باشد. با بررسی نتایج به دست آمده می‌توان نتیجه گرفت استفاده از تکنیك GIS و تلفیق اطلاعات مکانی و توصیفی در ارزیابي خطر سیل گرفتگي، مفید و قابل‌اعتماد است. پرونده مقاله

موج¬های گرمایی شدید از مهم¬ترین بلایای آب و هوایی بوده که هر سال پیامدهای زیست محیطی مخربی را در طبیعت به جای می گذارند. در این پژوهش برای بررسی روند سری زمانی فراوانی 30 ساله (2016-1987) رخدادهای امواج گرم شهر شیراز از دو نمایه روزهای گرم و امواج گرم (روزهای گرم با تداوم 2 روز و بیشتر) از آماره ناپارامتریک تحلیل روند Sens استفاده شده که نتایج آن در همه ایستگاه¬ها بیانگر وجود یک روند افزایشی هم در تعداد روزهای گرم شهر شیراز و هم در فراوانی رخدادهای امواج گرم در 5 ایستگاه سطح شهر شیراز بوده است. هدف اساسی این پژوهش، تحلیل فضایی آسیب¬پذیری شهر شیراز در زمان رخداد امواج گرم است که بر اساس تحلیل فراوانی اموج گرم ثبت شده است. با استفاده از تحلیل آمار فضایی لکه¬های داغ، نواحی بحرانی شهر شیراز حین رخداد موج گرم شناسایی شد و میزان جمعیت در معرض خطر با استفاده از تحلیل ماتریس متقاطع به¬دست آمد. نتایج نشان داد که هسته¬های بحرانی داغ در روز¬های حاکمیت موج گرم در ساعت 12، عموما مناطق شمالی و جنوبی را به صورت معنی-داری درگیر کرده است. میانگین دمایی این هسته داغ حرارتی به¬ طور متوسط در طی دو موج گرم، به بیش از 43 درجه سانتی¬گراد رسیده است. دمای این هسته داغ حرارتی به¬صورت معنی¬داری حین رخداد موج گرم بالا می¬رود. پرونده مقاله

وقوع زلزله هاي شديد بشر را بر آن داشته است كه در فكر تدوين يك برنامه زير بنايي براي كاهش خطرات و آسيب هاي ناشي از آن باشد . ويژگي هاي زمين ساخت كشور ، زلزله را به عنوان يكي از مخرب ترين عوامل انهدام حيات انساني مطرح نموده است . وجود سازندهاي زمين شناسي ، با مقاومت ناهمگن ، استقرار شهر روي يك دشت آبرفتي با مقاومت كمتر نسبت به سنگ بستر ضخيم لايه ، احاطه شدن توسط گسلهاي متعدد و وقوع زلزله هاي تاريخي و باستاني مخرب فراوان ، شرايط آسيب زايي در برابر نيروهاي ارتعاشي حاصل از زلزله براي محدوده مورد مطالعه به وجود آورده است . در اين تحقيق كاربرد مدل TOPSIS به عنوان فنون برجسته (MCDM ) در ارزيابي آسيب پذيري مد نظر بوده است . در اين تحقيق آسيب پذيري شهر بوشهر ، در برابر خطر زلزله ، از ناحيه پنج گسل مهم پيرامون شهر ، مورد مطالعه و بررسي قرار گرفت بر اساس نتايج به دست آمده به طور ميانگين 637 کیلومتر از محدوده شهر در اثر زلزله ايجاد شده از ناحيه گسل هاي مورد بررسي داراي رتبه آسيب پذيري بسيار زياد خواهد بود كه در اين بين آسيب وارده از سناريوي گسل عسلویه بیشترین میزان و زاگرس دارای کمترین میزان بودند و میانگین 208 کیلومتر از محدوده شهر در اثر زلزله ايجاد شده از ناحيه گسل هاي مورد بررسي داراي رتبه آسيب پذيري بسيار کم خواهد بود كه در اين بين آسيب وارده از سناريوي گسل برازجان بیشترین میزان و کازرون دارای کمترین میزان بودند . پرونده مقاله

مناطق مجاور رودخانه ها که به دلیل شرایط خاص، فضاهایی مناسب برای انجام فعالیتهای اقتصادی محسوب میشوند، همواره در معرض خطرات ناشی از وقوع سیلابها قرار دارند. از این رو در این مناطق تعیین میزان پیشروی، ارتفاع و خصوصیات سيلاب در دوره بازگشته ای مختلف که تحت عنوان پهنه بندی سیلاب صورت می گیرد، حائز اهمیت فراوان خواهد بود. رودخانه سیمکان با توجه به شرایط خاص حوضه آبریز و تغییر ناگهانی شیب از مناطق مرتفع به دشت آبرفتی در چند دهه اخیر شاهد سیلهای متعدد و ویرانگری بوده، که اثرات جبران ناپذیر اقتصادی در این منطقه بجا گذاشته است. هدف از این تحقیق تهیه نقشه خطر سیل برای قسمتی از رودخانه نکارود میباشد که برای این منظور با تلفیق سیستم تحليل رودخانه مرکز مهندسی هیدرولوژیکی (HEC-RAS) با سیستم اطلاعات جغرافیایی پهنه عمق و سرعت سیل این رودخانه مدل سازی شده است. به منظور دستیابی به تابع مناسب برای پهنه بندی خطر جریان از ویژگی انرژی جریان برحسب تغییرات عمق و سرعت استفاده شده است. بر اساس آن نقشه خطر سیل به دست آمده و مناطق با درجات مختلف خطر از نظر انرژی جریان طبقه بندی و تجزیه و تحلیل شده است روشی که در مدل های دو بعدی غیر ماندگار و همچنین نرم افزار Hec- Geo Ras بکار رفته است. نتایج بیانگر آسیب پذیر بودن منطقه در برابر سیل با دوره بازگشت بالاتر از 25 سال میبا شد. با افزایش زمان دوره بازگشتهای سیل، سطح منطقه تحت تأثیر سیل افزایش می یابد.¬نتایج پژوهش ضرورت برنامه ریزی و مدیریت راهکارهای حفاظتی جهت کاهش خسارات ناشی از سیل را نمایان می سازد که رضایت بخشی در بسیاری از موارد حاصل گردیده است. این پژوهش به وضوح نشان میدهد که سیستم اطلاعات جغرافیایی یک محیط مناسب برای تجزیه و تحلیل و تهیه نقشه خطر سیل فراهم میکند. پرونده مقاله

توسعه‌ی فيزیکي شهر، فرایندی پویا و مداوم است که طي آن محدوده‌های فيزیکي شهر و فضاهای کالبدی آن در ابعاد کمی و کیفی افزایش می‌یابند. در این روند، اثرات منفی و مثبت متعددی متوجه شهرها می‌گردد که در راستای کاهش اثرات منفی، برنامه‌ریزی استراتژیک توسعه‌ی فیزیکی شهر با تأکید بر آینده‌های محتمل ضرورتی اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. بدین منظور، پژوهش حاضر با هدف برنامه‌ریزی توسعه‌ی فیزیکی شهر بیدستان با تأکید بر رویکرد آینده‌نگری و سناریومحوری نگارش شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر آمیخته (کمی-کیفی) با هدف کاربردی و ماهیت تحلیلی-اکتشافی می‌باشد که در راستای تحلیل داده‌ها و تدوین سناریوها از نرم‌افزار Morphol استفاده شده است. همچنین جامعه‌ی آماری تحقیق شامل مدیران، مسئولان و نخبگان شهر بیدستان بوده که از طریق روش دلفی 30 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین گردیده است. یافته‌های تحقیق در راستای برنامه‌ریزی توسعه‌ی فیزیکی شهر بیدستان با تأکید بر آینده‌نگری و سناریومحوری نشان می‌دهد که 12 سناریو با داشتن اینرسی بالا به‌عنوان محتمل‌ترین و مقاوم‌ترین سناریوها در برابر تغییرات احتمالی (مثبت و منفی) شناسایی شده‌اند. در بین 12 فرض و سناریو، سناریوهای مطلوب با 4 فرض، سناریوهای فاجعه با 2 فرض و سناریوهای بینابین با 6 فرض ارائه‌شده‌اند. با توجه به وضعیت اکثریت سناریوهای محتمل توسعه‌ی فیزیکی شهر بیدستان که در وضعیت بینابینی قرار دارند، وضعیت توسعه‌ی فیزیکی شهر هنوز در شرایط ناپایدار قرار نگرفته و این توسعه نیازمند برنامه¬ریزی مناسب براساس پارامترهای مختلف است. همچنین سناریوهای فاجعه یعنی توسعه‌ی شهر بیدستان در سمت شمال (تخریب اراضی کشاورزی و باغات) و عدم داشتن استراتژی مشخص در توسعه‌ی فیزیکی شهر، نیازمند توجه بیشتر از جانب مدیران و مسئولان شهری می‌باشند. پرونده مقاله

جهت گسترش اصولی شهرها، شناخت ویژگی‌های محیط ضرورت دارد و می‌توان قدم‌های مؤثر در مکان گزینی ساختمان‌ها و گسترش شهرها برداشت. در این پژوهش ابتدا معیارهای پهنه‌بندی مناطق مستعد توسعه شهری با تأکید بر قابلیت‌ها و مخاطرات ژئومورفولوژیکی در شهر اصفهان، تعیین گردید. سپس معیارها از نظر سیستم مختصات و صحت داده بررسی شد. جهت ارزیابی ارزش معیارها نسبت به یکدیگر از مدل AHP استفاده شد. مقایسه زوجی معیارها نشان داد گسل‌ها با وزن 0.420 بیشترین نقش را از نظر کارشناسان در توسعه شهر داشته و معیار فاصله از جاده با وزن 0.072 کمترین تأثیر را از نظر کارشناسان داشته است. در نهایت وزن‌های به دست آمده در لایه‌ها اعمال گردید. نقشه پهنه‌بندی نهایی معیارها با مدل AHP نشان داد، در 30287 هکتار از مساحت محدوده مطالعاتی استعداد توسعه خیلی زیاد وجود دارد. این مناطق در مرکز شهر و مناطق با شیب کم و ارتفاع کم و نزدیکی رودخانه واقع گردیده‌اند. مناطق با استعداد خیلی کم 1020 هکتار بوده که در شمال غرب، شرق، و جنوب محدوده مورد بررسی مشاهده شده است. نتایج طبقه‌بندی تصاویر ماهواره‌ای سال‌های 2000 تا 2020 نشان داد مساحت مناطق بایر و انسان ساخت 1319.15 و 4744.44 هکتار افزایش و مساحت زراعت و سایر کاربری‌ها 4370.1 و 1831.03 هکتار کاهش یافته است. توسعه شهر در مرکز و حاشیه‌های شهر بوده و مطابق نقشه پهنه‌بندی مناطق جنوبی شهر نامناسب جهت گسترش بوده اما در حال حاضر و با توجه به نقشه طبقه‌بندی در این مناطق گسترش شهر مشاهده می‌شود. با مکان گزینی بهینه توسعه فیزیکی شهرها، اثرات منفی توسعه شهر از منظر زیست‌محیطی، طبیعی و عوامل انسانی کمتر می‌شود. بنابراین ضرورت بررسی توسعه فیزیکی و جهت‌یابی و عوامل مؤثر بر توسعه شهری امری حائز اهمیت است. پرونده مقاله